အိပ္ခ်္အုိင္ဗီြ ေ၀ဒနာရွင္မ်ားအတြက္ ARV လိုအပ္ဆဲ
ေအာင္ထက္/ ၉ ဒီဇင္ဘာ ၂၀၀၉ ေခတ္ျပိဳင္
http://www.khitpyaingnews.org/news/Dec09/091209f.php
အိပ္ခ်္အုိင္ဗီြ ကူးစက္ခံရသူမ်ားအေရး ေဆာင္ရြက္ေနၾကသည့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အေျခစိုက္ အန္ဂ်ီအုိမ်ားသည္ တဖြဲ႔ႏွင့္တဖြဲ႔ ပြင့္လင္း႐ိုးသားစြာ အျပန္အလွန္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကၿပီး ARV ေဆးမ်ား ပိုမိုျဖန္႔ျဖဴးႏိုင္ေစရန္ ေဆာင္ရြက္သင့္ေၾကာင္း အိပ္ခ်္အုိင္ဗီြ/ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ေ၀ဒနာရွင္မ်ားကို ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေနသူ မျဖဴျဖဴသင္းက ေျပာသည္။
“3D Fund အေနနဲ႔ အန္ဂ်ီအုိေတြကို ပံ့ပိုးေနတာ ဘယ္ေလာက္ၾကာၿပီလဲ မသိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ AZG သဇင္ေဆးခန္းေတြကို ARV ခ်ေပးတာ (၂) လေလာက္ပဲ ရိွပါေသးတယ္။ ဒါကလည္း အကန္႔အသတ္နဲ႔မို႔ လူနာေတြအတြက္ ထိေရာက္မႈ အားနည္းေနပါေသးတယ္” ဟု ၎က ေျပာသည္။
ၿဗိတိန္၊ ၾသစေၾတးလ် ဦးေဆာင္ အန္ဂ်ီအုိတခုျဖစ္သည့္ 3D Fund သည္ ျမန္မာျပည္အေျခစိုက္ အန္ဂ်ီအုိမ်ား၊ AZG ကဲ့သို႔ သာေကတ (သဇင္)၊ လိႈင္သာယာ (သဇင္)၊ အင္းစိန္ (သဇင္) ေဆးခန္းမ်ားသို႔ ယခုလပိုင္းမ်ားအတြင္း ARV ေဆး၀ါးမ်ား ေထာက္ပံ့လ်က္ရိွသည္။
လက္ရိွအေျခအေနတြင္ သာေကတ (သဇင္) ေဆးခန္းေရွ႕၌ ARV ေဆး၀ါးရရွိေရးအတြက္ ႀကိဳတင္စာရင္းေပးသြင္းရန္ ေစာင့္ဆိုင္းေနေသာ ေ၀ဒနာရွင္တို႔မွာ နံနက္ (၅) နာရီခန္႔ကတည္းက ေရာက္ရိွေနၾကကာ နံနက္ (၈) နာရီ ေဆးခန္းဖြင့္သည္ႏွင့္ စုၿပံဳတိုးေ၀ွ႔ၿပီး ARV စာရင္း၀င္ရန္ ေန႔စဥ္ ႀကိဳးစားေနရသည္ဟု အိပ္ခ်္အုိင္ဗြီ ေ၀ဒနာရွင္မ်ားက ေျပာသည္။
လာေရာက္တန္းစီေနၾကေသာ ေ၀ဒနာရွင္အမ်ားစုမွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရိွ ရတနာ့ေမတၱာ၊ ပဲခူးၿမိဳ႕ရိွ မာရီစတုတ္ အင္တာေနရွင္နယ္၊ ဖ်ာပံုၿမိဳ႕ရိွ SEG ကဲ့သို႔ အန္ဂ်ီအုိမ်ားႏွင့္ ေဆး၀ါးရယူရာတြင္ အဆင္မေျပ၍ ယခုကဲ့သုိ႔ ေရာက္ရိွလာၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။
“ေအအုိင္ဒီအက္စ္လူနာ ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား တေန႔မွ (၁၀) ေယာက္ပဲ စာရင္းသြင္းႏိုင္တယ္။ တခါတရံ ဆရာ၀န္နည္းတဲ့ ရက္ဆို (၅) ေယာက္ (၆) ေယာက္ပဲ စာရင္း၀င္တယ္” ဟု တာ၀န္က် သူနာျပဳတဦးက ေျပာသည္။
ARV စာရင္း၀င္ပါက ေဆးစမ္းၿပီး တလအတြင္း ARV ေဆး ရာသက္ပန္ရရိွမည္ျဖစ္သည္။
အင္းစိန္ (သဇင္) ေဆးခန္း၌ ဒီဇင္ဘာလကုန္အထိ လူနာစာရင္းျပည့္ေနၿပီး လိႈင္သာယာ (သဇင္) ႏွင့္ သာေကတ (သဇင္) ေဆးခန္းတို႔၌ ေဆး၀ါးကိုယ္တာ အနည္းငယ္ က်န္ရိွေနေသးသည္ဟု သိရသည္။
အဆိုပါ အေျခအေနေၾကာင့္ အိပ္ခ်္အုိင္ဗြီ/ေအအုိင္ဒီအက္စ္ ေ၀ဒနာရွင္တို႔သည္ အစိုးရအသိအမွတ္ျပဳ သဇင္ေဆးခန္းမ်ား၌ ARV ရရိွႏိုး၊ အန္ဂ်ီအုိမ်ားထံမွ ARV ရရိွႏိုး စမ္းတ၀ါး၀ါးျဖင့္ အခက္အခဲမ်ိဳးစံုကို ရင္ဆိုင္ေနရသည္။
“အန္ဂ်ီအုိ အေတာ္မ်ားမ်ားဟာ လူနာေတြကို အတင္းကာေရာ Collect သာ လုပ္ေနၾကတယ္။ ARV ေဆးကို အလ်ဥ္မီေအာင္ ေပးႏိုင္တာ မဟုတ္ဘူး။ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ အလံုးစံု အေထာက္အပံ့ မေပးႏိုင္ဘဲ လူနာေတြကို ဘယ္ကို မသြားရ၊ ဘယ္သူနဲ႔ မဆက္သြယ္ရနဲ႔ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားၾကတယ္။ ဒီေတာ့ ARV နဲ႔ သက္တမ္းထိန္းေနရတဲ့ လူနာေတြဟာ စိတ္ဓာတ္ တစစပ်က္ယြင္းလာၿပီး တျဖဳတ္ျဖဳတ္ေသေနတယ္” ဟု မျဖဴျဖဴသင္းက ေျပာသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ အိပ္ခ်္အုိင္ဗြီ ေ၀ဘာဂီ ကူးစက္ေဆး႐ံု၊ မဂၤလာဒံု ကူးစက္ေဆး႐ံုတို႔ရွိၿပီး တေန႔လွ်င္ ပ်မ္းမွ် လူနာ (၅၀) ခန္႔ ေသဆံုးလ်က္ရိွေၾကာင္း၊ ေဆး႐ံုေဆးခန္းမေရာက္ဘဲ လူမသိ သူမသိ အေသခံေနသူတို႔ႏွင့္ဆိုလွ်င္ တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာအရ ေန႔စဥ္ လူနာ ေထာင္ခ်ီ ေသဆံုးဖြယ္ရိွသည္ဟု ျပည္တြင္းမွ အထူးကုဆရာ၀န္ႀကီးတဦးက သံုးသပ္သည္။
Wednesday, December 9, 2009
Friday, December 4, 2009
The faces of two HIV positive patients
by Phyu Phyu Thin
http://www.mizzima.com/edop/commentary/3089-the-faces-of-two-hiv-positive-patients.html
Friday, 27 November 2009 07:58
I would like to tell you the stories of two hapless and vulnerable HIV patients in Burma.
The first is a female farmer hailing from Magwe Division. She contracted the deadly virus from a blood transfusion after being admitted to a hospital for a miscarriage. Not knowing how she contracted HIV, she accused her husband of having unprotected extra-marital sex. She did not accept her husband's protestations and continued with her accusations against him.
The truth only set in once two visitors appeared at their home with frail bodies covered with sores. They had come to apologize and disclose that they had donated blood to the hospital before learning of their own HIV positive status. Both husband and wife were shocked and stunned. Our network member, Ko Parlay, then visited them and provided counseling services. After that, they were sent to me.
In this way, this lady reached me in Rangoon. She had no place to stay. Staying at a monastery was not convenient, so she was sent to a home owned by my father and to the AZG clinic run by Medicines Sans Frontier (MSF) – where she was provided with ARV, an HIV medication.
Initially, the medicine drove her insane. She would run through the streets naked.
At the time of the blood transfusion she received six bottles of blood. The hospital charged 20,000 kyats (US$ 20) for a screening test per bottle. So, she had to pay a total of 120,000 kyats to the hospital for this service.
"I can't understand. I can't understand the virus infected me through the blood transfusion. You said the virus infected me through a blood transfusion. It means I bought this disease with my 120,000 kyats," she told me.
Unfortunately, as I came to learn, the tainted blood was in a 'window period' with no detectable anti-bodies at the time of the screening test.
The second story I wish to relate involves a little child. He was only five when I met him, and had also contracted the virus through a blood transfusion. He was so lovely. His father is a Lance Corporal and his mother a school teacher. He had been admitted to Mingaladon Military Hospital with dengue fever.
His blood donor was a friend of his father’s and an individual donor on some 60 previous occasions. But no one knew he had unprotected sex with a sex worker before he gave his blood to this little child. The blood donor did not reveal the incidence to the doctors on duty, and the blood of such a well-known and regular donor was assumed to be safe.
A blame game ensued between the child's father and doctors. The hospital claimed the parents had infected the child.
I rushed with the parents to the National Blood Test Centre in order to protect them from an incorrect blood test report by the hospital. The subsequent blood tests came back negative.
I assisted them in suing the doctors and lodging a complaint with a child rights organization.
Eventually, his nun grandmother took him from us, saying everything that had happened to him was due to his pre-determined destiny. I was taken aback by the passivism of our people.
These stories are but two of the multitude of cases that have been brought to by attention.
(The writer is a member of the National League for Democracy (NLD) and a leading member of an HIV/AIDS awareness program)
http://www.mizzima.com/edop/commentary/3089-the-faces-of-two-hiv-positive-patients.html
Friday, 27 November 2009 07:58
I would like to tell you the stories of two hapless and vulnerable HIV patients in Burma.
The first is a female farmer hailing from Magwe Division. She contracted the deadly virus from a blood transfusion after being admitted to a hospital for a miscarriage. Not knowing how she contracted HIV, she accused her husband of having unprotected extra-marital sex. She did not accept her husband's protestations and continued with her accusations against him.
The truth only set in once two visitors appeared at their home with frail bodies covered with sores. They had come to apologize and disclose that they had donated blood to the hospital before learning of their own HIV positive status. Both husband and wife were shocked and stunned. Our network member, Ko Parlay, then visited them and provided counseling services. After that, they were sent to me.
In this way, this lady reached me in Rangoon. She had no place to stay. Staying at a monastery was not convenient, so she was sent to a home owned by my father and to the AZG clinic run by Medicines Sans Frontier (MSF) – where she was provided with ARV, an HIV medication.
Initially, the medicine drove her insane. She would run through the streets naked.
At the time of the blood transfusion she received six bottles of blood. The hospital charged 20,000 kyats (US$ 20) for a screening test per bottle. So, she had to pay a total of 120,000 kyats to the hospital for this service.
"I can't understand. I can't understand the virus infected me through the blood transfusion. You said the virus infected me through a blood transfusion. It means I bought this disease with my 120,000 kyats," she told me.
Unfortunately, as I came to learn, the tainted blood was in a 'window period' with no detectable anti-bodies at the time of the screening test.
The second story I wish to relate involves a little child. He was only five when I met him, and had also contracted the virus through a blood transfusion. He was so lovely. His father is a Lance Corporal and his mother a school teacher. He had been admitted to Mingaladon Military Hospital with dengue fever.
His blood donor was a friend of his father’s and an individual donor on some 60 previous occasions. But no one knew he had unprotected sex with a sex worker before he gave his blood to this little child. The blood donor did not reveal the incidence to the doctors on duty, and the blood of such a well-known and regular donor was assumed to be safe.
A blame game ensued between the child's father and doctors. The hospital claimed the parents had infected the child.
I rushed with the parents to the National Blood Test Centre in order to protect them from an incorrect blood test report by the hospital. The subsequent blood tests came back negative.
I assisted them in suing the doctors and lodging a complaint with a child rights organization.
Eventually, his nun grandmother took him from us, saying everything that had happened to him was due to his pre-determined destiny. I was taken aback by the passivism of our people.
These stories are but two of the multitude of cases that have been brought to by attention.
(The writer is a member of the National League for Democracy (NLD) and a leading member of an HIV/AIDS awareness program)
Tuesday, December 1, 2009
RFA news on Dec 01, 2009
0
comments
Labels:
General news
NLD ေအအိုင္ဒီအက္စ္ေန႔ အခမ္းအနား
2009-12-01 RFA
ဒီဇင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔ က်ေရာက္တဲ့ ကမၻာ့ေအအိုင္ဒီအက္စ္ေန႔မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း အိပ္ခ်္အိုင္ဗီ ေဝဒနာသည္ေတြကို အကူအညီေပးေနတဲ့ အန္အယ္လ္ဒီအဖြဲ႔ဝင္ လူငယ္ေတြျဖစ္တဲ့ ကိုရာဇာနဲ႔ မျဖဴသင္းတုိ႔က ခုခံအားက်ဆင္းမႈေရာဂါ ကူးစက္ခံရတဲ့ ေဝဒနာသည္ေတြအတြက္ အခမ္းအနားတရပ္ကို အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဗဟိုရံုးခ်ဳပ္မွာ က်င္းပေပးခဲ့ပါတယ္။
ဒီအခမ္းအနားမွာ ေရာက္ေနတဲ့ ကိုရာဇာက သူတို႔ ႀကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္ေနရပံုနဲ႔ ေတြ႔ၾကံဳေနရတဲ့ အခက္အခဲကို အာအက္ဖ္ေအကို အခုလိုေျပာျပပါတယ္။
ကိုရာဇာ။ ။'အခုလက္ရွိ က်ေနာ္တို႔ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တျခားအဖြဲ႔အစည္းေတြေတာ့ မေျပာတတ္ဘူးဗ်။ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆိုင္ရာ ျဖစ္စဥ္ႀကီးထဲကေန က်ေနာ္တို႔ကို ဖယ္ထုတ္တယ္။ အစိုးရကလည္း ဖယ္ထုတ္တယ္၊ အန္ဂ်ီအိုေတြကလည္း ဖယ္ထုတ္တယ္။ ထုနဲ႔ထည္နဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ဒီထဲမွာ ပါဝင္ပတ္သက္ေနတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကို အတင္းဖယ္ထုတ္လို႔ မရဘူး။ က်ေနာ္တို႔ကို ဖယ္ထုတ္လိုက္ရင္ ဆိုးက်ိဳးေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္လာလိမ့္မယ္ ဆိုတဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဒီအခမ္းအနားေလးကိုလုပ္တာပါ။ လူေတြစိတ္ထဲမွာ ရွိေနတဲ့ ဒီေရာဂါေဝဒနာသည္ေတြအေပၚ ျမင္တဲ့ ဆိုးရြားေနတဲ့အျမင္ ေတြကိုလည္း ဖယ္ထုတ္ဖို႔လိုတယ္။ အမ်ားႀကီးပဲ လုိအပ္တာေတြက။ က်ေနာ္တုိ႔ အကုန္လုပ္ရမယ္ဗ်။ က်ေနာ္တို႔ကို အန္အယ္လ္ဒီက ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ ဘာညာ ျဖစ္ေနတဲ့အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကို ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းကမွ မခ်ဥ္းကပ္ဘူး၊ ဘယ္သူကမွလည္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လိုစိတ္ ရွိဟန္မတူဘူး။ အဲလို ျဖစ္ေနတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ မည္သူနဲ႔မဆို ေပါင္းမယ္။ အစိုးရနဲ႔လည္း ေပါင္းမယ္။ အန္ဂ်ီအိုနဲ႔လည္း ေပါင္းမယ္။ ႏိုင္ငံျခားေရာက္ေနတဲ့ ျမန္မာမိတ္ေဆြေတြနဲ႔လည္း ေပါင္းမယ္။ သို႔ေသာ္ က်ေနာ္တို႔ဆီကို မခ်ဥ္းကပ္ၾကဘူး၊ အဲလို ျဖစ္ေနတယ္'
AIDS ေဝဒနာသည္ေတြကိုအကူအညီေပးေနတဲ့ အန္အယ္လ္ဒီလူငယ္ ကိုရာဇာေျပာသြားတာပါ။
မျဖဴျဖဴသင္းကလည္း လူနာေတြအတြက္ သူတို႔အကူညီေပးေနတဲ့ ေနရာမွာ အင္အား မလုံေလာက္တာေၾကာင့္ အစိုးရအေနနဲ႔ေရာ ႏုိင္ငံတကာ အေနနဲ႔ပါ အကူအညီေတြ ေပးေစခ်င္ေၾကာင္း ေျပာျပပါတယ္။
မျဖဴျဖဴသင္း။ ။'ေဝဒနာ ခံစားေနရတဲ့ လူေတြအတြက္ကို အကူအညီ အမ်ားႀကီး လိုအပ္ေနတာ ရွိပါေသးတယ္။ အဓိကကေတာ့ ေအအာရ္ဗီြ ေဆးဝါးေတြ အမ်ားႀကီး လိုအပ္ေနေသးတယ္။ ေနာက္ အခုလက္ရွိ အေျခအေနကေတာ့ 3 D Fund ဝင္ေနတယ္ ဆိုေပမယ့္လည္း က်မတို႔ လူနာေတြအတြက္ကို ထင္ထင္ရွားရွားေပါ့ေနာ္။ ထူးထူးျခားျခား ေျဖရွင္းေပးႏိုင္တာ သိပ္မရွိေသးဘူးေပါ့။ ဒီေတာ့ ေဝဒနာ ခံစားေနတဲ့ သူေတြအတြက္ကို ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ဒီ ARV ေဆးဝါးေတြ ရရွိေအာင္၊ တျခားႏိုင္ငံေတြကလည္း ကူညီေဆာင္ရြက္ ေပးေစခ်င္ပါတယ္။ လုပ္ရမယ့္ တာဝန္ေတြရွိတာကေတာ့ အာဏာပိုင္အစိုးရေတြက ထိပ္ဆံုးပဲ။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔က မလုပ္တဲ့အခါက်ေတာ့ က်မတို႔မွာက ဘယ္လိုမ်ိဳး လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ေနရလဲဆိုေတာ့ ကိုယ့္အသိစိတ္နဲ႔ ကိုယ္ေပါ့ေနာ္။ ကိုယ္လုပ္ႏိုင္သေလာက္ကို ႀကိဳးစားၿပီးေတာ့ လုပ္ေနရတာ။ ထိေရာက္မႈ အတိုင္းအတာကေတာ့ တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာနဲ႔က အမ်ားႀကီး လိုအပ္ပါေသးတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔က သူတို႔ လုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ သူတို႔တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာနဲ႔လုပ္ဖို႔ အမ်ားႀကီး လိုအပ္ေနေသးတယ္'
ဒီကေန႔ အခမ္းအနားကို တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ေအာင္လံၿမိဳ႔နယ္က အိပ္ခ်္အိုင္ဗီေရာဂါ ကူးစက္ခံထားရတဲ့ ေဝဒနာရွင္တဦးက သူ ကူးစက္ခံခဲ့ရပံုနဲ႔ တျခား ေရာဂါခံစားေနရသူေတြရဲ႔ ကိုယ္စား ေတြ႔ၾကံဳရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ အခက္အခဲေတြကို ခုလို ေျပာျပပါတယ္။
ေဝဒနာရွင္တဦး။ ။'က်ေနာ္ မိန္းမကိစၥ ရွဳပ္တာတို႔၊ အရုပ္ထိုးတာတို႔နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အဲ့ဒါနဲ႔ ရခဲ့တာပါ အကို။ က်ေနာ္တို႔ လိုအပ္တာေတာ့ အမ်ားႀကီးပဲ အကိုရ။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ မျဖဴျဖဴသင္းဆီကေန က်ေနာ္တို႔ကို ေပးေနတာ။ အခု ေလာေလာဆယ္ေတာ့ အမတို႔ကေန ေပးေနတာကေတာ့ ေနရာထိုင္ခင္းကေတာ့ ၾကပ္တာေပါ့။ အခုက လူက မ်ားလာေတာ့ ေနရာထိုင္ခင္းက မရွိဘူး။ ေနရာထိုင္ခင္း ခက္တယ္။ သူတို႔ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ စားဖို႔ဘာဖို႔ ဆန္တို႔ ဆီ၊ ဆား၊ အခ်ိဳမႈန္႔ အကုန္လံုး ခ်က္ျပဳတ္စရာေတြ ဘာေတြကအစ ဝယ္ျခမ္း ေပးပါတယ္။ မျဖဴျဖဴသင္းက ေပးတာပါ။ ဘာမွ ပံ့ပိုးမႈ မရွိပါဘူး အကို။ ေလာေလာဆယ္ က်ေနာ္တို႔က မျဖဴျဖဴသင္းဆီက ေသာက္ေနရပါတယ္။ ဟုတ္ကဲ့ မျဖဴျဖဴသင္းဆီက ေလာေလာဆယ္ ပံုမွန္ ေသာက္ေနရပါတယ္။ တေန႔ကို ႏွစ္ႀကိမ္ေသာက္ရတယ္၊ မနက္ ၈ နာရီနဲ႔ ည ၈ နာရီ ေသာက္ရပါတယ္။ ဒီေဆး ျပတ္သြားလို႔ရွိရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔အကုန္ ဒုကၡေရာက္သြားမွာေပါ့ အကိုရာ'
ဒီကေန႔က်င္းပတဲ့ ကမၻာ့ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ေန႔ အခမ္းအနားကို အန္အယ္လ္ဒီ ပါတီဝင္ေတြ၊ ေဝဒနာရွင္ေတြ စုစုေပါင္း လူ ၂ဝဝ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး လူႀကီးပိုင္း ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေဝဒနာသည္ေတြကို အားေပးစကား ေျပာၾကားခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
Irrawaddy interview with PPT
0
comments
Labels:
Interview
“အိမ္မွာေနရင္းကို ဒီေရာဂါ ကူးစက္ေနတာ”
Tuesday, 01 December 2009 19:04 ဧရာဝတီ အင္တာဗ်ဴး
ယေန႔သည္ ကမၻာ့ HIV/AIDS ေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရးေန႔ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္အတြင္း အဆုိပါေဝဒနာ ခံစားေနရသူမ်ား၏ ဒုကၡ၊ မျဖဴျဖဴသင္း ကိုယ္တုိင္ ႀကံဳေတြ႕ေနရေသာ အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဧရာဝတီ သတင္းေထာက္ ေအးခ်မ္းေျမ့က ေမးျမန္းထားပါသည္။
မျဖဴျဖဴသင္းသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၁၀ ႏွစ္ ဝန္းက်င္မွစတင္၍ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ HIV/AIDS ေဝဒနာရွင္မ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးႏွင့္ ပညာေပးေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ဦးေဆာင္ လုပ္ကုိင္ေနသူတဦး ျဖစ္သည္။
ေမး။ ။ ဒီႏွစ္ ကမၻာ့ HIV/AIDS ေရာဂါတိုက္ဖ်က္ေရးေန႔မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ HIV ေရာဂါ ျဖစ္ပြားႏႈန္း က်ဆင္းတယ္ဆိုၿပီး ေၾကညာထားတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မျဖဴျဖဴသင္း ဘယ္လို ထင္ပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ ျဖစ္ႏႈန္းက်တယ္ဆိုၿပီး ေၾကညာေပမယ့္ ဒီမွာက တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္အသီးသီးမွာ ေသဆံုးတဲ့ သူေတြေကာ၊ ဒီေရာဂါကို သိပ္ၿပီးမသိေသးတဲ့သူေတြေကာ၊ ေရာဂါကိုသိၿပီး ေဆးဝါးကုသ ခံခ်င္တဲ့ သူေတြေကာ ရပ္တံ့သြားတယ္ လို႔မရွိဘူး။ က်မတို႔ စ လုပ္တဲ့ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ေလာက္ကထက္စာရင္ ပိုပိုၿပီးေတာင္ မ်ားလာတယ္လို႔ ထင္ရတယ္။ က်မ ဒီကိစၥကို ကၽြမ္းက်င္တဲ့ ဆရာဝန္ တဦးနဲ႔ ေျပာျဖစ္တယ္။ သူက ဘာေျပာလဲဆိုေတာ့ ေရာဂါျဖစ္ႏႈန္းေတြ က်သြားတယ္ဆိုတာ၊ ေရာဂါျဖစ္ေနတဲ့သူေတြ ေသသြားလို႔ သာ က်သြားတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရမယ္လို႔ ေျပာတယ္။
ေနာက္တခါ ပညာေပးမႈ အပိုင္းကလည္း တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္အသီးသီးက ၿမိဳ႕ခံေတြနဲ႔ ပညာေပးေနလို႔သာေလ၊ သီးသန္႔သြားေပးဖို႔ဆိုရင္ မလြယ္ ဘူး။ NGO ေတြအေနနဲ႔လည္း အဲဒီလို သြားမယ္ဆိုရင္ အဆင့္ဆင့္စာတင္ရတာနဲ႔ ခရီးမေရာက္ဘူး။ တရားဝင္လုပ္ေနတဲ့ NGO ေတြ၊ PSI လိုဟာမ်ိဳး ေတြလည္း အစိုးရက ခြင့္ျပဳမွ သြားလို႔ရတယ္။
အရင္က ARV ေဆးမရွိေတာ့ လူနာေတြကို ေဆြးေႏြးႏွစ္သိမ့္ရံုပဲ လုပ္ရင္း ေသဆံုးသြားၾကတာ မ်ားတယ္။ အခုေတာ့ ARV ေဆးရွိလာေတာ့ ေသဆံုးႏႈန္းကေတာ့ နည္းသြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ အေျခအေနနဲ႔ လံုေလာက္မႈကေတာ့ မရွိေသးတာ အမွန္ပဲ။ အခုလက္ရွိကို ေရာဂါအေၾကာင္း မသိေသးတာေတြ၊ ေဆးကုသလို႔ ရတယ္ဆိုတာကို မသိေသးတာေတြ ျမန္မာျပည္ အႏွံ႔အျပား ရွိေနတုန္းပဲ။ က်မတို႔ေတာင္ တုိင္းနဲ႔ ျပည္နယ္အသီးသီးက ကိုယ့္အဖြဲ႕ေတြ အကုန္လံုးကို ပညာေပးတဲ့ အစီအစဥ္ေတြ လုုပ္ထားလို႔ ဒီကုိ လူနာေတြ ေရာက္လာၾကတာပါ။
ေမး။ ။ တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္အသီးသီးကို ပညာေပးဖို႔ လိုတယ္ဆိုေတာ့၊ အခုလက္ရွိအစိုးရက ရုပ္ျမင္သံၾကားတုိ႔ … လမ္းေထာင့္ေတြမွာ ေဘလ္ဘုတ္ေတြ၊ ပိုစတာေတြ ေထာင္တာတို႔နဲ႔ ပညာေပးတာကေကာ ထိေရာက္တယ္ ထင္လား။
ေျဖ။ ။ ထိေရာက္လား မထိေရာက္လားဆိုတာထက္ အစပိုင္း ၂၀၀၂ တုန္းကဆိုရင္ သူတို႔ လမ္းဆံု၊ လမ္းခြမွာ ကုရာနတၳိ ေဆးမရွိ ဆိုတာမ်ိဳးတင္တာ ေတြ႕ရတယ္။ အဲဒီတုန္းကဆို လူနာ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားက ဒီဆိုင္းဘုတ္ေတြ ေတြ႕တာနဲ႔တင္ စိတ္ဓာတ္က်ၿပီး ေသသြားတာမ်ိဳးရွိတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္ ေလာက္ကဆိုေတာ့ ဒီေရာဂါအေၾကာင္းလည္း သိပ္မသိေသးေတာ့ ေတာ္ေတာ္ႀကီး ေၾကာက္လန္႔ေန တုန္းပဲေလ။ တခ်ိဳ႕ဆို ဒီဆုိင္းဘုတ္ေတြဖတ္ၿပီး အိမ္ထဲမွာပဲ အေသခံလိုက္တဲ့သူေတြေတာင္ ရွိတယ္။ က်မတို႔ လုပ္စ ကေပါ့။
အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဝိုင္းဝန္းကူညီတိုက္ဖ်က္ေရး ဘာညာဆိုၿပီး ဆုိင္းဘုတ္ေတြတင္တာရွိတယ္။ ျပည္သူလူထုက ဒီဆိုင္းဘုတ္ေတြ ဖတ္ရတာေတာ့ ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္လိုေဆးဝါး ကုသမႈ ခံယူရမယ္၊ ဘယ္သြားကုရမလဲ၊ ဘယ္ေဆးရံု ဘယ္ေဆးခန္း သြားကုရမလဲ ဆိုတာကအစ အခုအခ်ိန္ထိ မသိေသးတဲ့ သူေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။ ဒါကို က်မတို႔က ၾကားထဲကေန ၿပီးေတာ့ ထိထိေရာက္ေရာက္၊ လမ္းေၾကာင္း မွန္မွန္နဲ႔ ကုသႏုိင္ဖို႔ ကူညီရတယ္။
ေမး။ ။ ARV ေဆးကုိ မျဖဴျဖဴသင္းတို႔ ဘယ္လိုပံုစံနဲ႔ ရွာေဖြေနရပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ က်မတို႔က အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) ျဖစ္ေနေတာ့ ဘယ္သူကမွလည္း မကူညီဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လည္း ဆိုေတာ့ NGO ေတြက ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ မပတ္သက္ရဘူးဆိုေတာ့ ဘယ္ NGO ကမွ က်မတို႔ကို မကူညီရဲဘူး။
က်မတို႔က ၾကားကေနၿပီး NGO ေတြမွာ ေဆးေပးတာေတြ႕ရင္ ႀကိဳးစားေပးတယ္။ အဲဒီ NGO ေတြက ရပ္သြားတယ္၊ ေဆးဆက္ မေပးေတာ့ဘူး ဆိုရင္ ဒီေဆး ေသာက္မွကို ျဖစ္မယ့္သူေတြ အတြက္ က်မတို႔က သူတို႔အသက္ဆက္ဖို႔ ကိုယ့္နည္းကိုယ့္ဟန္နဲ႔ ေဆးကို ရွာေဖြၿပီး တိုက္ထားရတယ္။ အဲဒီအခါမ်ိဳးမွာ ကိုယ့္သူငယ္ခ်င္းအခ်င္းခ်င္း ခက္ခက္ခဲခဲ ရန္ပံုေငြရွာရတယ္။ ေဆးေသာက္ ဖို႔တင္ မကဘူး သူတို႔ရဲ႕ ေနေရး ထုိင္ေရး၊ စားေရးေသာက္ေရး အတြက္ပါေပါ့။
အဲဒီေဆးကလည္း တလစာကို က်ပ္ ၂ ေသာင္းေက်ာ္နဲ႔ သံုးေသာင္းကေန ၁ သိန္းနီးပါးတန္အထိ ရွိတယ္။ သူက တသက္လံုး ေသာက္ရမွာေလ။ လူတေယာက္က ၂ ေသာင္းေက်ာ္ ၃ သံုးေသာင္းနီးပါးတန္ ေဆးနဲ႔ တည့္သြားၿပီဆိုရင္ေတာ့ ျပႆနာမရွိဘူး။ အဲဒီလုိမဟုတ္ဘဲ အဲဒီေဆးနဲ႔ မတည့္ဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ေဆးေျပာင္းရတယ္။ အဲဒီေဆးက ၇ ေသာင္းနဲ႔ ၁ သိန္းၾကားမွာရွိတယ္။ အဲဒီလို လူက ၁၀၀ မွာ ၅ ေယာက္ ေလာက္ေတာ့ ရွိတယ္။
လူနာထဲမွာ ကိုယ့္ဘာသာ ေငြကုန္ေၾကးက်ခံႏုိင္တဲ့သူက ၁၀၀ မွာ ၂ ေယာက္ေလာက္ပဲ ရွိတယ္။ ဒီ HIV ေရာဂါဆိုတာက ပညာေပးမႈမရရွိတဲ့ သူေတြရယ္။ အသိပညာ ခ်ိဳ႕တဲ့တဲ့ သူေတြသာျဖစ္တာကိုး။ အဲဒီလို လူမ်ိဳး ဆိုတာကလည္း စီးပြားေရးကအစ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ခၽြတ္ၿခံဳက်ခဲ့တဲ့သူေတြ ျဖစ္ေတာ့ ျမန္မာျပည္ မွာက ဝယ္ေသာက္ႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့သူက ေတာ္ေတာ္ေလးကို ရွားပါတယ္။ ေဘးက တေယာက္ေယာက္က ေထာက္ပံ့မွ ေသာက္ႏုိင္တာေလ။ လူေတြက စားေသာက္ဖို႔ေတာင္ မနည္း ရုန္းကန္ ေနရတာ ဆိုေတာ့ ဒီေဆးဝယ္ေသာက္ဖို႔ ဆိုတာက ေတာ္ေတာ္ေလးကို မလြယ္ကူတဲ့ကိစၥပဲ။
ေမး။ ။ အခု မျဖဴျဖဴသင္း ေစာင့္ေရွာက္ေနတဲ့ လူနာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘယ္လို အေျခအေနရွိလဲ။ လူနာေတြ ထပ္ထပ္ တိုးလာလားဆိုတာ ေျပာျပပါဦး။
ေျဖ။ ။ တိုးလာတာေပါ့ ..။ လူနာေတြ ထားစရာေတာင္ ေနရာမရွိေအာင္ဘဲ။ က်မတို႔က တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္အသီးသီးမွာ ပညာ ေပးေနတာေတြ ဆက္လုပ္တယ္၊ ေနာက္ၿပီး မီဒီယာေတြ ကေန ေျပာတာေတြရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒါေတြကို နားေထာင္မိတဲ့ သူေတြ၊ ကိုယ့္အဖြဲ႕အခ်င္းခ်င္း ေျပာျဖစ္တာေတြကေန တဆင့္ သိၾကၿပီး အခုေနာက္ပိုင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေရာက္လာၾကတယ္။
က်မတို႔ အိမ္ ၃ လံုး ရွိတယ္။ လူကအေယာက္ ၁၀၀ ေလာက္ရွိတယ္။
တကယ္က အိမ္တလံုးမွာ ၅ ေယာက္၊ ၁၀ ေယာက္ အမ်ားဆံုးေနရမွာ။ ဒါေပမယ့္ ေနရာမရွိေတာ့ အေယာက္ ၄၀ ေလာက္ကို အိမ္တလံုးတည္းမွာ ျဖစ္သလိုေပါ့၊ တခ်ိဳ႕ဆို ၿခံထဲ ေနရာလြတ္ရင္ တဲေလးေတြ ထိုးေပါ့ … အဲဒီလိုပဲ ေနရတယ္။
ေမး။ ။ ၿမိဳ႕ေပၚမွာဆိုရင္ HIV ေရာဂါကို လိင္ဆက္ဆံရာကတဆင့္တို႔၊ မူးယစ္ေဆးဝါး အေၾကာထဲ ထိုးသြင္းလို႔ဆိုတာမ်ိဳး တို႔နဲ႔ ကူးစက္တာ အမ်ားဆံုးၾကားရတယ္။ နယ္ဘက္ေတြမွာ ကုေလ့ရွိတဲ့ အပ္ပုန္းထိုးၿပီး ေဆးကုေပးသူေတြေၾကာင့္ ကူးစက္ တာမ်ိဳးေကာ ၾကားရလား။ ႀကံဳရလား။
ေျဖ။ ။ ႀကံဳရတာေပါ့။ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ .. အစပိုင္းတုန္းကဆိုရင္ လာတဲ့လူနာ ၁၀ ေယာက္မွာ ၇ ေယာက္၊ ၈ ေယာက္ေလာက္က အပ္ပုန္းေၾကာင့္ ကူးစက္ခံရတာ ေတြ႕ရတယ္။ မူးယစ္ေဆးေၾကာင့္ မဟုတ္ဘူးေနာ္။ ရြာေတြမွာ အပ္ပုန္း ဆိုတာက ဆရာဝန္လည္းမဟုတ္ဘူး၊ ေဆးမႉးလည္းမဟုတ္ဘူး ဒီတုိင္း ကုေနၾကတာ။ တခ်ိဳ႕ရြာေတြမွာ ႀကံဳေနရတယ္။
က်မတို႔က လူနာေတြကို ပညာေပးရတာေပါ့။ ဒီအပ္က ဘယ္ေလာက္မွတန္ဖိုးမရွိဘူး၊ တခါသံုးအပ္ မသံုးဘဲ ေရာဂါ ကူးစက္ရင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ ဆိုတာမ်ိဳး ေျပာရတယ္။
ရန္ကုန္ပတ္ဝန္းက်င္၊ ေတာင္တြင္းႀကီး၊ ေရနံေခ်ာင္း၊ ေခ်ာက္ ပတ္ဝန္းက်င္က ၿမိဳ႕ေပၚမဟုတ္တဲ့ ရြာေတြ၊ ေနာက္ေတာ့ ခရမ္း၊ သံုးခြ … ၿမိဳ႕နဲ႔ ေတာ္ေတာ္ေလးေဝးတဲ့ ေဒသေတြ အကုန္လံုး ပါပဲ။ အေစာပိုင္းကေပါ့။ မိသားစုလုိက္ေတြေတာင္ ဒီအပ္ေၾကာင့္ ကူးတာေတာင္ ေတြ႕ရတယ္။
၂၀၀၂ ကေနစၿပီး တခါသံုးအပ္ေတြသံုးဖို႔ တျခား NGO ေတြေကာ၊ က်မတို႔ပါ ပညာေပးၾကတယ္။ ဆရာဝန္ေတြေကာ၊ က်န္းမာေရးမႉးေတြေကာ၊ တခ်ိဳ႕ အပ္ပုန္းသမားေတြပါ တခါသံုးအပ္ေတြ သံုးလာတာ ေတြ႕ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလို သံုးလာတယ္ ဆိုတာေတာင္ နယ္ေတြကလူေတြ တက္လာလို႔ ေမးၾကည့္ရင္ တခ်ိဳ႕နယ္ေတြမွာ ဆရာဝန္ေတြကိုယ္တုိင္ အပ္ကို ျပန္ျပဳတ္ၿပီး သံုးေနတုန္းပဲ။ ဒါေပမယ့္ ခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အပ္ကကူးတာထက္ လိင္ဆက္ဆံရာက ကူးစက္ႏႈန္းက ပိုမ်ားလာတာ ေတြ႕ရတယ္။
ေမး။ ။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ လိင္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အလုပ္လုပ္ကိုင္ သူေတြက HIV ျဖစ္ႏႈန္း ပို အျဖစ္မ်ားတယ္လို႔ ဆိုခ်င္တာလား။
ေျဖ။ ။ လိင္အလုပ္သမေတြတင္ မကေတာ့ဘူး သာမန္လက္လုပ္လက္စားေတြ၊ သူ႔ရဲ႕ မိသားစု၊ သူ႔ရဲ႕ ကေလးေတြပါ ျဖစ္လာ ႏိုင္တယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာက ဒီ လိင္အလုပ္လုပ္စားသူေတြက ေနရာေဒသ အတည္တက် မဟုတ္ေတာ့ဘဲ သြားလာ အလုပ္ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ေနၾကတာေလ။ ဥပမာ ဘုရားပြဲရွိတဲ့ ေနရာမ်ိဳးေတြေပါ့။ အဲဒီလိုမ်ိဳး အေျခအေနကေန ဒီရြာမွာရွိေနတဲ့ ကာလသားလူငယ္ေတြ၊ အသိပညာ မျပည့္ဝသူေတြကို ကူးစက္မယ္၊ အိမ္ေထာင္သည္လည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ သူတို႔ရဲ႕ မိသားစုေတြကို ကူးမယ္။ အဲဒါမ်ိဳးေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႕ရတယ္။
အခုဆိုရင္ တကယ့္ကိုရိုးသားတဲ့ ဧရာဝတီတုိင္းက လယ္ကြင္းထဲမွာ ေနေနတဲ့ သူေတြမွာပါျဖစ္ေနတယ္။ သူတို႔ေတြဆိုရင္ တကယ့္ကို ဘာအေပ်ာ္အပါးမွ မရွိဘူး။ တႏွစ္ပတ္လံုး လယ္ထဲဆင္းေနတဲ့ သူေတြမွာပါ ျဖစ္လာတာ။ သူတို႔ကေတာ့ အဓိက စီးပြားေရးေပါ့။ ျမန္မာျပည္မွာ စီးပြားေရး အရမ္းက်လာေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ဒီ လိင္အလုပ္သမ အျဖစ္ လုပ္ကိုင္ လာရတယ္။ ေနာက္ၿပီး သူတို႔ေတြဆီ အထိ သြားစရာမလိုဘူး၊ သူတို႔က ကိုယ့္ဆီကို ေရာက္လာတာမ်ိဳးဆိုေတာ့ ဒီေရာဂါ ကူးစက္ဖို႔က ေတာ္ေတာ္ေလး လြယ္ကူတာ ေတြ႕ရတယ္။ အိမ္မွာေနရင္းကို ဒီေရာဂါ ကူးစက္ေနတာေပါ့။
အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့… ၁၀ ေယာက္ေလာက္လာရင္၊ ၉ ေယာက္ေလာက္က လိင္ကေန တဆင့္ ကူးတာ ျဖစ္ေနတယ္။ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေပါ့။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေသြးသြင္းရာကေန ကူးတယ္။ အပ္ေၾကာင့္ ကူးစက္တာလည္း ခုထိေတာ့ ရွိေနတုန္းပဲ။
ေမး။ ။ ဒီႏွစ္ ကမၻာ့ AIDS ေန႔ရဲ႕ ေဆာင္ပုဒ္က လူနာေတြကို ခြဲျခားဆက္ဆံတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လူထုကို ပညာေပးထားတာ ေတြ႕ရတယ္။ အခုလက္ရွိ ျမန္မာျပည္မွာ ဒီလို ေရာဂါျဖစ္သူေတြကို ခြဲျခားဆက္ဆံ တာမ်ိဳး ရွိေနတုန္းပဲလား။
ေျဖ။ ။ အမ်ားႀကီးရွိေနပါတယ္။ က်မတို႔အေတြ႕အႀကံဳအရဆို မိသားစုေတြက လက္မခံခ်င္လို႔ က်မတို႔ဆီ ပို႔လိုက္တာ အမ်ားႀကီးပဲ။ တခ်ိဳ႕ဆို က်မတို႔ဆီမွာ လူနာေတြ စုေနၾကတယ္။ အဲဒီလို စုေနၿပီးရင္ မိသားစုဆီကို မျပန္ခ်င္ၾကေတာ့့ဘူး။ ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ့ မိသားစုေတြရဲ႕ အၾကည့္ေတြ၊ နားလည္မႈ မေပးႏုိင္ တာေတြကို ခံႏိုင္ရည္ မရွိၾကဘူး။ အခုအခ်ိန္ထိ ပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ မိသားစုက ခြဲျခားဆက္ဆံတာေတြ ရွိေန တုန္းပဲ။ အဲဒါေတြကိုလည္း ေကာင္းေကာင္း ပညာမေပးႏုိင္ေသးဘူး။
က်မတို႔ အိမ္ေတြငွားေတာ့မယ္ ဆိုရင္ … ဒီေဝဒနာသည္ေတြ ထားဖို႔လို႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာလို႔ကို မရႏုိင္ ေသးဘူး။ အဲဒီလို ေျပာရင္ ငွားလို႔ကို မရတာ။ အဲဒီေလာက္ထိ ျဖစ္ေနေသးတာ။ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အသိက ေတာ္ေတာ္ေလး နည္းေနေသးတယ္လို႔ ေျပာရမွာပဲ။
ေမး။ ။ မျဖဴျဖဴသင္းအေနနဲ႔ အခုလို ကမၻာ့ AIDS တုိက္ဖ်က္ေရး ေန႔မွာ ထူးထူးျခားျခား ေျပာခ်င္တာမ်ားရွိပါသလား။
ေျဖ။ ။ ဒီေန႔လို ကမၻာ့ HIV AIDS တုိက္ဖ်က္ေရးေန႔မွာ ေျပာခ်င္တာက၊ က်မတို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက ေဝဒနာသည္ေတြက အကုန္လံုး ဘက္စံုခံစားရတာပါ။ ဒီစစ္အာဏာရွင္ရဲ႕ လက္ေအာက္မွာလည္း ေနေနရတယ္။ စားဝတ္ေနေရးမွာလည္း ခ်ိဳ႕တဲ့ၾကတယ္။ ဒီေတာ့ ႏိုင္ငံတကာက လ်စ္လွ်ဴရႈမထားဘဲ ဝိုင္းဝန္းၿပီး ကူညီေျဖရွင္းေပးပါ၊ က်မတို႔လို ျပည္တြင္းကလုပ္ေနတဲ့ သူေတြ အေနနဲ႔လည္း တတ္ႏိုင္ သေလာက္ ႀကိဳးစားၿပီး လုပ္ကိုင္သြားမယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ။
Tuesday, 01 December 2009 19:04 ဧရာဝတီ အင္တာဗ်ဴး
ယေန႔သည္ ကမၻာ့ HIV/AIDS ေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရးေန႔ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္အတြင္း အဆုိပါေဝဒနာ ခံစားေနရသူမ်ား၏ ဒုကၡ၊ မျဖဴျဖဴသင္း ကိုယ္တုိင္ ႀကံဳေတြ႕ေနရေသာ အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဧရာဝတီ သတင္းေထာက္ ေအးခ်မ္းေျမ့က ေမးျမန္းထားပါသည္။
မျဖဴျဖဴသင္းသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၁၀ ႏွစ္ ဝန္းက်င္မွစတင္၍ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ HIV/AIDS ေဝဒနာရွင္မ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးႏွင့္ ပညာေပးေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ဦးေဆာင္ လုပ္ကုိင္ေနသူတဦး ျဖစ္သည္။
ေမး။ ။ ဒီႏွစ္ ကမၻာ့ HIV/AIDS ေရာဂါတိုက္ဖ်က္ေရးေန႔မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ HIV ေရာဂါ ျဖစ္ပြားႏႈန္း က်ဆင္းတယ္ဆိုၿပီး ေၾကညာထားတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မျဖဴျဖဴသင္း ဘယ္လို ထင္ပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ ျဖစ္ႏႈန္းက်တယ္ဆိုၿပီး ေၾကညာေပမယ့္ ဒီမွာက တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္အသီးသီးမွာ ေသဆံုးတဲ့ သူေတြေကာ၊ ဒီေရာဂါကို သိပ္ၿပီးမသိေသးတဲ့သူေတြေကာ၊ ေရာဂါကိုသိၿပီး ေဆးဝါးကုသ ခံခ်င္တဲ့ သူေတြေကာ ရပ္တံ့သြားတယ္ လို႔မရွိဘူး။ က်မတို႔ စ လုပ္တဲ့ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ေလာက္ကထက္စာရင္ ပိုပိုၿပီးေတာင္ မ်ားလာတယ္လို႔ ထင္ရတယ္။ က်မ ဒီကိစၥကို ကၽြမ္းက်င္တဲ့ ဆရာဝန္ တဦးနဲ႔ ေျပာျဖစ္တယ္။ သူက ဘာေျပာလဲဆိုေတာ့ ေရာဂါျဖစ္ႏႈန္းေတြ က်သြားတယ္ဆိုတာ၊ ေရာဂါျဖစ္ေနတဲ့သူေတြ ေသသြားလို႔ သာ က်သြားတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရမယ္လို႔ ေျပာတယ္။
ေနာက္တခါ ပညာေပးမႈ အပိုင္းကလည္း တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္အသီးသီးက ၿမိဳ႕ခံေတြနဲ႔ ပညာေပးေနလို႔သာေလ၊ သီးသန္႔သြားေပးဖို႔ဆိုရင္ မလြယ္ ဘူး။ NGO ေတြအေနနဲ႔လည္း အဲဒီလို သြားမယ္ဆိုရင္ အဆင့္ဆင့္စာတင္ရတာနဲ႔ ခရီးမေရာက္ဘူး။ တရားဝင္လုပ္ေနတဲ့ NGO ေတြ၊ PSI လိုဟာမ်ိဳး ေတြလည္း အစိုးရက ခြင့္ျပဳမွ သြားလို႔ရတယ္။
အရင္က ARV ေဆးမရွိေတာ့ လူနာေတြကို ေဆြးေႏြးႏွစ္သိမ့္ရံုပဲ လုပ္ရင္း ေသဆံုးသြားၾကတာ မ်ားတယ္။ အခုေတာ့ ARV ေဆးရွိလာေတာ့ ေသဆံုးႏႈန္းကေတာ့ နည္းသြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ အေျခအေနနဲ႔ လံုေလာက္မႈကေတာ့ မရွိေသးတာ အမွန္ပဲ။ အခုလက္ရွိကို ေရာဂါအေၾကာင္း မသိေသးတာေတြ၊ ေဆးကုသလို႔ ရတယ္ဆိုတာကို မသိေသးတာေတြ ျမန္မာျပည္ အႏွံ႔အျပား ရွိေနတုန္းပဲ။ က်မတို႔ေတာင္ တုိင္းနဲ႔ ျပည္နယ္အသီးသီးက ကိုယ့္အဖြဲ႕ေတြ အကုန္လံုးကို ပညာေပးတဲ့ အစီအစဥ္ေတြ လုုပ္ထားလို႔ ဒီကုိ လူနာေတြ ေရာက္လာၾကတာပါ။
ေမး။ ။ တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္အသီးသီးကို ပညာေပးဖို႔ လိုတယ္ဆိုေတာ့၊ အခုလက္ရွိအစိုးရက ရုပ္ျမင္သံၾကားတုိ႔ … လမ္းေထာင့္ေတြမွာ ေဘလ္ဘုတ္ေတြ၊ ပိုစတာေတြ ေထာင္တာတို႔နဲ႔ ပညာေပးတာကေကာ ထိေရာက္တယ္ ထင္လား။
ေျဖ။ ။ ထိေရာက္လား မထိေရာက္လားဆိုတာထက္ အစပိုင္း ၂၀၀၂ တုန္းကဆိုရင္ သူတို႔ လမ္းဆံု၊ လမ္းခြမွာ ကုရာနတၳိ ေဆးမရွိ ဆိုတာမ်ိဳးတင္တာ ေတြ႕ရတယ္။ အဲဒီတုန္းကဆို လူနာ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားက ဒီဆိုင္းဘုတ္ေတြ ေတြ႕တာနဲ႔တင္ စိတ္ဓာတ္က်ၿပီး ေသသြားတာမ်ိဳးရွိတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္ ေလာက္ကဆိုေတာ့ ဒီေရာဂါအေၾကာင္းလည္း သိပ္မသိေသးေတာ့ ေတာ္ေတာ္ႀကီး ေၾကာက္လန္႔ေန တုန္းပဲေလ။ တခ်ိဳ႕ဆို ဒီဆုိင္းဘုတ္ေတြဖတ္ၿပီး အိမ္ထဲမွာပဲ အေသခံလိုက္တဲ့သူေတြေတာင္ ရွိတယ္။ က်မတို႔ လုပ္စ ကေပါ့။
အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဝိုင္းဝန္းကူညီတိုက္ဖ်က္ေရး ဘာညာဆိုၿပီး ဆုိင္းဘုတ္ေတြတင္တာရွိတယ္။ ျပည္သူလူထုက ဒီဆိုင္းဘုတ္ေတြ ဖတ္ရတာေတာ့ ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္လိုေဆးဝါး ကုသမႈ ခံယူရမယ္၊ ဘယ္သြားကုရမလဲ၊ ဘယ္ေဆးရံု ဘယ္ေဆးခန္း သြားကုရမလဲ ဆိုတာကအစ အခုအခ်ိန္ထိ မသိေသးတဲ့ သူေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။ ဒါကို က်မတို႔က ၾကားထဲကေန ၿပီးေတာ့ ထိထိေရာက္ေရာက္၊ လမ္းေၾကာင္း မွန္မွန္နဲ႔ ကုသႏုိင္ဖို႔ ကူညီရတယ္။
ေမး။ ။ ARV ေဆးကုိ မျဖဴျဖဴသင္းတို႔ ဘယ္လိုပံုစံနဲ႔ ရွာေဖြေနရပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ က်မတို႔က အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) ျဖစ္ေနေတာ့ ဘယ္သူကမွလည္း မကူညီဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လည္း ဆိုေတာ့ NGO ေတြက ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ မပတ္သက္ရဘူးဆိုေတာ့ ဘယ္ NGO ကမွ က်မတို႔ကို မကူညီရဲဘူး။
က်မတို႔က ၾကားကေနၿပီး NGO ေတြမွာ ေဆးေပးတာေတြ႕ရင္ ႀကိဳးစားေပးတယ္။ အဲဒီ NGO ေတြက ရပ္သြားတယ္၊ ေဆးဆက္ မေပးေတာ့ဘူး ဆိုရင္ ဒီေဆး ေသာက္မွကို ျဖစ္မယ့္သူေတြ အတြက္ က်မတို႔က သူတို႔အသက္ဆက္ဖို႔ ကိုယ့္နည္းကိုယ့္ဟန္နဲ႔ ေဆးကို ရွာေဖြၿပီး တိုက္ထားရတယ္။ အဲဒီအခါမ်ိဳးမွာ ကိုယ့္သူငယ္ခ်င္းအခ်င္းခ်င္း ခက္ခက္ခဲခဲ ရန္ပံုေငြရွာရတယ္။ ေဆးေသာက္ ဖို႔တင္ မကဘူး သူတို႔ရဲ႕ ေနေရး ထုိင္ေရး၊ စားေရးေသာက္ေရး အတြက္ပါေပါ့။
အဲဒီေဆးကလည္း တလစာကို က်ပ္ ၂ ေသာင္းေက်ာ္နဲ႔ သံုးေသာင္းကေန ၁ သိန္းနီးပါးတန္အထိ ရွိတယ္။ သူက တသက္လံုး ေသာက္ရမွာေလ။ လူတေယာက္က ၂ ေသာင္းေက်ာ္ ၃ သံုးေသာင္းနီးပါးတန္ ေဆးနဲ႔ တည့္သြားၿပီဆိုရင္ေတာ့ ျပႆနာမရွိဘူး။ အဲဒီလုိမဟုတ္ဘဲ အဲဒီေဆးနဲ႔ မတည့္ဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ေဆးေျပာင္းရတယ္။ အဲဒီေဆးက ၇ ေသာင္းနဲ႔ ၁ သိန္းၾကားမွာရွိတယ္။ အဲဒီလို လူက ၁၀၀ မွာ ၅ ေယာက္ ေလာက္ေတာ့ ရွိတယ္။
လူနာထဲမွာ ကိုယ့္ဘာသာ ေငြကုန္ေၾကးက်ခံႏုိင္တဲ့သူက ၁၀၀ မွာ ၂ ေယာက္ေလာက္ပဲ ရွိတယ္။ ဒီ HIV ေရာဂါဆိုတာက ပညာေပးမႈမရရွိတဲ့ သူေတြရယ္။ အသိပညာ ခ်ိဳ႕တဲ့တဲ့ သူေတြသာျဖစ္တာကိုး။ အဲဒီလို လူမ်ိဳး ဆိုတာကလည္း စီးပြားေရးကအစ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ခၽြတ္ၿခံဳက်ခဲ့တဲ့သူေတြ ျဖစ္ေတာ့ ျမန္မာျပည္ မွာက ဝယ္ေသာက္ႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့သူက ေတာ္ေတာ္ေလးကို ရွားပါတယ္။ ေဘးက တေယာက္ေယာက္က ေထာက္ပံ့မွ ေသာက္ႏုိင္တာေလ။ လူေတြက စားေသာက္ဖို႔ေတာင္ မနည္း ရုန္းကန္ ေနရတာ ဆိုေတာ့ ဒီေဆးဝယ္ေသာက္ဖို႔ ဆိုတာက ေတာ္ေတာ္ေလးကို မလြယ္ကူတဲ့ကိစၥပဲ။
ေမး။ ။ အခု မျဖဴျဖဴသင္း ေစာင့္ေရွာက္ေနတဲ့ လူနာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘယ္လို အေျခအေနရွိလဲ။ လူနာေတြ ထပ္ထပ္ တိုးလာလားဆိုတာ ေျပာျပပါဦး။
ေျဖ။ ။ တိုးလာတာေပါ့ ..။ လူနာေတြ ထားစရာေတာင္ ေနရာမရွိေအာင္ဘဲ။ က်မတို႔က တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္အသီးသီးမွာ ပညာ ေပးေနတာေတြ ဆက္လုပ္တယ္၊ ေနာက္ၿပီး မီဒီယာေတြ ကေန ေျပာတာေတြရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒါေတြကို နားေထာင္မိတဲ့ သူေတြ၊ ကိုယ့္အဖြဲ႕အခ်င္းခ်င္း ေျပာျဖစ္တာေတြကေန တဆင့္ သိၾကၿပီး အခုေနာက္ပိုင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေရာက္လာၾကတယ္။
က်မတို႔ အိမ္ ၃ လံုး ရွိတယ္။ လူကအေယာက္ ၁၀၀ ေလာက္ရွိတယ္။
တကယ္က အိမ္တလံုးမွာ ၅ ေယာက္၊ ၁၀ ေယာက္ အမ်ားဆံုးေနရမွာ။ ဒါေပမယ့္ ေနရာမရွိေတာ့ အေယာက္ ၄၀ ေလာက္ကို အိမ္တလံုးတည္းမွာ ျဖစ္သလိုေပါ့၊ တခ်ိဳ႕ဆို ၿခံထဲ ေနရာလြတ္ရင္ တဲေလးေတြ ထိုးေပါ့ … အဲဒီလိုပဲ ေနရတယ္။
ေမး။ ။ ၿမိဳ႕ေပၚမွာဆိုရင္ HIV ေရာဂါကို လိင္ဆက္ဆံရာကတဆင့္တို႔၊ မူးယစ္ေဆးဝါး အေၾကာထဲ ထိုးသြင္းလို႔ဆိုတာမ်ိဳး တို႔နဲ႔ ကူးစက္တာ အမ်ားဆံုးၾကားရတယ္။ နယ္ဘက္ေတြမွာ ကုေလ့ရွိတဲ့ အပ္ပုန္းထိုးၿပီး ေဆးကုေပးသူေတြေၾကာင့္ ကူးစက္ တာမ်ိဳးေကာ ၾကားရလား။ ႀကံဳရလား။
ေျဖ။ ။ ႀကံဳရတာေပါ့။ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ .. အစပိုင္းတုန္းကဆိုရင္ လာတဲ့လူနာ ၁၀ ေယာက္မွာ ၇ ေယာက္၊ ၈ ေယာက္ေလာက္က အပ္ပုန္းေၾကာင့္ ကူးစက္ခံရတာ ေတြ႕ရတယ္။ မူးယစ္ေဆးေၾကာင့္ မဟုတ္ဘူးေနာ္။ ရြာေတြမွာ အပ္ပုန္း ဆိုတာက ဆရာဝန္လည္းမဟုတ္ဘူး၊ ေဆးမႉးလည္းမဟုတ္ဘူး ဒီတုိင္း ကုေနၾကတာ။ တခ်ိဳ႕ရြာေတြမွာ ႀကံဳေနရတယ္။
က်မတို႔က လူနာေတြကို ပညာေပးရတာေပါ့။ ဒီအပ္က ဘယ္ေလာက္မွတန္ဖိုးမရွိဘူး၊ တခါသံုးအပ္ မသံုးဘဲ ေရာဂါ ကူးစက္ရင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ ဆိုတာမ်ိဳး ေျပာရတယ္။
ရန္ကုန္ပတ္ဝန္းက်င္၊ ေတာင္တြင္းႀကီး၊ ေရနံေခ်ာင္း၊ ေခ်ာက္ ပတ္ဝန္းက်င္က ၿမိဳ႕ေပၚမဟုတ္တဲ့ ရြာေတြ၊ ေနာက္ေတာ့ ခရမ္း၊ သံုးခြ … ၿမိဳ႕နဲ႔ ေတာ္ေတာ္ေလးေဝးတဲ့ ေဒသေတြ အကုန္လံုး ပါပဲ။ အေစာပိုင္းကေပါ့။ မိသားစုလုိက္ေတြေတာင္ ဒီအပ္ေၾကာင့္ ကူးတာေတာင္ ေတြ႕ရတယ္။
၂၀၀၂ ကေနစၿပီး တခါသံုးအပ္ေတြသံုးဖို႔ တျခား NGO ေတြေကာ၊ က်မတို႔ပါ ပညာေပးၾကတယ္။ ဆရာဝန္ေတြေကာ၊ က်န္းမာေရးမႉးေတြေကာ၊ တခ်ိဳ႕ အပ္ပုန္းသမားေတြပါ တခါသံုးအပ္ေတြ သံုးလာတာ ေတြ႕ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလို သံုးလာတယ္ ဆိုတာေတာင္ နယ္ေတြကလူေတြ တက္လာလို႔ ေမးၾကည့္ရင္ တခ်ိဳ႕နယ္ေတြမွာ ဆရာဝန္ေတြကိုယ္တုိင္ အပ္ကို ျပန္ျပဳတ္ၿပီး သံုးေနတုန္းပဲ။ ဒါေပမယ့္ ခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အပ္ကကူးတာထက္ လိင္ဆက္ဆံရာက ကူးစက္ႏႈန္းက ပိုမ်ားလာတာ ေတြ႕ရတယ္။
ေမး။ ။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ လိင္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အလုပ္လုပ္ကိုင္ သူေတြက HIV ျဖစ္ႏႈန္း ပို အျဖစ္မ်ားတယ္လို႔ ဆိုခ်င္တာလား။
ေျဖ။ ။ လိင္အလုပ္သမေတြတင္ မကေတာ့ဘူး သာမန္လက္လုပ္လက္စားေတြ၊ သူ႔ရဲ႕ မိသားစု၊ သူ႔ရဲ႕ ကေလးေတြပါ ျဖစ္လာ ႏိုင္တယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာက ဒီ လိင္အလုပ္လုပ္စားသူေတြက ေနရာေဒသ အတည္တက် မဟုတ္ေတာ့ဘဲ သြားလာ အလုပ္ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ေနၾကတာေလ။ ဥပမာ ဘုရားပြဲရွိတဲ့ ေနရာမ်ိဳးေတြေပါ့။ အဲဒီလိုမ်ိဳး အေျခအေနကေန ဒီရြာမွာရွိေနတဲ့ ကာလသားလူငယ္ေတြ၊ အသိပညာ မျပည့္ဝသူေတြကို ကူးစက္မယ္၊ အိမ္ေထာင္သည္လည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ သူတို႔ရဲ႕ မိသားစုေတြကို ကူးမယ္။ အဲဒါမ်ိဳးေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႕ရတယ္။
အခုဆိုရင္ တကယ့္ကိုရိုးသားတဲ့ ဧရာဝတီတုိင္းက လယ္ကြင္းထဲမွာ ေနေနတဲ့ သူေတြမွာပါျဖစ္ေနတယ္။ သူတို႔ေတြဆိုရင္ တကယ့္ကို ဘာအေပ်ာ္အပါးမွ မရွိဘူး။ တႏွစ္ပတ္လံုး လယ္ထဲဆင္းေနတဲ့ သူေတြမွာပါ ျဖစ္လာတာ။ သူတို႔ကေတာ့ အဓိက စီးပြားေရးေပါ့။ ျမန္မာျပည္မွာ စီးပြားေရး အရမ္းက်လာေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ဒီ လိင္အလုပ္သမ အျဖစ္ လုပ္ကိုင္ လာရတယ္။ ေနာက္ၿပီး သူတို႔ေတြဆီ အထိ သြားစရာမလိုဘူး၊ သူတို႔က ကိုယ့္ဆီကို ေရာက္လာတာမ်ိဳးဆိုေတာ့ ဒီေရာဂါ ကူးစက္ဖို႔က ေတာ္ေတာ္ေလး လြယ္ကူတာ ေတြ႕ရတယ္။ အိမ္မွာေနရင္းကို ဒီေရာဂါ ကူးစက္ေနတာေပါ့။
အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့… ၁၀ ေယာက္ေလာက္လာရင္၊ ၉ ေယာက္ေလာက္က လိင္ကေန တဆင့္ ကူးတာ ျဖစ္ေနတယ္။ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေပါ့။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေသြးသြင္းရာကေန ကူးတယ္။ အပ္ေၾကာင့္ ကူးစက္တာလည္း ခုထိေတာ့ ရွိေနတုန္းပဲ။
ေမး။ ။ ဒီႏွစ္ ကမၻာ့ AIDS ေန႔ရဲ႕ ေဆာင္ပုဒ္က လူနာေတြကို ခြဲျခားဆက္ဆံတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လူထုကို ပညာေပးထားတာ ေတြ႕ရတယ္။ အခုလက္ရွိ ျမန္မာျပည္မွာ ဒီလို ေရာဂါျဖစ္သူေတြကို ခြဲျခားဆက္ဆံ တာမ်ိဳး ရွိေနတုန္းပဲလား။
ေျဖ။ ။ အမ်ားႀကီးရွိေနပါတယ္။ က်မတို႔အေတြ႕အႀကံဳအရဆို မိသားစုေတြက လက္မခံခ်င္လို႔ က်မတို႔ဆီ ပို႔လိုက္တာ အမ်ားႀကီးပဲ။ တခ်ိဳ႕ဆို က်မတို႔ဆီမွာ လူနာေတြ စုေနၾကတယ္။ အဲဒီလို စုေနၿပီးရင္ မိသားစုဆီကို မျပန္ခ်င္ၾကေတာ့့ဘူး။ ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ့ မိသားစုေတြရဲ႕ အၾကည့္ေတြ၊ နားလည္မႈ မေပးႏုိင္ တာေတြကို ခံႏိုင္ရည္ မရွိၾကဘူး။ အခုအခ်ိန္ထိ ပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ မိသားစုက ခြဲျခားဆက္ဆံတာေတြ ရွိေန တုန္းပဲ။ အဲဒါေတြကိုလည္း ေကာင္းေကာင္း ပညာမေပးႏုိင္ေသးဘူး။
က်မတို႔ အိမ္ေတြငွားေတာ့မယ္ ဆိုရင္ … ဒီေဝဒနာသည္ေတြ ထားဖို႔လို႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာလို႔ကို မရႏုိင္ ေသးဘူး။ အဲဒီလို ေျပာရင္ ငွားလို႔ကို မရတာ။ အဲဒီေလာက္ထိ ျဖစ္ေနေသးတာ။ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အသိက ေတာ္ေတာ္ေလး နည္းေနေသးတယ္လို႔ ေျပာရမွာပဲ။
ေမး။ ။ မျဖဴျဖဴသင္းအေနနဲ႔ အခုလို ကမၻာ့ AIDS တုိက္ဖ်က္ေရး ေန႔မွာ ထူးထူးျခားျခား ေျပာခ်င္တာမ်ားရွိပါသလား။
ေျဖ။ ။ ဒီေန႔လို ကမၻာ့ HIV AIDS တုိက္ဖ်က္ေရးေန႔မွာ ေျပာခ်င္တာက၊ က်မတို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက ေဝဒနာသည္ေတြက အကုန္လံုး ဘက္စံုခံစားရတာပါ။ ဒီစစ္အာဏာရွင္ရဲ႕ လက္ေအာက္မွာလည္း ေနေနရတယ္။ စားဝတ္ေနေရးမွာလည္း ခ်ိဳ႕တဲ့ၾကတယ္။ ဒီေတာ့ ႏိုင္ငံတကာက လ်စ္လွ်ဴရႈမထားဘဲ ဝိုင္းဝန္းၿပီး ကူညီေျဖရွင္းေပးပါ၊ က်မတို႔လို ျပည္တြင္းကလုပ္ေနတဲ့ သူေတြ အေနနဲ႔လည္း တတ္ႏိုင္ သေလာက္ ႀကိဳးစားၿပီး လုပ္ကိုင္သြားမယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ။
news on VOA
0
comments
Labels:
General news
ျမန္မာျပည္ ေအအုိင္ဒီအက္စ္ ေရာဂါသည္နဲ႔ ေဆး မမွ်ေသး
01 December 2009 VOA
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ HIV/AIDS ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းနဲ႔ ၾကည့္႐ႈေစာင့္ေရွာက္ႏုိင္မႈႏႈန္း မမွ်မတ ျဖစ္ေနတဲ့အေၾကာင္း ေရာဂါ ေ၀ဒနာရွင္ေတြကုိ ၾကည့္႐ႈေစာင့္ေရွာက္ေပးေနတဲ့ ေစတနာ့၀န္ထမ္းေတြက ေျပာပါတယ္။ ဒီကေန႔ က်ေရာက္တဲ့ ကမၻာ့ AIDS ေန႔ အထိမ္းအမွတ္ေန႔မွာ အခုလုိ ေျပာဆုိလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိ ဆက္သြယ္စုံစမ္းထားတဲ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
HIV/AIDS ေရာဂါ ပေပ်ာက္ေရးအတြက္ စစ္အစုိးရ အေနနဲ႔ ျပည္တြင္း ျပည္ပက လူမႈအဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့အေၾကာင္း သတင္းစာ ေခါင္းႀကီးပုိင္းေတြမွာ အက်ယ္တ၀င့္ ေရးသားေဖာ္ျပေနေပမဲ့ တကယ္ ေရာဂါကူးစက္ ေနသူေတြကုိ လုံေလာက္တဲ့ ေဆး၀ါးကုသမႈ ေပးႏုိင္ျခင္း မရွိဘူးလုိ႔ ေ၀ဒနာရွင္ေတြကုိ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ၾကည့္႐ႈေစာင့္ေရွာက္ေပးေနသူ ေစတနာ့၀န္ထမ္း မျဖဴျဖဴသင္းက ေျပာပါတယ္။
“တကယ့္ တကယ္ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈနဲ႔ ေဆး၀ါးကုသမႈ ခံရတဲ့ႏႈန္းက အမ်ားႀကီးကို ကြာဟခ်က္ ရွိေနေသးတယ္။ တကယ္တမ္း တုိင္းနဲ႔ျပည္နယ္ အသီးသီးက လက္လွမ္းမမီတဲ့ ေဒသေတြမွာ ေရာဂါေ၀ဒနာ ခံစားေနရတဲ့သူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် ေသဆုံးေနၾကရတာေတြလည္း ရွိေနတယ္။ အဲလိုပဲ ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် မသိဘဲနဲ႔ကို၊ ကြန္ဒုံးဆုိတာလည္း မသိဘူး၊ ဘယ္လို ကာကြယ္ရမလဲ ဆုိတာလည္း မသိဘဲနဲ႔ ဒီေရာဂါ ကူးစက္ေနတာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိေနတာ ေတြ႕ေနရတုန္းပဲ။
“အခု လက္ရွိအေျခအေနမွာ ဆိုရင္ လြန္ခဲ့တဲ့ ေလးငါးေျခာက္ႏွစ္ ခုႏွစ္ႏွစ္ေလာက္က ၀င္ထားတဲ့ ေရာဂါေတြက အခုဆုိရင္ ARV ေဆး၀ါးေတြ လုိအပ္ေနတာ ေတြ႕ေနရတယ္။ အဲဒီလုိလူေတြကလည္း ဒီမွာ ARV ေဆး၀ါး ရရွိဖို႔အတြက္ ႀကိဳးစားတဲ့ေနရာမွာ ARV ေဆး၀ါး လုံေလာက္မႈ မရွိဘူး။ ၿပီးေတာ့ ေဆးေပးႏုိင္တဲ့ အင္အားက အရမ္းနည္းၿပီးေတာ့ လိုေနတဲ့ အင္အားက မ်ားေနတာကို ေတြ႕ရတယ္။”
မဂၤလာဒုံနဲ႔ ေျမာက္ဥကၠလာ ေ၀ဘာဂီတုိ႔မွာ HIV ေဆး႐ုံေတြ သီးသန္႔ဖြင့္ထားေပမဲ့လည္း လူနာေတြကုိ ARV ေဆးျပားေတြ အလုံအေလာက္ မေပးႏုိင္တဲ့အတြက္ ကုိယ့္အိတ္ကုိယ္စုိက္ၿပီး ၀ယ္ယူသုံးစြဲၾကရတာက မ်ားတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“အဲဒီမွာ ဘာလုပ္ရလဲဆုိေတာ့ ဒီေရာဂါရွင္ေတြက မျဖစ္မေန ေဆး႐ုံတက္ရမယ္ဆုိလို႔ ေဆး႐ုံေရာက္ၿပီဆုိရင္ အားလုံးက လူနာရွင္ေတြက ကုန္က်ရတာပဲ။ အကုန္လုံး ေဆး႐ုံက ေပးတာမ်ဳိးေတြ မရွိဘူး။ ပထမပုိင္းေတာ့ ေသြးစစ္တာေတြ ဘာေတြက အလကား ရေသးတယ္။ အခုေနာက္ပုိင္းေတာ့ ေသြးစစ္တာေတြကအစ စရိတ္မွ်ေပးဆုိၿပီး တ၀က္ခံရတာ ေပးရတာေတြေတာင္ ရွိတယ္။
“ေနာက္တခုက ARV ေဆး၀ါးေတြကို ဒီေဆး႐ုံ ၂ ႐ုံက ေပးေနတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား က်မတုိ႔ ေတြ႕ရသေလာက္ေတာ့ အနည္းအက်ဥ္းပဲ ေပးႏုိင္တယ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေပးႏုိင္တာကို မေတြ႕ရေသးဘူး။ အနည္းအက်ဥ္း ဆုိတဲ့ေနရာမွာ ရာဂဏန္းေလာက္ေပါ့၊ အဲဒါမ်ဳိးေတြ ေပးေနတာေတာ့ ေတြ႕ရတယ္။
“တကယ့္တကယ္ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ တျခား NGO ေဆးခန္းေတြေပါ့၊ အခု နယ္စည္းမျခား ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႕ ရွိတယ္၊ AZC တုိ႔လို အဲလိုေဆးခန္းေတြကေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လူနာေတြကို ေပးထားႏုိင္တယ္။ အစုိးရေဆး႐ုံေတြ အေနနဲ႔ကေတာ့ ေပးတာ သိပ္နည္းပါးေနတာကို ေတြ႕ရတယ္။”
နယ္ေဆး႐ုံေတြမွာဆုိလည္း HIV ေရာဂါ ရွိတယ္လို႔ ေတြ႕တာနဲ႔ ၾကည့္႐ႈေစာင့္ေရွာက္ျခင္း မလုပ္တဲ့အျပင္ ျပန္လႊတ္လုိက္တာေတြအထိ ရွိတယ္လုိ႔ မျဖဴျဖဴသင္းက ဆက္ေျပာျပပါတယ္။
“က်မတုိ႔ ဒီမွာ လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ေနတာေတာ့ ဒီေဒသေတြေပါ့၊ မႏၲေလးတုိ႔ မေကြးတုိ႔ အဲဒီရြာေတြမွာ အစိုးရ ေဆး႐ုံေတြေတာ့ ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီေဆး႐ုံေတြက HIV Positive ဆုိရင္ ျပန္လႊတ္လုိက္တာပဲ၊ ဘာမွ လုပ္ေပးတာ မရွိဘူးဆိုေတာ့၊ အဓိက ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီေဆး႐ံု ၂ ႐ုံပဲရွိတယ္၊ HIV နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့။”
မျဖဴျဖဴသင္း ဦးေဆာင္တဲ့ ေစတနာ့၀န္ထမ္းေတြဟာ ေတာင္ဥကၠလာ၊ ေတာင္ဒဂုံ၊ ေျမာက္ဒဂုံ စတဲ့ေနရာေတြမွာ လူနာေတြကုိ ရာနဲ႔ခ်ီၿပီး ညအိပ္ညေနထားၿပီး အၿမဲတမ္း ၾကည့္႐ႈ ေစာင့္ေရွာက္ ေပးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစုိးရက ဖြင့္ထားတဲ့ ေဆး႐ုံေတြကုိ သြားေပမဲ့လည္း ကုိယ့္စရိတ္ကုိယ္ အကုန္အက် ခံရတာေၾကာင့္ မတတ္ႏုိင္တဲ့သူေတြကုိ ျပန္လႊတ္တယ္လုိ႔ HIV ေ၀ဒနာရွင္တဦးက ေျပာပါတယ္။
“အခု မႀကီးျဖဴျဖဴသင္းဆုိရင္ ေတာင္ဒဂုံအိမ္မွာ လူနာေတြကို ထားတယ္။ ထမင္းကအစ၊ မုန္႔ဖိုးကအစ ေပးရတယ္။ တခ်ဳိ႕လူနာေတြဆိုရင္ ဒီေရာဂါရွိလုိ႔ မိဘေတြက စြန္႔ပစ္ထားတယ္။ သမီးတုိ႔ဆုိရင္လည္း မိဘ ေဆြမ်ဳိးေတြက စြန္႔ပစ္ထားတာ။ မႀကီးျဖဴျဖဴသင္းကပဲ ေကၽြးေမြး ေစာင့္ေရွာက္ထားရတယ္။ ေနမေကာင္းတာက အစ၊ ေဆးထုိးေပးတာ၊ ေဆးသြင္းေပးတာလည္း ေတာင္ဒဂုံအိမ္မွာ လုပ္ေပးပါတယ္။
“အစုိးရေဆး႐ုံေတြမွာလည္း သြားၿပီးေတာ့ ကုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရေဆး႐ုံေတြက ဒီလိုမ်ဳိး မႀကီးျဖဴျဖဴသင္းလို ကုသမႈ မေပးဘူး။ သူတုိ႔က ပိုက္ဆံရွိမွပဲ။ ဟုိေန႔က ေ၀ဘာဂီေဆး႐ုံက တေယာက္ဆုိရင္ ေဆး႐ုံမွာ ပိုက္ဆံမရွိေတာ့လို႔ဆုိၿပီး မထားေတာ့ဘဲနဲ႔ ဆင္းလာခဲ့ရတယ္။ အဲဒီလူက ဖားကန္႔ကေန လာတာ။ သူ႔မိန္းမဆုိ ေတာ္ေတာ္ အေျခအေန ဆုိးတယ္။”
အာဏာပုိင္ေတြဘက္က ေရာဂါပေပ်ာက္ေရးကုိ အေထာက္အကူ ျပဳေစတဲ့ ေဆး၀ါးေတြကုိ လုံလုံေလာက္ေလာက္ မျဖန္႔ေပးႏုိင္တာ၊ ပညာေပး လုပ္ငန္းေတြ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ေဆာင္ေပးႏုိင္ျခင္း မရွိတာေတြေၾကာင့္ ေရာဂါ ေ၀ဒနာရွင္ အေရအတြက္ တုိးပြားမႈႏႈန္း ျမန္ဆန္ေနတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ပရဟိတ ေဆးခန္းေတြမွာ နယ္ကေန ေဆးလာကုၾကတဲ့ သူေတြကုိ အေဆာင္ေတြမွာ စစ္ေဆးေမးျမန္းမႈေတြ လုပ္လာတဲ့ အတြက္လည္း လူနာေတြအေနနဲ႔ ရန္ကုန္မွာ ေဆးလာကုရမွာ စုိးရိမ္ေၾကာက္လန္႔ ေနၾကတယ္လုိ႔ ေစတနာ့၀န္ထမ္းေတြက ေျပာပါတယ္။
01 December 2009 VOA
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ HIV/AIDS ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းနဲ႔ ၾကည့္႐ႈေစာင့္ေရွာက္ႏုိင္မႈႏႈန္း မမွ်မတ ျဖစ္ေနတဲ့အေၾကာင္း ေရာဂါ ေ၀ဒနာရွင္ေတြကုိ ၾကည့္႐ႈေစာင့္ေရွာက္ေပးေနတဲ့ ေစတနာ့၀န္ထမ္းေတြက ေျပာပါတယ္။ ဒီကေန႔ က်ေရာက္တဲ့ ကမၻာ့ AIDS ေန႔ အထိမ္းအမွတ္ေန႔မွာ အခုလုိ ေျပာဆုိလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိ ဆက္သြယ္စုံစမ္းထားတဲ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
HIV/AIDS ေရာဂါ ပေပ်ာက္ေရးအတြက္ စစ္အစုိးရ အေနနဲ႔ ျပည္တြင္း ျပည္ပက လူမႈအဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့အေၾကာင္း သတင္းစာ ေခါင္းႀကီးပုိင္းေတြမွာ အက်ယ္တ၀င့္ ေရးသားေဖာ္ျပေနေပမဲ့ တကယ္ ေရာဂါကူးစက္ ေနသူေတြကုိ လုံေလာက္တဲ့ ေဆး၀ါးကုသမႈ ေပးႏုိင္ျခင္း မရွိဘူးလုိ႔ ေ၀ဒနာရွင္ေတြကုိ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ၾကည့္႐ႈေစာင့္ေရွာက္ေပးေနသူ ေစတနာ့၀န္ထမ္း မျဖဴျဖဴသင္းက ေျပာပါတယ္။
“တကယ့္ တကယ္ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈနဲ႔ ေဆး၀ါးကုသမႈ ခံရတဲ့ႏႈန္းက အမ်ားႀကီးကို ကြာဟခ်က္ ရွိေနေသးတယ္။ တကယ္တမ္း တုိင္းနဲ႔ျပည္နယ္ အသီးသီးက လက္လွမ္းမမီတဲ့ ေဒသေတြမွာ ေရာဂါေ၀ဒနာ ခံစားေနရတဲ့သူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် ေသဆုံးေနၾကရတာေတြလည္း ရွိေနတယ္။ အဲလိုပဲ ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် မသိဘဲနဲ႔ကို၊ ကြန္ဒုံးဆုိတာလည္း မသိဘူး၊ ဘယ္လို ကာကြယ္ရမလဲ ဆုိတာလည္း မသိဘဲနဲ႔ ဒီေရာဂါ ကူးစက္ေနတာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိေနတာ ေတြ႕ေနရတုန္းပဲ။
“အခု လက္ရွိအေျခအေနမွာ ဆိုရင္ လြန္ခဲ့တဲ့ ေလးငါးေျခာက္ႏွစ္ ခုႏွစ္ႏွစ္ေလာက္က ၀င္ထားတဲ့ ေရာဂါေတြက အခုဆုိရင္ ARV ေဆး၀ါးေတြ လုိအပ္ေနတာ ေတြ႕ေနရတယ္။ အဲဒီလုိလူေတြကလည္း ဒီမွာ ARV ေဆး၀ါး ရရွိဖို႔အတြက္ ႀကိဳးစားတဲ့ေနရာမွာ ARV ေဆး၀ါး လုံေလာက္မႈ မရွိဘူး။ ၿပီးေတာ့ ေဆးေပးႏုိင္တဲ့ အင္အားက အရမ္းနည္းၿပီးေတာ့ လိုေနတဲ့ အင္အားက မ်ားေနတာကို ေတြ႕ရတယ္။”
မဂၤလာဒုံနဲ႔ ေျမာက္ဥကၠလာ ေ၀ဘာဂီတုိ႔မွာ HIV ေဆး႐ုံေတြ သီးသန္႔ဖြင့္ထားေပမဲ့လည္း လူနာေတြကုိ ARV ေဆးျပားေတြ အလုံအေလာက္ မေပးႏုိင္တဲ့အတြက္ ကုိယ့္အိတ္ကုိယ္စုိက္ၿပီး ၀ယ္ယူသုံးစြဲၾကရတာက မ်ားတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“အဲဒီမွာ ဘာလုပ္ရလဲဆုိေတာ့ ဒီေရာဂါရွင္ေတြက မျဖစ္မေန ေဆး႐ုံတက္ရမယ္ဆုိလို႔ ေဆး႐ုံေရာက္ၿပီဆုိရင္ အားလုံးက လူနာရွင္ေတြက ကုန္က်ရတာပဲ။ အကုန္လုံး ေဆး႐ုံက ေပးတာမ်ဳိးေတြ မရွိဘူး။ ပထမပုိင္းေတာ့ ေသြးစစ္တာေတြ ဘာေတြက အလကား ရေသးတယ္။ အခုေနာက္ပုိင္းေတာ့ ေသြးစစ္တာေတြကအစ စရိတ္မွ်ေပးဆုိၿပီး တ၀က္ခံရတာ ေပးရတာေတြေတာင္ ရွိတယ္။
“ေနာက္တခုက ARV ေဆး၀ါးေတြကို ဒီေဆး႐ုံ ၂ ႐ုံက ေပးေနတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား က်မတုိ႔ ေတြ႕ရသေလာက္ေတာ့ အနည္းအက်ဥ္းပဲ ေပးႏုိင္တယ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေပးႏုိင္တာကို မေတြ႕ရေသးဘူး။ အနည္းအက်ဥ္း ဆုိတဲ့ေနရာမွာ ရာဂဏန္းေလာက္ေပါ့၊ အဲဒါမ်ဳိးေတြ ေပးေနတာေတာ့ ေတြ႕ရတယ္။
“တကယ့္တကယ္ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ တျခား NGO ေဆးခန္းေတြေပါ့၊ အခု နယ္စည္းမျခား ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႕ ရွိတယ္၊ AZC တုိ႔လို အဲလိုေဆးခန္းေတြကေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လူနာေတြကို ေပးထားႏုိင္တယ္။ အစုိးရေဆး႐ုံေတြ အေနနဲ႔ကေတာ့ ေပးတာ သိပ္နည္းပါးေနတာကို ေတြ႕ရတယ္။”
နယ္ေဆး႐ုံေတြမွာဆုိလည္း HIV ေရာဂါ ရွိတယ္လို႔ ေတြ႕တာနဲ႔ ၾကည့္႐ႈေစာင့္ေရွာက္ျခင္း မလုပ္တဲ့အျပင္ ျပန္လႊတ္လုိက္တာေတြအထိ ရွိတယ္လုိ႔ မျဖဴျဖဴသင္းက ဆက္ေျပာျပပါတယ္။
“က်မတုိ႔ ဒီမွာ လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ေနတာေတာ့ ဒီေဒသေတြေပါ့၊ မႏၲေလးတုိ႔ မေကြးတုိ႔ အဲဒီရြာေတြမွာ အစိုးရ ေဆး႐ုံေတြေတာ့ ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီေဆး႐ုံေတြက HIV Positive ဆုိရင္ ျပန္လႊတ္လုိက္တာပဲ၊ ဘာမွ လုပ္ေပးတာ မရွိဘူးဆိုေတာ့၊ အဓိက ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီေဆး႐ံု ၂ ႐ုံပဲရွိတယ္၊ HIV နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့။”
မျဖဴျဖဴသင္း ဦးေဆာင္တဲ့ ေစတနာ့၀န္ထမ္းေတြဟာ ေတာင္ဥကၠလာ၊ ေတာင္ဒဂုံ၊ ေျမာက္ဒဂုံ စတဲ့ေနရာေတြမွာ လူနာေတြကုိ ရာနဲ႔ခ်ီၿပီး ညအိပ္ညေနထားၿပီး အၿမဲတမ္း ၾကည့္႐ႈ ေစာင့္ေရွာက္ ေပးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစုိးရက ဖြင့္ထားတဲ့ ေဆး႐ုံေတြကုိ သြားေပမဲ့လည္း ကုိယ့္စရိတ္ကုိယ္ အကုန္အက် ခံရတာေၾကာင့္ မတတ္ႏုိင္တဲ့သူေတြကုိ ျပန္လႊတ္တယ္လုိ႔ HIV ေ၀ဒနာရွင္တဦးက ေျပာပါတယ္။
“အခု မႀကီးျဖဴျဖဴသင္းဆုိရင္ ေတာင္ဒဂုံအိမ္မွာ လူနာေတြကို ထားတယ္။ ထမင္းကအစ၊ မုန္႔ဖိုးကအစ ေပးရတယ္။ တခ်ဳိ႕လူနာေတြဆိုရင္ ဒီေရာဂါရွိလုိ႔ မိဘေတြက စြန္႔ပစ္ထားတယ္။ သမီးတုိ႔ဆုိရင္လည္း မိဘ ေဆြမ်ဳိးေတြက စြန္႔ပစ္ထားတာ။ မႀကီးျဖဴျဖဴသင္းကပဲ ေကၽြးေမြး ေစာင့္ေရွာက္ထားရတယ္။ ေနမေကာင္းတာက အစ၊ ေဆးထုိးေပးတာ၊ ေဆးသြင္းေပးတာလည္း ေတာင္ဒဂုံအိမ္မွာ လုပ္ေပးပါတယ္။
“အစုိးရေဆး႐ုံေတြမွာလည္း သြားၿပီးေတာ့ ကုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရေဆး႐ုံေတြက ဒီလိုမ်ဳိး မႀကီးျဖဴျဖဴသင္းလို ကုသမႈ မေပးဘူး။ သူတုိ႔က ပိုက္ဆံရွိမွပဲ။ ဟုိေန႔က ေ၀ဘာဂီေဆး႐ုံက တေယာက္ဆုိရင္ ေဆး႐ုံမွာ ပိုက္ဆံမရွိေတာ့လို႔ဆုိၿပီး မထားေတာ့ဘဲနဲ႔ ဆင္းလာခဲ့ရတယ္။ အဲဒီလူက ဖားကန္႔ကေန လာတာ။ သူ႔မိန္းမဆုိ ေတာ္ေတာ္ အေျခအေန ဆုိးတယ္။”
အာဏာပုိင္ေတြဘက္က ေရာဂါပေပ်ာက္ေရးကုိ အေထာက္အကူ ျပဳေစတဲ့ ေဆး၀ါးေတြကုိ လုံလုံေလာက္ေလာက္ မျဖန္႔ေပးႏုိင္တာ၊ ပညာေပး လုပ္ငန္းေတြ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ေဆာင္ေပးႏုိင္ျခင္း မရွိတာေတြေၾကာင့္ ေရာဂါ ေ၀ဒနာရွင္ အေရအတြက္ တုိးပြားမႈႏႈန္း ျမန္ဆန္ေနတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ပရဟိတ ေဆးခန္းေတြမွာ နယ္ကေန ေဆးလာကုၾကတဲ့ သူေတြကုိ အေဆာင္ေတြမွာ စစ္ေဆးေမးျမန္းမႈေတြ လုပ္လာတဲ့ အတြက္လည္း လူနာေတြအေနနဲ႔ ရန္ကုန္မွာ ေဆးလာကုရမွာ စုိးရိမ္ေၾကာက္လန္႔ ေနၾကတယ္လုိ႔ ေစတနာ့၀န္ထမ္းေတြက ေျပာပါတယ္။
Sunday, November 29, 2009
Two persons living with HIV
0
comments
Labels:
phyu phyu thin's writing
HIV နဲ႔ လူနာ ႏွစ္ေယာက္
ျဖဴျဖဴသင္း
from - http://www.mizzimaburmese.com/edop/songpa/4266-hiv---.html
သနားစရာ ေကာင္းတဲ့၊ အကာအကြယ္မဲ့ခဲ့တဲ့ လူနာေလးေတြထဲက ႏွစ္ေယာက္အေၾကာင္း ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ သူတုိ႔က မတူညီတဲ့ေနရာကေန လာၾကတာပါ။
တဦးက မေကြးတုိင္းက ေတာင္သူလုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္သူ အမ်ဳိးသမီးျဖစ္ပါတယ္။ သူ ကုိယ္ဝန္ပ်က္က်ၿပီးတ့ဲေနာက္ ေသြးသြင္း ကုသခံရာကေန HIV ပုိး ကူးစက္ခ့ဲပါတယ္။ သူ ဘယ္လိုေၾကာင့္ ဒီေရာဂါပုိး ရခ့ဲသလဲဆိုတာ သူ မသိဘူး။ သူ႔ေယာက်္ားကုိ အထင္လဲြတယ္။ သူ႔ေယာက္်ား အေပ်ာ္အပါး လုိက္စားလို႔ သူ႔ေယာက်္ားဆီက ကူးတာလုိ႔ ေတာက္ေလွ်ာက္ စြပ္စြဲၿပီး ရန္ေတြ႔ေနေတာ့တာပါပဲ။ ေယာက်္ားျဖစ္သူက ရွင္းျပတာကုိ လက္မခံ၊ ရန္လုပ္နဲ႔ သံသရာ လည္ေနတာပါ။
အျဖစ္မွန္ကုိ သိသြားၾကတာကေတာ့ သူတုိ႔ အိမ္ကုိ မိတ္ေဆြႏွစ္ေယာက္ ေရာက္လာတ့ဲေန႔မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလူေတြေရာက္လာေတာ့ ျပႆနာတက္ေနတ့ဲ သူတုိ႔ လင္မယား အေတာ္ေလး ထိတ္လန္႔သြားတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ မိတ္ေဆြႏွစ္ေယာက္လုံး ယားနာေတြ တကိုယ္လံုး ေပါက္ေနၾကၿပီး အေတာ္ေလး ပိန္လွီေနတယ္တ့ဲ။ AIDS အဆင့္ ေရာက္သြားတယ္ ေျပာရမွာပါ။ ဒီမိတ္ေဆြႏွစ္ေယာက္က လာေတာင္းပန္တာပါ။ သူတုိ႔ မသိလို႔ ေသြးလႉမိတယ္ သူတို႔မွာ AIDS ျဖစ္ေနပါတယ္ဆုိၿပီး လာေတာင္းပန္ေတာ့ လင္မယား ဘာလုပ္လို႔ လုပ္ရမယ္ကို မသိ ျဖစ္သြားတယ္။ သူတုိ႔ သတင္းကုိ ၾကားရတဲ့ က်မတို႔ အဖြဲ႔ဝင္တေယာက္ျဖစ္တ့ဲ ကိုပါေလးက သူတုိ႔ဆီကုိ သြားၿပီး ပညာေပး ေဆြးေႏြးတယ္၊ ၿပီးေတာ့ က်မဆီ ပို႔လုိက္ပါတယ္။
ဒီလုိနဲ႔ ဒီအမ်ဳိးသမီးေလး ရန္ကုန္ေရာက္လာတယ္။ က်မဆီ လာတယ္။ သူ႔မွာ ေနစရာမရွိ။ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းေတြမွာ ထားရတာလည္း အဆင္မေျပ။ ဒါနဲ႔ က်မ အေဖပိုင္တဲ့ အိမ္ကေလးမွာ သူ႔ကုိ ထားတယ္။ နယ္ျခားမ့ဲ ဆရာဝန္မ်ား အဖဲြ႔က ဖြင့္ထားတ့ဲ AZG ေဆးခန္းကုိ သြားျပတယ္။ ေနာက္ေတာ့ သူ ARV ေဆး ရပါတယ္၊ ဒီေဆးက HIV ပုိးကုိ တုိက္ဖ်က္တ့ဲေဆးပါ။
ဒါေပမဲ့ အေစာပုိင္းကာလမွာ သူဟာ ေဆးအရိွန္ေၾကာင့္ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ထိခုိက္သြားတယ္။ တကိုယ္လံုး ခြ်တ္ၿပီး အရပ္ထဲ ပတ္ေျပးတဲ့ အဆင့္ထိ ျဖစ္သြားတာပါ။ မ်ဳိး႐ိုးေၾကာင့္ စိတ္ေရာဂါျဖစ္တာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အခုေတာ့ သူက ျပန္ေကာင္းလာၿပီးေတာ့ ပံုမွန္ လုပ္ငန္းခြင္ ဝင္ေနပါၿပီ။
သူ ကိုယ္ဝန္ပ်က္က်ေတာ့ ေသြး ၆ ပုလင္း သြင္းရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ လုိတ့ဲေသြးအတြက္ အထက္မွာ ေျပာခ့ဲတ့ဲ သူ႔မိတ္ေဆြ ႏွစ္ဦး အပါအဝင္ ေသြးလႉရွင္ ၆ ဦးက လႉၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဆး႐ံုမွာ ေသြးစစ္ခဆုိၿပီး ႏွစ္ေသာင္း ေတာင္းတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီေတာ့ သူက တသိန္းႏွစ္ေသာင္း ေပးခ့ဲရပါတယ္တ့ဲ။ မွတ္မွတ္ရရ သူေျပာသြားတဲ့အတုိင္း ျပန္ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ သူက စကားေျပာရင္ ‘သ’ ေတြကုိ ‘တ’ လုိ႔ အသံထြက္ပါတယ္။
“ဆရာမရယ္ က်မလည္း နားလည္ပါဘူး။ တိလည္း မတိဘူးေလ။ ခုေတာ့ ေတြးတြင္းလို႔ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ က်မ နားမလည္ဘူး။ ခု ဆရာမ ေျပာျပေတာ့ ေသြးသြင္းလို႔ ျဖစ္တြားတာဆုိ။ က်မက ဒီေရာဂါကို တတိန္းေက်ာ္ ေပးၿပီး ဝယ္လုိက္ရတာေပ့ါ” တ့ဲ။ သူ႔ စကားကုိ က်မ ခုခ်ိန္ထိ ၾကားေယာင္ေနၿပီး စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ရတုန္းပါပဲ။
က်မလည္း ျပန္လည္ သံုးသပ္ပါတယ္။ သူ႔မိတ္ေဆြ ႏွစ္ေယာက္ကလည္း သူတုိ႔မွာ ပုိးရိွမွန္း မသိလိုက္လို႔ ေသြးလႉမိတယ္။ ေဆး႐ံုကလည္း ဒီေသြးကုိ စစ္ေဆးပါတယ္။ စစ္ေဆးခ တသိန္းေက်ာ္ ယူလုိက္တာပဲ။ ဝင္းဒုိးကာလလုိ႔ ေခၚၾကတ့ဲ စစ္ေဆးခ်ိန္မွာ လူ႔ကုိယ္ခႏၶာက HIV ပိုးကို တုံ႔ျပန္တဲ့ ပဋိပစၥည္း မထြက္ေသးတ့ဲ အခ်ိန္ကာလေၾကာင့္ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ သူေျပာသလုိ ေရာဂါဆိုးတခုကို ေငြေပးၿပီး ဝယ္လုိက္ရသလို ျဖစ္သြားေတာ့တာေပါ့။ လူတဦးခ်င္း ေပါ့ဆမႈကေန အမ်ား ဒုကၡမေရာက္ေအာင္ကေတာ့ တတိုင္းျပည္လံုးကို ေသြးစစ္ထားရမလို ျဖစ္ေနတာေပါ့။
သူကေတာ့ ေျပာပါတယ္၊ သူတုိ႔အေၾကာင္း စာေတြေရးပါ၊ နာမည္ရင္းေတြ သုံးပါ။ ဒါမွ သူတုိ႔ကုိ လာေမးတ့ဲအခါ ေျပာျပႏုိင္မယ္၊ သင္ခန္းစာ ယူႏုိင္ၾကမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ေနာက္တေယာက္ကေတာ့ ကေလးေလးပါ။ က်မနဲ႔ ေတြ႔ခ်ိန္မွာ ၅ ႏွစ္ေက်ာ္ အရြယ္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ သူလည္း ေသြးသြင္းရာကေန ကူးစက္ခံရသူပါ။ ကေလးက အလြန္ပဲ ခ်စ္ဖုိ႔ေကာင္းပါတယ္။ အေဖက ဒုတပ္ၾကပ္၊ အေမက ေက်ာင္းဆရာမ ျဖစ္ပါတယ္။ ကေလး ေသြးလြန္တုပ္ေကြးျဖစ္ေတာ့ မဂၤလာဒံု စစ္ေဆး႐ံုကုိ ပုိ႔ၾကတယ္တ့ဲ။
အဲ့ဒီမွာ ကေလးအတြက္ ေသြး အကူအညီ ေပးတာကလည္း ကေလးအေဖရဲ႕ မိတ္ေဆြ ရဲေဘာ္ ပံုမွန္ ေသြးလႉရွင္ပါပဲ။ အၾကိမ္ ၆ဝ ေက်ာ္ေနၿပီ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူေတြ မသိလိုက္တာက ဒီလူက ေနာက္ဆံုးအၾကိမ္ ေသြးလႉၿပီီး သိပ္မၾကာခင္မွာ အကာကြယ္မပါဘဲ အေပ်ာ္အပါး လုိက္စားခဲ့တယ္ ဆုိတာပါပဲ။ ဒါကို ကာယကံရွင္ကလည္း ထုတ္မေျပာဘူး။ ေဆးစစ္ခ်က္ယူသူ ဆရာဝန္ေတြကလည္း မေမးလုိက္မိဘူး။ အၾကိမ္ ၆ဝ ေက်ာ္ ေသြးလႉထားတဲ့သူဆုိတဲ့ အခ်က္ေၾကာင့္ မေမးျဖစ္တာလုိ႔ ယူဆရပါတယ္။
ေကာင္းမြန္ ေခတ္မီတဲ့ စက္ၾကီးေတြနဲ႔လည္း ေသခ်ာစစ္ေဆးတယ္ ဆုိပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္၊ ဝင္းဒိုးကာလ သြားမိေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ကေလးအေဖနဲ႔ ေဆး႐ံုက ဆရာဝန္ၾကီးေတြ အျပန္အလွန္ အျပစ္တင္တာေပါ့၊ ေဆး႐ံုက ေသြးစစ္တာ မေသခ်ာလို႔ ကေလးကို ကူးတယ္လုိ႔ ကေလးအေဖက ေျပာတယ္။ ေဆး႐ုံကလည္း ကေလးဟာ မိဘဆီက ကူးတာျဖစ္လိမ့္မယ္ဆုိၿပီး အျပန္အလွန္ စြပ္စြဲၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ကို ေသြးေဖာက္စစ္မယ္ဆုိၿပီး ေသြးေဖာက္ယူထားခ်ိန္ က်မဆီ ေရာက္လာပါတယ္။
က်မလည္း ကမန္းကတန္းပဲ သူတုိ႔ကုိ အမ်ဳိးသား ေသြးစစ္ဌာနဆီ ေခၚသြားၿပီး ေသြးစစ္တာေတြ လုပ္ေပးထားရပါတယ္။ ျပႆနာတက္လာရင္ ေဆး႐ံုက မမွန္ကန္တဲ့ ေသြးစစ္ခ်က္ေတြ ထုတ္ေပးၿပီး ရွင္းမွာ စုိးလို႔ပါ။ အဲ့ဒီလို စစ္လိုက္ရာမွာလည္း ပိုးမေတြ႔ပါဘူး။ ေဆး႐ံုက မွားေနတာ ေသခ်ာသြားပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ သူကလည္း တာဝန္ထမ္းေဆာင္ဆဲ တပ္ၾကပ္ေလး တေယာက္။ ေဆး႐ံုက ဆရာဝန္ၾကီးေတြကလည္း ဗိုလ္မႉး၊ ဒုဗိုလ္မႉးၾကီးေတြဆုိေတာ့ ဘယ္လုိမွ မတုံ႔ျပန္ရဲဘူး။ အေစာပိုင္းကေတာ့ တရားစြဲမယ္၊ ကေလးသူငယ္ အခြင့္အေရး ေစာင့္ေရွာက္တ့ဲ အဖြဲ႔ေတြဆီ တိုင္မယ္ေတာမယ္ဆုိေတာ့ က်မ ဘက္ကလည္း လုိအပ္တာေတြ လုိက္လုပ္ေပးႏုိင္ေအာင္ ျပင္ထားရတာေပါ့။
ဒီအခ်ိန္မွာပဲ ဒီကေလးရဲ႕ အဖြားျဖစ္သူ မယ္သီလရွင္က ဒါေတြဟာ ကံ ကံရဲ႕ အက်ဳိးေတြ၊ ဘာမွ ပူေလာင္မေနနဲ႔၊ ကေလး အတိတ္ကံ မေကာင္းလုိ႔ ျဖစ္တာဆိုၿပီး လာေခၚသြားပါတယ္။ က်မလည္း အေတာ္ေလး အံ့ၾသမိတယ္။ က်မတို႔ လူမ်ဳိးရဲ႕ စိတ္ေနစိတ္ထားဟာ ေၾကာက္စရာ ေကာင္းလွေအာင္ကို ေအးခ်မ္းတယ္ ေျပာရမလား၊ ေၾကာက္တာလို႔ ေျပာရမလား၊ ဘယ္လို ေျပာရမယ္မွန္းကို မသိ၊ ေဝခြဲမရေတာ့ပါဘူး။
က်မကေတာ့ က်မဆီ ေရာက္လာၾကတ့ဲ သူေတြထဲက သူတုိ႔ ႏွစ္ေယာက္ကို အမွတ္ရေနမိပါေတာ့တယ္။ ။
(စာေရးသူ မျဖဴျဖဴသင္းသည္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဝင္ျဖစ္ၿပီး၊ ပါတီ၏ HIV/AIDS ကာကြယ္ေရးႏွင့္ ကုသေရးအဖဲြ႔တြင္ လက္ရွိ ဦးေဆာင္ေနသူတဦး ျဖစ္သည္။ ပါတီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ေတာင္းဆိုဆႏၵျပသျဖင့္ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ ေမလတြင္ အာဏာပိုင္မ်ားက ဖမ္းဆီးခဲ့ရာ HIV ေဝဒနာသည္မ်ားက သူမကို ျပန္လႊတ္ေပးရန္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။)
ျဖဴျဖဴသင္း
from - http://www.mizzimaburmese.com/edop/songpa/4266-hiv---.html
သနားစရာ ေကာင္းတဲ့၊ အကာအကြယ္မဲ့ခဲ့တဲ့ လူနာေလးေတြထဲက ႏွစ္ေယာက္အေၾကာင္း ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ သူတုိ႔က မတူညီတဲ့ေနရာကေန လာၾကတာပါ။
တဦးက မေကြးတုိင္းက ေတာင္သူလုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္သူ အမ်ဳိးသမီးျဖစ္ပါတယ္။ သူ ကုိယ္ဝန္ပ်က္က်ၿပီးတ့ဲေနာက္ ေသြးသြင္း ကုသခံရာကေန HIV ပုိး ကူးစက္ခ့ဲပါတယ္။ သူ ဘယ္လိုေၾကာင့္ ဒီေရာဂါပုိး ရခ့ဲသလဲဆိုတာ သူ မသိဘူး။ သူ႔ေယာက်္ားကုိ အထင္လဲြတယ္။ သူ႔ေယာက္်ား အေပ်ာ္အပါး လုိက္စားလို႔ သူ႔ေယာက်္ားဆီက ကူးတာလုိ႔ ေတာက္ေလွ်ာက္ စြပ္စြဲၿပီး ရန္ေတြ႔ေနေတာ့တာပါပဲ။ ေယာက်္ားျဖစ္သူက ရွင္းျပတာကုိ လက္မခံ၊ ရန္လုပ္နဲ႔ သံသရာ လည္ေနတာပါ။
အျဖစ္မွန္ကုိ သိသြားၾကတာကေတာ့ သူတုိ႔ အိမ္ကုိ မိတ္ေဆြႏွစ္ေယာက္ ေရာက္လာတ့ဲေန႔မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလူေတြေရာက္လာေတာ့ ျပႆနာတက္ေနတ့ဲ သူတုိ႔ လင္မယား အေတာ္ေလး ထိတ္လန္႔သြားတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ မိတ္ေဆြႏွစ္ေယာက္လုံး ယားနာေတြ တကိုယ္လံုး ေပါက္ေနၾကၿပီး အေတာ္ေလး ပိန္လွီေနတယ္တ့ဲ။ AIDS အဆင့္ ေရာက္သြားတယ္ ေျပာရမွာပါ။ ဒီမိတ္ေဆြႏွစ္ေယာက္က လာေတာင္းပန္တာပါ။ သူတုိ႔ မသိလို႔ ေသြးလႉမိတယ္ သူတို႔မွာ AIDS ျဖစ္ေနပါတယ္ဆုိၿပီး လာေတာင္းပန္ေတာ့ လင္မယား ဘာလုပ္လို႔ လုပ္ရမယ္ကို မသိ ျဖစ္သြားတယ္။ သူတုိ႔ သတင္းကုိ ၾကားရတဲ့ က်မတို႔ အဖြဲ႔ဝင္တေယာက္ျဖစ္တ့ဲ ကိုပါေလးက သူတုိ႔ဆီကုိ သြားၿပီး ပညာေပး ေဆြးေႏြးတယ္၊ ၿပီးေတာ့ က်မဆီ ပို႔လုိက္ပါတယ္။
ဒီလုိနဲ႔ ဒီအမ်ဳိးသမီးေလး ရန္ကုန္ေရာက္လာတယ္။ က်မဆီ လာတယ္။ သူ႔မွာ ေနစရာမရွိ။ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းေတြမွာ ထားရတာလည္း အဆင္မေျပ။ ဒါနဲ႔ က်မ အေဖပိုင္တဲ့ အိမ္ကေလးမွာ သူ႔ကုိ ထားတယ္။ နယ္ျခားမ့ဲ ဆရာဝန္မ်ား အဖဲြ႔က ဖြင့္ထားတ့ဲ AZG ေဆးခန္းကုိ သြားျပတယ္။ ေနာက္ေတာ့ သူ ARV ေဆး ရပါတယ္၊ ဒီေဆးက HIV ပုိးကုိ တုိက္ဖ်က္တ့ဲေဆးပါ။
ဒါေပမဲ့ အေစာပုိင္းကာလမွာ သူဟာ ေဆးအရိွန္ေၾကာင့္ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ထိခုိက္သြားတယ္။ တကိုယ္လံုး ခြ်တ္ၿပီး အရပ္ထဲ ပတ္ေျပးတဲ့ အဆင့္ထိ ျဖစ္သြားတာပါ။ မ်ဳိး႐ိုးေၾကာင့္ စိတ္ေရာဂါျဖစ္တာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အခုေတာ့ သူက ျပန္ေကာင္းလာၿပီးေတာ့ ပံုမွန္ လုပ္ငန္းခြင္ ဝင္ေနပါၿပီ။
သူ ကိုယ္ဝန္ပ်က္က်ေတာ့ ေသြး ၆ ပုလင္း သြင္းရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ လုိတ့ဲေသြးအတြက္ အထက္မွာ ေျပာခ့ဲတ့ဲ သူ႔မိတ္ေဆြ ႏွစ္ဦး အပါအဝင္ ေသြးလႉရွင္ ၆ ဦးက လႉၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဆး႐ံုမွာ ေသြးစစ္ခဆုိၿပီး ႏွစ္ေသာင္း ေတာင္းတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီေတာ့ သူက တသိန္းႏွစ္ေသာင္း ေပးခ့ဲရပါတယ္တ့ဲ။ မွတ္မွတ္ရရ သူေျပာသြားတဲ့အတုိင္း ျပန္ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ သူက စကားေျပာရင္ ‘သ’ ေတြကုိ ‘တ’ လုိ႔ အသံထြက္ပါတယ္။
“ဆရာမရယ္ က်မလည္း နားလည္ပါဘူး။ တိလည္း မတိဘူးေလ။ ခုေတာ့ ေတြးတြင္းလို႔ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ က်မ နားမလည္ဘူး။ ခု ဆရာမ ေျပာျပေတာ့ ေသြးသြင္းလို႔ ျဖစ္တြားတာဆုိ။ က်မက ဒီေရာဂါကို တတိန္းေက်ာ္ ေပးၿပီး ဝယ္လုိက္ရတာေပ့ါ” တ့ဲ။ သူ႔ စကားကုိ က်မ ခုခ်ိန္ထိ ၾကားေယာင္ေနၿပီး စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ရတုန္းပါပဲ။
က်မလည္း ျပန္လည္ သံုးသပ္ပါတယ္။ သူ႔မိတ္ေဆြ ႏွစ္ေယာက္ကလည္း သူတုိ႔မွာ ပုိးရိွမွန္း မသိလိုက္လို႔ ေသြးလႉမိတယ္။ ေဆး႐ံုကလည္း ဒီေသြးကုိ စစ္ေဆးပါတယ္။ စစ္ေဆးခ တသိန္းေက်ာ္ ယူလုိက္တာပဲ။ ဝင္းဒုိးကာလလုိ႔ ေခၚၾကတ့ဲ စစ္ေဆးခ်ိန္မွာ လူ႔ကုိယ္ခႏၶာက HIV ပိုးကို တုံ႔ျပန္တဲ့ ပဋိပစၥည္း မထြက္ေသးတ့ဲ အခ်ိန္ကာလေၾကာင့္ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ သူေျပာသလုိ ေရာဂါဆိုးတခုကို ေငြေပးၿပီး ဝယ္လုိက္ရသလို ျဖစ္သြားေတာ့တာေပါ့။ လူတဦးခ်င္း ေပါ့ဆမႈကေန အမ်ား ဒုကၡမေရာက္ေအာင္ကေတာ့ တတိုင္းျပည္လံုးကို ေသြးစစ္ထားရမလို ျဖစ္ေနတာေပါ့။
သူကေတာ့ ေျပာပါတယ္၊ သူတုိ႔အေၾကာင္း စာေတြေရးပါ၊ နာမည္ရင္းေတြ သုံးပါ။ ဒါမွ သူတုိ႔ကုိ လာေမးတ့ဲအခါ ေျပာျပႏုိင္မယ္၊ သင္ခန္းစာ ယူႏုိင္ၾကမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ေနာက္တေယာက္ကေတာ့ ကေလးေလးပါ။ က်မနဲ႔ ေတြ႔ခ်ိန္မွာ ၅ ႏွစ္ေက်ာ္ အရြယ္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ သူလည္း ေသြးသြင္းရာကေန ကူးစက္ခံရသူပါ။ ကေလးက အလြန္ပဲ ခ်စ္ဖုိ႔ေကာင္းပါတယ္။ အေဖက ဒုတပ္ၾကပ္၊ အေမက ေက်ာင္းဆရာမ ျဖစ္ပါတယ္။ ကေလး ေသြးလြန္တုပ္ေကြးျဖစ္ေတာ့ မဂၤလာဒံု စစ္ေဆး႐ံုကုိ ပုိ႔ၾကတယ္တ့ဲ။
အဲ့ဒီမွာ ကေလးအတြက္ ေသြး အကူအညီ ေပးတာကလည္း ကေလးအေဖရဲ႕ မိတ္ေဆြ ရဲေဘာ္ ပံုမွန္ ေသြးလႉရွင္ပါပဲ။ အၾကိမ္ ၆ဝ ေက်ာ္ေနၿပီ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူေတြ မသိလိုက္တာက ဒီလူက ေနာက္ဆံုးအၾကိမ္ ေသြးလႉၿပီီး သိပ္မၾကာခင္မွာ အကာကြယ္မပါဘဲ အေပ်ာ္အပါး လုိက္စားခဲ့တယ္ ဆုိတာပါပဲ။ ဒါကို ကာယကံရွင္ကလည္း ထုတ္မေျပာဘူး။ ေဆးစစ္ခ်က္ယူသူ ဆရာဝန္ေတြကလည္း မေမးလုိက္မိဘူး။ အၾကိမ္ ၆ဝ ေက်ာ္ ေသြးလႉထားတဲ့သူဆုိတဲ့ အခ်က္ေၾကာင့္ မေမးျဖစ္တာလုိ႔ ယူဆရပါတယ္။
ေကာင္းမြန္ ေခတ္မီတဲ့ စက္ၾကီးေတြနဲ႔လည္း ေသခ်ာစစ္ေဆးတယ္ ဆုိပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္၊ ဝင္းဒိုးကာလ သြားမိေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ကေလးအေဖနဲ႔ ေဆး႐ံုက ဆရာဝန္ၾကီးေတြ အျပန္အလွန္ အျပစ္တင္တာေပါ့၊ ေဆး႐ံုက ေသြးစစ္တာ မေသခ်ာလို႔ ကေလးကို ကူးတယ္လုိ႔ ကေလးအေဖက ေျပာတယ္။ ေဆး႐ုံကလည္း ကေလးဟာ မိဘဆီက ကူးတာျဖစ္လိမ့္မယ္ဆုိၿပီး အျပန္အလွန္ စြပ္စြဲၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ကို ေသြးေဖာက္စစ္မယ္ဆုိၿပီး ေသြးေဖာက္ယူထားခ်ိန္ က်မဆီ ေရာက္လာပါတယ္။
က်မလည္း ကမန္းကတန္းပဲ သူတုိ႔ကုိ အမ်ဳိးသား ေသြးစစ္ဌာနဆီ ေခၚသြားၿပီး ေသြးစစ္တာေတြ လုပ္ေပးထားရပါတယ္။ ျပႆနာတက္လာရင္ ေဆး႐ံုက မမွန္ကန္တဲ့ ေသြးစစ္ခ်က္ေတြ ထုတ္ေပးၿပီး ရွင္းမွာ စုိးလို႔ပါ။ အဲ့ဒီလို စစ္လိုက္ရာမွာလည္း ပိုးမေတြ႔ပါဘူး။ ေဆး႐ံုက မွားေနတာ ေသခ်ာသြားပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ သူကလည္း တာဝန္ထမ္းေဆာင္ဆဲ တပ္ၾကပ္ေလး တေယာက္။ ေဆး႐ံုက ဆရာဝန္ၾကီးေတြကလည္း ဗိုလ္မႉး၊ ဒုဗိုလ္မႉးၾကီးေတြဆုိေတာ့ ဘယ္လုိမွ မတုံ႔ျပန္ရဲဘူး။ အေစာပိုင္းကေတာ့ တရားစြဲမယ္၊ ကေလးသူငယ္ အခြင့္အေရး ေစာင့္ေရွာက္တ့ဲ အဖြဲ႔ေတြဆီ တိုင္မယ္ေတာမယ္ဆုိေတာ့ က်မ ဘက္ကလည္း လုိအပ္တာေတြ လုိက္လုပ္ေပးႏုိင္ေအာင္ ျပင္ထားရတာေပါ့။
ဒီအခ်ိန္မွာပဲ ဒီကေလးရဲ႕ အဖြားျဖစ္သူ မယ္သီလရွင္က ဒါေတြဟာ ကံ ကံရဲ႕ အက်ဳိးေတြ၊ ဘာမွ ပူေလာင္မေနနဲ႔၊ ကေလး အတိတ္ကံ မေကာင္းလုိ႔ ျဖစ္တာဆိုၿပီး လာေခၚသြားပါတယ္။ က်မလည္း အေတာ္ေလး အံ့ၾသမိတယ္။ က်မတို႔ လူမ်ဳိးရဲ႕ စိတ္ေနစိတ္ထားဟာ ေၾကာက္စရာ ေကာင္းလွေအာင္ကို ေအးခ်မ္းတယ္ ေျပာရမလား၊ ေၾကာက္တာလို႔ ေျပာရမလား၊ ဘယ္လို ေျပာရမယ္မွန္းကို မသိ၊ ေဝခြဲမရေတာ့ပါဘူး။
က်မကေတာ့ က်မဆီ ေရာက္လာၾကတ့ဲ သူေတြထဲက သူတုိ႔ ႏွစ္ေယာက္ကို အမွတ္ရေနမိပါေတာ့တယ္။ ။
(စာေရးသူ မျဖဴျဖဴသင္းသည္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဝင္ျဖစ္ၿပီး၊ ပါတီ၏ HIV/AIDS ကာကြယ္ေရးႏွင့္ ကုသေရးအဖဲြ႔တြင္ လက္ရွိ ဦးေဆာင္ေနသူတဦး ျဖစ္သည္။ ပါတီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ေတာင္းဆိုဆႏၵျပသျဖင့္ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ ေမလတြင္ အာဏာပိုင္မ်ားက ဖမ္းဆီးခဲ့ရာ HIV ေဝဒနာသည္မ်ားက သူမကို ျပန္လႊတ္ေပးရန္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။)
Saturday, November 21, 2009
opinion piece from the Irrawaddy
0
comments
Labels:
phyu phyu thin's writing
အကူအညီေတြ ထိေရာက္ပါရဲ႕လား…
ျဖဴျဖဴသင္း ဧရာ၀တီ
ဒီႏွစ္ထဲမွာ ဆူဒန္ႏုိင္ငံသမၼတ မစၥတာ အုိမာက ခုခံအားက်ေရာဂါ တုိက္ဖ်က္ေရး ကူညီေနတဲ့ NGO မ်ား အပါ အ၀င္ NGO ၁၃ ခုကို ႏုိင္ငံကေန ႏွင္ထုတ္လိုက္တဲ့ သတင္းေၾကာင့္ က်မ အမ်ားႀကီး အံ့ၾသ တုန္လႈပ္သြားပါ တယ္။
NGO ေတြ ဆူဒန္ႏုိင္ငံေရးမွာ ၀င္႐ႈပ္တယ္ ဆုိတ့ဲ သူ႔စြပ္စြဲခ်က္ေတြ ဘယ္ေလာက္ ခုိင္လံုတယ္ ဆုိတာေတာ့ က်မ မသိႏုိင္ပါဘူး။ ေဆးေသာက္လက္စ လူနာေတြ ဘယ္ေလာက္မ်ား ဒုကၡ ေရာက္သြားသလဲ ဆိုတာကို စဥ္းစား ေနမိတာပါ။
NGO ေတြက က်မတို႔ ႏုိင္ငံမွာလည္း ရိွပါတယ္။ စစ္အစိုးရကလည္း NGO ေတြကုိ အကန္႔အသတ္နဲ႔ လုပ္ကုိင္ခြင့္ ျပဳထားပါတယ္။ ၂၀၀၈ ေမလ နာဂစ္မုန္တိုင္း တုိက္ခတ္ၿပီးခ်ိန္မွာေတာ့ ျပည္တြင္း NGO၊ တနည္း ေျပာရရင္ ခါေတာ္မီ NGO ေတြ မႈိလို ေပါက္လာပါတယ္။ မိႈလိုေပါက္တယ္ ဆုိတဲ့ အသံုးႏႈန္းကို တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ႀကိဳက္မယ္ မထင္ဘူး။ ဒီတုိင္းျပည္ လူဦးေရ ၅၆ သန္းေက်ာ္အတြက္ ဒီ NGO ေလးေတြပဲ ရွိတာ မိႈလိုေပါက္တယ္လို႔ ေျပာရမလား ဆိုၿပီး အျပစ္ ျမင္ႏုိင္ပါတယ္။
မိႈလိုေပါက္ေနတယ္ ဆုိတဲ့ စကား မမွားဘူးလို႔ဘဲ ေျပာရပါမယ္။ သူတုိ႔ေတြဟာ တကယ့္ လိုအပ္ခ်က္ကို မျဖည့္ႏုိင္လို႔ ဒီစကား ေျပာရတာပါ။ သူတို႔ဟာ ေ၀းလံ သီေခါင္တဲ့ ေနရာေတြကို မသြားႏုိင္ပါဘူး။ သြားလုိ႔ မရတာလည္း အေၾကာင္းအခ်က္ တခု ျဖစ္မယ္လုိ႔ က်မ စဥ္းစားမိပါတယ္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာေတာ့ NGO ေတြ မ်ားတယ္ ဆုိရမွာပါ။
စဥ္းစားမိတ့ဲ ေနာက္တခ်က္က အလႉရွင္နဲ႔ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္သူေတြၾကား နားလည္မႈပါပဲ။
အလႉေငြေတြဟာ 3D Fund လုိ႔ ေခၚတ့ဲ တီဘီ၊ ငွက္ဖ်ား၊ ခုခံအားက် ေရာဂါ တုိက္ဖ်က္ေရး အတြက္ ကူညီတ့ဲ ႏုိင္ငံတကာ အဖဲြ႔ဆီက လာပါတယ္။
3D Fund အဖြဲ႕ႀကီးဟာ ေရာဂါ သုံးမ်ိဳးအတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ၅ ႏွစ္ေထာက္ပံ့မယ့္ အဖြဲ႕ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ေထာက္ပံ့ဖို႔အတြက္ စုစုေပါင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၁၀၀ သုံးစြဲဖို႔ရာထားပါတယ္။ ဒီႏွစ္အတြက္ ေဒၚလာ ၆ သိန္း ၃ေသာင္း သုံးစြဲမယ္လို႔လည္း အဖြဲ႕အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အဲဒီ 3D Fund က ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ မူ၀ါဒ အမွားႀကီးနဲ႔ ၀င္လာတာေၾကာင့္ ေဒသခံ NGO ေတြ ပြားမ်ား လာေစတာပါ။ သူတို႔ မူ၀ါဒ အမွားႀကီးက က်မတုိ႔ ႏုိင္ငံက ေဒသခံ NGO ေတြကို ပ်က္စီးေစတဲ့ လမ္းေၾကာင္း ဘက္ဆီ တြန္းပို႔သလို ျဖစ္ေနတာပါ။ 3D Fund ကို က်မ ျမင္တာကေတာ့ ဒီအတုိင္းပါပဲ။
သူတို႔ရဲ႕ ေယဘုယ်မူကေတာ့ သူတုိ႔ ကိုယ္တုိင္ကိုယ္က် အကူအညီ မေပးႏုိင္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ၾကားခံ တခု ထားၿပီးေတာ့ ေပးမယ္။ ေပးမယ့္ ေနရာမွာလည္း အားလံုးကို ေပးမယ္၊ က်မတို႔လုိမ်ဳိး ႏုိင္ငံေရးအဖဲြ႔အစည္းက လြဲလို႔ေပါ့။ ဒါ က်မတို႔ကို မေပးလုိ႔ ေ၀ဖန္ေနတာလည္း မဟုတ္ဘူး။ က်မတို႔ အေနထားက သူတို႔ ေပးမယ္ ဆုိရင္ေတာင္ လက္မခံႏုိင္တဲ့ အေျခအေနပါ။
အာဏာပုိင္ေတြနဲ႔ NGO ေတြရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ အရ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္တ့ဲ အဖဲြ႔ေတြ၊ အစုိးရနဲ႔ ပတ္သက္တ့ဲ အဖဲြ႔ေတြကုိ သူတုိ႔ ကူညီလုိ႔ မရဘူး။ ဒါေပမယ့္ အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္ေနတ့ဲ ႀက့ံခုိင္ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးအသင္း၊ မိခင္နဲ႔ကေလး ေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္းလုိမ်ဳိးေတြကုိ ကူညီေနတာ ေတြ႔ရတယ္။
ဒီလုိ အကူအညီေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေစာင့္ၾကည့္မယ့္သူ ဘယ္သူျဖစ္မလဲ၊ ေစာင့္ၾကည့္တာကုိေရာ ခံႏုိင္သလား ဆုိတာ ေလ့လာၿပီးေတာ့မွ အကူအညီေပးသင့္တယ္ ဆုိတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တခါတုန္းက ေျပာခ့ဲတ့ဲ စကားဟာ အလြန္ကိုပဲ တန္ဖိုးရွိပါတယ္။
3D Fund က NGO ေတြကုိ ေထာက္ပ့ံတယ္။ ေငြသာ ၀င္သြားတယ္ NGO ေတြက ဘာေတြလုပ္ေနတယ္ဆုိတာ ျပည္သူလူထု မသိလုိက္ၾကဘူး။ ထိေရာက္မႈ ဘယ္ေလာက္ ရိွတယ္ဆုိတာ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။
3D Fund က တကယ္ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ေနသူေတြနဲ႔ လက္တဲြမွ ေအာင္ျမင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လုပ္ေနတ့ဲ အဖဲြ႔ေတြက အကူအညီ မရတာေတြ ရိွပါတယ္။
တဘက္မွာလည္း အာဏာပုိင္ေတြက ထိန္းခ်ဳပ္မႈ သိပ္မ်ားရင္ ဒီေငြေတြက ထိေရာက္မွာ မဟုတ္ဘူး။ HIV နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တနုိင္ငံလုံး အတုိင္းအတာနဲ႔ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္မွ ေအာင္ျမင္မွာပါ။ အာဏာပုိင္ေတြက NGO ေတြကုိ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ပုိင္ခြင့္ေပးဖုိ႔လည္း လုိအပ္ပါတယ္။
3D Fund လိုပဲ အဲဒီ ေရာဂါသံုးမ်ိဳးအတြက္ လႉဒါန္းေနတဲ့ ေနာက္ထပ္ ႏုိင္ငံတကာ ရန္ပံုေငြ အဖြဲ႕အစည္းႀကီး တခုျဖစ္တဲ့ Global Fund ဆိုတဲ့အဖြဲ႕ႀကီးဆိုရင္ စစ္အစုိးရက လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သြားလာလႈပ္ရွားခြင့္ကုိ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ကန္႔သတ္ထားလို႔ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္က ျမန္မာႏုိင္ငံကေန ထြက္ခြာသြားခဲ့ပါတယ္။
မေန႔တေန႔ကေတာ့ အဲဒီ Global Fund အဖြဲ႕ႀကီးဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို လာမယ့္ တႏွစ္အတြင္း အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္း ၁၁၀ ကူညီသြားမယ္ဆိုတဲ့သတင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ အခုလို လိုအပ္ေနတဲ့ အကူအညီကို ျပန္ေပးတဲ့ အတြက္ ႀကိဳဆိုရမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီအလႉေတြက တကယ္ လိုအပ္ေနတဲ့ သူေတြရဲ႕ လက္ထဲကုိ ေရာက္ႏုိင္တဲ့ အစီအစဥ္ေတြလည္း ေသေသခ်ာခ်ာ ရွိသင့္ပါတယ္။
လက္ေတြ႔ လုိအပ္ခ်က္ကို မေပးႏုိင္ဘဲနဲ႔ သူ မလိုအပ္တာ ေပးမိျပန္ရင္လည္း ေပးကားေပး၏ မရ ဆုိတာလိုမ်ိဳး ျဖစ္မွာပါပဲ။
ဥပမာနဲ႔ ျမင္သာေအာင္ ေျပာရရင္ က်မ လူနာတခ်ဳိ႕ကို NGO တခုက လာေခၚပါတယ္။ စက္ခ်ဳပ္ သင္တန္း ေပးမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အသက္ေမြးမႈ ပညာ တတ္ေျမာက္ထားရင္ မဆုိးဘူး ဆိုၿပီး သင္တန္း လႊတ္လိုက္ ပါတယ္။ သင္တန္းလည္း ၿပီးလာေရာ သူတို႔ ပညာအနည္းငယ္ေတာ့ တတ္လာပါေပရဲ႕။ ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႔ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ စက္က ဘယ္မွာလဲ လုိ႔ သင္တန္းေပးသူေတြကုိ ေမးၾကည့္ေတာ့ “အဲဒါေတာ့ မတတ္ႏုိင္ ဘူး၊ ဒီ စက္ခ်ဳပ္ သင္တန္း ေပးတဲ့ စက္ေတြေတာင္ ငွားထားရတာ” ဆုိေတာ့ က်မလည္း သက္ျပင္းခ်ရံု မွတပါး မတတ္ႏုိင္ေတာ့ဘူးေပါ့။
ဒီသင္တန္းကို လူ ၃၅ ေယာက္ အတြက္ ေပးတာပါ။ က်မ စဥ္းစားမိတာက သင္တန္းကို ၅ ေယာက္ေလာက္ အတြက္ပဲ ေပး၊ ၿပီးတာနဲ႔ စက္ ၅ လံုး ၀ယ္ၿပီး ဆင္ေပးလုိက္ရင္ မျဖစ္ဘူးလား ဆုိတာမ်ိဳးပါ။ တကယ္ဆုိ လူ ဒီေလာက္မ်ားမ်ား ဘာလို႔ သင္တန္းေပးသလဲ ေမးရင္ အလႉရွင္ ဘက္ကေန ၾကည့္ေကာင္းေအာင္ ေပးတယ္ ဆုိတဲ့ အေျဖပဲ ထြက္ပါတယ္။ လူနည္းေနရင္ ေထာက္ျပ ေျပာဆုိခံရမွာ စုိးရိမ္ပုံ ရပါတယ္။ ဒီေတာ့ သင္တန္းတခု ေပးလုိက္၊ ေဒသခံ NGO ေလးေတြက ေငြသုံးလုိက္၊ လူနာေတြ တကယ္ ထိေရာက္မႈ ရွိမရွိ ဆိုတာလုိမ်ဳိး ဘယ္သူမွ မသိႏုိင္ေတာ့တ့ဲ အေနအထားေတြ ျမင္ေနရပါတယ္။
တေလာက HIV/AIDS ဆုိင္ရာ အကူညီေပးေရး ေဆြးေႏြးပြဲႀကီး တခုအတြက္ က်ပ္ သိန္း ၂၄၀ ေလာက္ သုံးလုိက္တယ္တ့ဲ။ လုပ္ငန္း မစႏုိင္ေသးခင္ ကုန္သြားတဲ့ ပိုက္ဆံပါ။ အရမ္းပဲ ႏွေျမာမိပါတယ္။
ေဆြးေႏြးပဲြကုိ ဟုိတယ္ႀကီးမွာ လုပ္မယ့္အစား ေစ်းသက္သာတ့ဲ ခန္းမ တခုမွာ လုပ္လိုက္ေပါ့။ ေစ်းႀကီးတ့ဲ အစားအစာေတြနဲ႔ ဧည့္ခံမယ့္အစား ေငြကုန္ေၾကးက် သက္သာမယ့္ လက္ဖက္ရည္ တခြက္စီေလာက္ တိုက္ လိုက္ေပါ့။ ဒါဆုိ ကုန္က်စရိတ္က နည္းသြားၿပီး လုပ္ငန္းစခ်ိန္မွာ ဒါေတြထည့္သံုးရင္ လူနာေတြအတြက္ ပိုမို အက်ိဳးရွိမယ္လို႔ ေတြးမိေနတာမ်ိဳးပါ။ ႏုိင္ငံတကာစံ ဆိုတာလည္း ဒီေလာက္ႀကီး အကုန္က်ခံၿပီး လုပ္ျပမွ မဟုတ္ေလာက္ပါဘူး။
ဒါက ထင္သာျမင္သာရွိတဲ့ ကိစၥရပ္ပါ။ မျမင္သာတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ လူနာေတြကေတာ့ ဘာမွ မသိသလို အလႉရွင္ေတြလည္း ဘာမွ သိမယ္ မထင္ပါဘူး။
ဒီလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ေနတိုင္း ခ်ီးမြမ္း ေထာမနာျပဳ၊ သူရဲေကာင္း တေယာက္လုိ ဆက္ဆံေနတာဟာ ျမန္မာျပည္ မွာေတာ့ အေတာ့္ကို လြဲမွားေနတယ္လုိ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ အလႉရွင္ေတြလည္း သတိရွိရွိ ကူညီ ေဆာင္ရြက္ပါလုိ႔ က်မ အေလးအနက္ထား သတိေပး ေျပာဆိုလုိက္ရပါတယ္။ ။
comments and hits counting on Nov 23, 2009
Hits: 1696
Comments (6)Add Comment
Oneof the sutibable Point Of View
written by koyelay, November 23, 2009
In these days, we should ask this is question!!!!!!
Should learn more
written by Phoe Auu, November 23, 2009
Seems like author doesn't know well about the donors organizations and how they do it.
One thing for sure is that money doesn't come that easy from these international donors. They have well-crafted check and balance system and monitoring and evaluation systems for the recipient organizations to be accountable as much as possible. I agree with author about the fact that intended amount of these aids should reach the beneficiaries. But some points opinions in the article are not well-thought and professional.
မွန္တယ္
written by MHM, November 22, 2009
ျမန္မာေတြက ငါးပြက္ရာ ငါးစာခ်ဖို႔ လုပ္ၾကတာ မ်ားတယ္။ အန္ဂ်ီအိုကို စစ္အစုိးရက သူ႔အတြက္ အသုံးခ်ဖို႔ေလာက္ပဲ ၾကည့္ေနတာပါ။ ျပည္တြင္း အန္ဂ်ီအို အေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း အစိုးရနဲ႔ ပလူးပလဲ လုပ္ၿပီး၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း တခုလို ၀င္လုပ္ေနၾကတာလို႔ပဲ ျမင္ပါတယ္။ NGO Business ေပါ့။
ဒီလိုမ်ိဳးလည္း ရွိတယ္လား?
written by Phoenix, November 21, 2009
ဒီလိုအျဖစ္မ်ိဳးလည္း ရွိတယ္ေပါ့? က်ေနာ္ အရင္က ေသခ်ာမသိဘူးဗ်ာ။ NGO တိုင္းက သူ႕ Donor နဲ႕သူ တကယ္ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ေနတယ္ပဲ ထင္ခဲ့မိတာ။ Fund ေတြ အလဟသတ္ ကုန္သြားတာ ႏွေျမာဖို႕ေကာင္းတယ္ဗ်ာ။ ျပဳျပင္သင့္ပါတယ္။
HIV & Burma
written by Mi Mi Linn, November 21, 2009
You are right. I am currently working in one of the LNGOs in Burma. Yes. we are spending too much money but we don not know what the results are. We need to produce more efforts. Of course, this military regime should be changed. With this regime, no efforts can be made. This is politics. Everything in Burma is related to politics. Love live Burma.
welcome to all INGOs
written by myo, November 21, 2009
We should welcome to all of INGOs because they are helping our people as much as they can.There may have some error in their management because they are led by foreigners and they don't know well about the country.Inernational donors trust to them only.They know the regulations how to get the funs from donors. "Welcome to all INGOs who helping our people".
ျဖဴျဖဴသင္း ဧရာ၀တီ
ဒီႏွစ္ထဲမွာ ဆူဒန္ႏုိင္ငံသမၼတ မစၥတာ အုိမာက ခုခံအားက်ေရာဂါ တုိက္ဖ်က္ေရး ကူညီေနတဲ့ NGO မ်ား အပါ အ၀င္ NGO ၁၃ ခုကို ႏုိင္ငံကေန ႏွင္ထုတ္လိုက္တဲ့ သတင္းေၾကာင့္ က်မ အမ်ားႀကီး အံ့ၾသ တုန္လႈပ္သြားပါ တယ္။
NGO ေတြ ဆူဒန္ႏုိင္ငံေရးမွာ ၀င္႐ႈပ္တယ္ ဆုိတ့ဲ သူ႔စြပ္စြဲခ်က္ေတြ ဘယ္ေလာက္ ခုိင္လံုတယ္ ဆုိတာေတာ့ က်မ မသိႏုိင္ပါဘူး။ ေဆးေသာက္လက္စ လူနာေတြ ဘယ္ေလာက္မ်ား ဒုကၡ ေရာက္သြားသလဲ ဆိုတာကို စဥ္းစား ေနမိတာပါ။
NGO ေတြက က်မတို႔ ႏုိင္ငံမွာလည္း ရိွပါတယ္။ စစ္အစိုးရကလည္း NGO ေတြကုိ အကန္႔အသတ္နဲ႔ လုပ္ကုိင္ခြင့္ ျပဳထားပါတယ္။ ၂၀၀၈ ေမလ နာဂစ္မုန္တိုင္း တုိက္ခတ္ၿပီးခ်ိန္မွာေတာ့ ျပည္တြင္း NGO၊ တနည္း ေျပာရရင္ ခါေတာ္မီ NGO ေတြ မႈိလို ေပါက္လာပါတယ္။ မိႈလိုေပါက္တယ္ ဆုိတဲ့ အသံုးႏႈန္းကို တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ႀကိဳက္မယ္ မထင္ဘူး။ ဒီတုိင္းျပည္ လူဦးေရ ၅၆ သန္းေက်ာ္အတြက္ ဒီ NGO ေလးေတြပဲ ရွိတာ မိႈလိုေပါက္တယ္လို႔ ေျပာရမလား ဆိုၿပီး အျပစ္ ျမင္ႏုိင္ပါတယ္။
မိႈလိုေပါက္ေနတယ္ ဆုိတဲ့ စကား မမွားဘူးလို႔ဘဲ ေျပာရပါမယ္။ သူတုိ႔ေတြဟာ တကယ့္ လိုအပ္ခ်က္ကို မျဖည့္ႏုိင္လို႔ ဒီစကား ေျပာရတာပါ။ သူတို႔ဟာ ေ၀းလံ သီေခါင္တဲ့ ေနရာေတြကို မသြားႏုိင္ပါဘူး။ သြားလုိ႔ မရတာလည္း အေၾကာင္းအခ်က္ တခု ျဖစ္မယ္လုိ႔ က်မ စဥ္းစားမိပါတယ္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာေတာ့ NGO ေတြ မ်ားတယ္ ဆုိရမွာပါ။
စဥ္းစားမိတ့ဲ ေနာက္တခ်က္က အလႉရွင္နဲ႔ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္သူေတြၾကား နားလည္မႈပါပဲ။
အလႉေငြေတြဟာ 3D Fund လုိ႔ ေခၚတ့ဲ တီဘီ၊ ငွက္ဖ်ား၊ ခုခံအားက် ေရာဂါ တုိက္ဖ်က္ေရး အတြက္ ကူညီတ့ဲ ႏုိင္ငံတကာ အဖဲြ႔ဆီက လာပါတယ္။
3D Fund အဖြဲ႕ႀကီးဟာ ေရာဂါ သုံးမ်ိဳးအတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ၅ ႏွစ္ေထာက္ပံ့မယ့္ အဖြဲ႕ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ေထာက္ပံ့ဖို႔အတြက္ စုစုေပါင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၁၀၀ သုံးစြဲဖို႔ရာထားပါတယ္။ ဒီႏွစ္အတြက္ ေဒၚလာ ၆ သိန္း ၃ေသာင္း သုံးစြဲမယ္လို႔လည္း အဖြဲ႕အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အဲဒီ 3D Fund က ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ မူ၀ါဒ အမွားႀကီးနဲ႔ ၀င္လာတာေၾကာင့္ ေဒသခံ NGO ေတြ ပြားမ်ား လာေစတာပါ။ သူတို႔ မူ၀ါဒ အမွားႀကီးက က်မတုိ႔ ႏုိင္ငံက ေဒသခံ NGO ေတြကို ပ်က္စီးေစတဲ့ လမ္းေၾကာင္း ဘက္ဆီ တြန္းပို႔သလို ျဖစ္ေနတာပါ။ 3D Fund ကို က်မ ျမင္တာကေတာ့ ဒီအတုိင္းပါပဲ။
သူတို႔ရဲ႕ ေယဘုယ်မူကေတာ့ သူတုိ႔ ကိုယ္တုိင္ကိုယ္က် အကူအညီ မေပးႏုိင္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ၾကားခံ တခု ထားၿပီးေတာ့ ေပးမယ္။ ေပးမယ့္ ေနရာမွာလည္း အားလံုးကို ေပးမယ္၊ က်မတို႔လုိမ်ဳိး ႏုိင္ငံေရးအဖဲြ႔အစည္းက လြဲလို႔ေပါ့။ ဒါ က်မတို႔ကို မေပးလုိ႔ ေ၀ဖန္ေနတာလည္း မဟုတ္ဘူး။ က်မတို႔ အေနထားက သူတို႔ ေပးမယ္ ဆုိရင္ေတာင္ လက္မခံႏုိင္တဲ့ အေျခအေနပါ။
အာဏာပုိင္ေတြနဲ႔ NGO ေတြရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ အရ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္တ့ဲ အဖဲြ႔ေတြ၊ အစုိးရနဲ႔ ပတ္သက္တ့ဲ အဖဲြ႔ေတြကုိ သူတုိ႔ ကူညီလုိ႔ မရဘူး။ ဒါေပမယ့္ အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္ေနတ့ဲ ႀက့ံခုိင္ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးအသင္း၊ မိခင္နဲ႔ကေလး ေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္းလုိမ်ဳိးေတြကုိ ကူညီေနတာ ေတြ႔ရတယ္။
ဒီလုိ အကူအညီေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေစာင့္ၾကည့္မယ့္သူ ဘယ္သူျဖစ္မလဲ၊ ေစာင့္ၾကည့္တာကုိေရာ ခံႏုိင္သလား ဆုိတာ ေလ့လာၿပီးေတာ့မွ အကူအညီေပးသင့္တယ္ ဆုိတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တခါတုန္းက ေျပာခ့ဲတ့ဲ စကားဟာ အလြန္ကိုပဲ တန္ဖိုးရွိပါတယ္။
3D Fund က NGO ေတြကုိ ေထာက္ပ့ံတယ္။ ေငြသာ ၀င္သြားတယ္ NGO ေတြက ဘာေတြလုပ္ေနတယ္ဆုိတာ ျပည္သူလူထု မသိလုိက္ၾကဘူး။ ထိေရာက္မႈ ဘယ္ေလာက္ ရိွတယ္ဆုိတာ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။
3D Fund က တကယ္ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ေနသူေတြနဲ႔ လက္တဲြမွ ေအာင္ျမင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လုပ္ေနတ့ဲ အဖဲြ႔ေတြက အကူအညီ မရတာေတြ ရိွပါတယ္။
တဘက္မွာလည္း အာဏာပုိင္ေတြက ထိန္းခ်ဳပ္မႈ သိပ္မ်ားရင္ ဒီေငြေတြက ထိေရာက္မွာ မဟုတ္ဘူး။ HIV နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တနုိင္ငံလုံး အတုိင္းအတာနဲ႔ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္မွ ေအာင္ျမင္မွာပါ။ အာဏာပုိင္ေတြက NGO ေတြကုိ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ပုိင္ခြင့္ေပးဖုိ႔လည္း လုိအပ္ပါတယ္။
3D Fund လိုပဲ အဲဒီ ေရာဂါသံုးမ်ိဳးအတြက္ လႉဒါန္းေနတဲ့ ေနာက္ထပ္ ႏုိင္ငံတကာ ရန္ပံုေငြ အဖြဲ႕အစည္းႀကီး တခုျဖစ္တဲ့ Global Fund ဆိုတဲ့အဖြဲ႕ႀကီးဆိုရင္ စစ္အစုိးရက လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သြားလာလႈပ္ရွားခြင့္ကုိ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ကန္႔သတ္ထားလို႔ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္က ျမန္မာႏုိင္ငံကေန ထြက္ခြာသြားခဲ့ပါတယ္။
မေန႔တေန႔ကေတာ့ အဲဒီ Global Fund အဖြဲ႕ႀကီးဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို လာမယ့္ တႏွစ္အတြင္း အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္း ၁၁၀ ကူညီသြားမယ္ဆိုတဲ့သတင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ အခုလို လိုအပ္ေနတဲ့ အကူအညီကို ျပန္ေပးတဲ့ အတြက္ ႀကိဳဆိုရမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီအလႉေတြက တကယ္ လိုအပ္ေနတဲ့ သူေတြရဲ႕ လက္ထဲကုိ ေရာက္ႏုိင္တဲ့ အစီအစဥ္ေတြလည္း ေသေသခ်ာခ်ာ ရွိသင့္ပါတယ္။
လက္ေတြ႔ လုိအပ္ခ်က္ကို မေပးႏုိင္ဘဲနဲ႔ သူ မလိုအပ္တာ ေပးမိျပန္ရင္လည္း ေပးကားေပး၏ မရ ဆုိတာလိုမ်ိဳး ျဖစ္မွာပါပဲ။
ဥပမာနဲ႔ ျမင္သာေအာင္ ေျပာရရင္ က်မ လူနာတခ်ဳိ႕ကို NGO တခုက လာေခၚပါတယ္။ စက္ခ်ဳပ္ သင္တန္း ေပးမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အသက္ေမြးမႈ ပညာ တတ္ေျမာက္ထားရင္ မဆုိးဘူး ဆိုၿပီး သင္တန္း လႊတ္လိုက္ ပါတယ္။ သင္တန္းလည္း ၿပီးလာေရာ သူတို႔ ပညာအနည္းငယ္ေတာ့ တတ္လာပါေပရဲ႕။ ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႔ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ စက္က ဘယ္မွာလဲ လုိ႔ သင္တန္းေပးသူေတြကုိ ေမးၾကည့္ေတာ့ “အဲဒါေတာ့ မတတ္ႏုိင္ ဘူး၊ ဒီ စက္ခ်ဳပ္ သင္တန္း ေပးတဲ့ စက္ေတြေတာင္ ငွားထားရတာ” ဆုိေတာ့ က်မလည္း သက္ျပင္းခ်ရံု မွတပါး မတတ္ႏုိင္ေတာ့ဘူးေပါ့။
ဒီသင္တန္းကို လူ ၃၅ ေယာက္ အတြက္ ေပးတာပါ။ က်မ စဥ္းစားမိတာက သင္တန္းကို ၅ ေယာက္ေလာက္ အတြက္ပဲ ေပး၊ ၿပီးတာနဲ႔ စက္ ၅ လံုး ၀ယ္ၿပီး ဆင္ေပးလုိက္ရင္ မျဖစ္ဘူးလား ဆုိတာမ်ိဳးပါ။ တကယ္ဆုိ လူ ဒီေလာက္မ်ားမ်ား ဘာလို႔ သင္တန္းေပးသလဲ ေမးရင္ အလႉရွင္ ဘက္ကေန ၾကည့္ေကာင္းေအာင္ ေပးတယ္ ဆုိတဲ့ အေျဖပဲ ထြက္ပါတယ္။ လူနည္းေနရင္ ေထာက္ျပ ေျပာဆုိခံရမွာ စုိးရိမ္ပုံ ရပါတယ္။ ဒီေတာ့ သင္တန္းတခု ေပးလုိက္၊ ေဒသခံ NGO ေလးေတြက ေငြသုံးလုိက္၊ လူနာေတြ တကယ္ ထိေရာက္မႈ ရွိမရွိ ဆိုတာလုိမ်ဳိး ဘယ္သူမွ မသိႏုိင္ေတာ့တ့ဲ အေနအထားေတြ ျမင္ေနရပါတယ္။
တေလာက HIV/AIDS ဆုိင္ရာ အကူညီေပးေရး ေဆြးေႏြးပြဲႀကီး တခုအတြက္ က်ပ္ သိန္း ၂၄၀ ေလာက္ သုံးလုိက္တယ္တ့ဲ။ လုပ္ငန္း မစႏုိင္ေသးခင္ ကုန္သြားတဲ့ ပိုက္ဆံပါ။ အရမ္းပဲ ႏွေျမာမိပါတယ္။
ေဆြးေႏြးပဲြကုိ ဟုိတယ္ႀကီးမွာ လုပ္မယ့္အစား ေစ်းသက္သာတ့ဲ ခန္းမ တခုမွာ လုပ္လိုက္ေပါ့။ ေစ်းႀကီးတ့ဲ အစားအစာေတြနဲ႔ ဧည့္ခံမယ့္အစား ေငြကုန္ေၾကးက် သက္သာမယ့္ လက္ဖက္ရည္ တခြက္စီေလာက္ တိုက္ လိုက္ေပါ့။ ဒါဆုိ ကုန္က်စရိတ္က နည္းသြားၿပီး လုပ္ငန္းစခ်ိန္မွာ ဒါေတြထည့္သံုးရင္ လူနာေတြအတြက္ ပိုမို အက်ိဳးရွိမယ္လို႔ ေတြးမိေနတာမ်ိဳးပါ။ ႏုိင္ငံတကာစံ ဆိုတာလည္း ဒီေလာက္ႀကီး အကုန္က်ခံၿပီး လုပ္ျပမွ မဟုတ္ေလာက္ပါဘူး။
ဒါက ထင္သာျမင္သာရွိတဲ့ ကိစၥရပ္ပါ။ မျမင္သာတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ လူနာေတြကေတာ့ ဘာမွ မသိသလို အလႉရွင္ေတြလည္း ဘာမွ သိမယ္ မထင္ပါဘူး။
ဒီလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ေနတိုင္း ခ်ီးမြမ္း ေထာမနာျပဳ၊ သူရဲေကာင္း တေယာက္လုိ ဆက္ဆံေနတာဟာ ျမန္မာျပည္ မွာေတာ့ အေတာ့္ကို လြဲမွားေနတယ္လုိ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ အလႉရွင္ေတြလည္း သတိရွိရွိ ကူညီ ေဆာင္ရြက္ပါလုိ႔ က်မ အေလးအနက္ထား သတိေပး ေျပာဆိုလုိက္ရပါတယ္။ ။
comments and hits counting on Nov 23, 2009
Hits: 1696
Comments (6)Add Comment
Oneof the sutibable Point Of View
written by koyelay, November 23, 2009
In these days, we should ask this is question!!!!!!
Should learn more
written by Phoe Auu, November 23, 2009
Seems like author doesn't know well about the donors organizations and how they do it.
One thing for sure is that money doesn't come that easy from these international donors. They have well-crafted check and balance system and monitoring and evaluation systems for the recipient organizations to be accountable as much as possible. I agree with author about the fact that intended amount of these aids should reach the beneficiaries. But some points opinions in the article are not well-thought and professional.
မွန္တယ္
written by MHM, November 22, 2009
ျမန္မာေတြက ငါးပြက္ရာ ငါးစာခ်ဖို႔ လုပ္ၾကတာ မ်ားတယ္။ အန္ဂ်ီအိုကို စစ္အစုိးရက သူ႔အတြက္ အသုံးခ်ဖို႔ေလာက္ပဲ ၾကည့္ေနတာပါ။ ျပည္တြင္း အန္ဂ်ီအို အေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း အစိုးရနဲ႔ ပလူးပလဲ လုပ္ၿပီး၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း တခုလို ၀င္လုပ္ေနၾကတာလို႔ပဲ ျမင္ပါတယ္။ NGO Business ေပါ့။
ဒီလိုမ်ိဳးလည္း ရွိတယ္လား?
written by Phoenix, November 21, 2009
ဒီလိုအျဖစ္မ်ိဳးလည္း ရွိတယ္ေပါ့? က်ေနာ္ အရင္က ေသခ်ာမသိဘူးဗ်ာ။ NGO တိုင္းက သူ႕ Donor နဲ႕သူ တကယ္ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ေနတယ္ပဲ ထင္ခဲ့မိတာ။ Fund ေတြ အလဟသတ္ ကုန္သြားတာ ႏွေျမာဖို႕ေကာင္းတယ္ဗ်ာ။ ျပဳျပင္သင့္ပါတယ္။
HIV & Burma
written by Mi Mi Linn, November 21, 2009
You are right. I am currently working in one of the LNGOs in Burma. Yes. we are spending too much money but we don not know what the results are. We need to produce more efforts. Of course, this military regime should be changed. With this regime, no efforts can be made. This is politics. Everything in Burma is related to politics. Love live Burma.
welcome to all INGOs
written by myo, November 21, 2009
We should welcome to all of INGOs because they are helping our people as much as they can.There may have some error in their management because they are led by foreigners and they don't know well about the country.Inernational donors trust to them only.They know the regulations how to get the funs from donors. "Welcome to all INGOs who helping our people".
Monday, October 19, 2009
Defeating HIV/AIDS, Preserving the Future
2
comments
Labels:
phyu phyu thin's writing
Opinion and comments in http://www.irrawaddy.org/opinion_story.php?art_id=17021
Defeating HIV/AIDS, Preserving the Future
By PHYU PHYU THIN
Monday, October 19, 2009
When the immune deficiency syndrome disease (HIV/AIDS) first appeared in Burma in 1988, it was said that the first case was that of a sailor who was infected with the disease.
Possibly for that reason, after 1990 the syndrome was commonly known as "sailors' disease." Then the disease spread among the homosexual community in 1994-95, and it was called the "gays' disease."
I learned a little about the disease in school, but personally, I wasn’t very interested in the issue.
When I joined the National League for Democracy (NLD) in 1996, I became involved in various social issues, but HIV / AIDs still wasn’t high on my list.
By that time, it was well-known as the "4-alphabet disease" among Burmese youth, or "Lay lone disease” in Burmese. Many people were afraid when the government launched its first awareness campaign with billboards saying, "AIDS has no cure and there is no medicine for it."
Apart from awareness campaigns, the government had no program to give blood tests to people in vulnerable communities such as drug users or sex workers, and it neglected the spread of the disease.
As the situation worsened, many people died from HIV/AIDS. In my small community, adults and youths died from the disease, their bodies shrinking into the form of a skeleton. If someone asked, their relatives might say that they died from tuberculosis (TB) or cerebral malaria.
When she was free for a brief period, Aung San Suu Kyi, a leader of vision, said during a speech in 1998 at the 13th International AIDS conference in Durban that openness will help control the spread of HIV, since people can discuss how it is contracted, how to control its spread and how to help those who already have the virus.
She said "containing the spread of HIV/AIDS is preserving our future," and, "If we could develop more compassion in this world then we would all have achieved a happier, more peaceful world."
Suu Kyi selected 19 NLD youth members to be trained in HIV prevention and care at the United Nations Development Program office in Rangoon. After the training, all 19 members started working in a NLD prevention and care program for HIV/AIDS patients. Since then, without financial assistance or salaries, we have worked to deliver care and raise HIV/AIDS awareness.
Meanwhile, the authorities are always looking at what we do, and they sometimes harass us because we are NLD members. It’s hard to keep the work going. The program continues with a small group of workers, including me and Khin Htar Yee, who is liked my elder sister. With meager resources, we keep the program going amid many uncertainties and great anxiety.
I recall that our first HIV/AIDS patient was a police officer. Since then, we have cared for almost 2,000 infected patients. Many of our patients died while receiving our care. Many stories are tragic, but others are heart warming.
In our early days, we treated patients unsystematically, and we learned as we did our work. We went to patients' homes and offered help such as washing clothes, cleaning a room or cooking. We were not familiar with HIV/AIDS medicines, and we had no source for knowledge or supplies. The patients were thankful for our support, but we couldn’t provide medical care, and they died.
At first, we faced tremendous hardships because of the stigma attached to HIV/AIDS. Most patients didn’t want others to know of their illness. In some cases, families welcomed us. But many families rejected us, not wanting to be associated with the disease.
At that time, most people believed HIV/ AIDS was a disease of bad moral character or shameful behavior. The problem was compounded by the military government’s fear-driven campaign. Many patients would not go to hospitals or health services, and they wanted to keep their infection secret, which could sometimes lead to reckless lifestyles and more infections.
Many patients arrived too late to be treated at the Wai Bar Gi Infectious Disease Hospital. Those who could be treated often couldn't afford to buy drugs in the government’s ill-equipped hospitals.
Now many of our patients are given ARV (anti-retroviral drugs) medicine and support, and most can continue their lives.
However, while cheaper and affordable drugs are now available, some patients still go to faith healers or take herbal medicines or dangerous concoctions, seeking a cure. Some even eat dog meat once a day, believing it can cure them. We have a long way to go to remove misguided beliefs and deep-seated fears.
If Suu Kyi were free and able guide us, we could work to support our patients and treat the disease even more effectively.
I have committed my life to help people with the disease and to eliminate the spread of HIV/AIDS in Burma.
I urge people to join in the fight to prevent this catastrophic disease.
Phyu Phyu Thin, a member of the National League for Democracy, is a key organizer of the NLD’s HIV / AIDS outreach program
COMMENTS (3)
Kyaw Win Wrote:
21/10/2009
Our Burmese leaders have no distinction between politics and social issues. What a pity! People in Burma have been suffering from all kinds of physical and mental abuses and maltreatment under these leaders.
pLan B Wrote:
21/10/2009
Jeffrey Helllman,
"Why no help?"
People like Turnell and BEW with these articles as proof have long shut down the help for health matters so tightly supported by groups of expats:
http://www.burmaeconomicwatch.blogspot.com/
Just read the first few articles and you will know how the flippant attitude of these people convinced the world that it is useless and not worth the $ to deal with SPDC in health care matters or otherwise.
Consider that none of these "authors" has ever even been to the country.
Burma is the country that received the least help even without considering the lack of aid for Nargis after the initial SPDC blunder.
MSF is the only know organization that is indirectly involved inside Myanmar.
Until people stop politicizing health matters, the most vulnerable ones, the children and the poor, will bear the brunt.
It has come to a point where the prevalence of children with TB, which used to be rare, is now the norm due to the degradation of education, nutrition, etc.
Jeffrey Hellman Wrote:
19/10/2009
Why hasn't there been more financial support provided to Burma to help ameliorate the AIDS epidemic?
According to Doctors Without Borders, "An estimated 240,000 people are currently infected with HIV in Myanmar. 76,000 of these people are in urgent need of ART, yet less than 20% of them receive it through the combined efforts of MSF, other international non-governmental organizations (NGOs) and the Government of Myanmar.
For the remaining people, the private market offers little assistance as the most commonly used first-line treatment costs the equivalent of a month’s average wage.
The lack of accessible treatment resulted in 25,000 AIDS related deaths in 2007 and a similar number of people are expected to suffer the same fate this year, unless HIV/AIDS services - most importantly the provision of ART - are urgently scaled-up."
http://doctorswithoutborders.org/publications/topten/story.cfm?id=323
Defeating HIV/AIDS, Preserving the Future
By PHYU PHYU THIN
Monday, October 19, 2009
When the immune deficiency syndrome disease (HIV/AIDS) first appeared in Burma in 1988, it was said that the first case was that of a sailor who was infected with the disease.
Possibly for that reason, after 1990 the syndrome was commonly known as "sailors' disease." Then the disease spread among the homosexual community in 1994-95, and it was called the "gays' disease."
I learned a little about the disease in school, but personally, I wasn’t very interested in the issue.
When I joined the National League for Democracy (NLD) in 1996, I became involved in various social issues, but HIV / AIDs still wasn’t high on my list.
By that time, it was well-known as the "4-alphabet disease" among Burmese youth, or "Lay lone disease” in Burmese. Many people were afraid when the government launched its first awareness campaign with billboards saying, "AIDS has no cure and there is no medicine for it."
Apart from awareness campaigns, the government had no program to give blood tests to people in vulnerable communities such as drug users or sex workers, and it neglected the spread of the disease.
As the situation worsened, many people died from HIV/AIDS. In my small community, adults and youths died from the disease, their bodies shrinking into the form of a skeleton. If someone asked, their relatives might say that they died from tuberculosis (TB) or cerebral malaria.
When she was free for a brief period, Aung San Suu Kyi, a leader of vision, said during a speech in 1998 at the 13th International AIDS conference in Durban that openness will help control the spread of HIV, since people can discuss how it is contracted, how to control its spread and how to help those who already have the virus.
She said "containing the spread of HIV/AIDS is preserving our future," and, "If we could develop more compassion in this world then we would all have achieved a happier, more peaceful world."
Suu Kyi selected 19 NLD youth members to be trained in HIV prevention and care at the United Nations Development Program office in Rangoon. After the training, all 19 members started working in a NLD prevention and care program for HIV/AIDS patients. Since then, without financial assistance or salaries, we have worked to deliver care and raise HIV/AIDS awareness.
Meanwhile, the authorities are always looking at what we do, and they sometimes harass us because we are NLD members. It’s hard to keep the work going. The program continues with a small group of workers, including me and Khin Htar Yee, who is liked my elder sister. With meager resources, we keep the program going amid many uncertainties and great anxiety.
I recall that our first HIV/AIDS patient was a police officer. Since then, we have cared for almost 2,000 infected patients. Many of our patients died while receiving our care. Many stories are tragic, but others are heart warming.
In our early days, we treated patients unsystematically, and we learned as we did our work. We went to patients' homes and offered help such as washing clothes, cleaning a room or cooking. We were not familiar with HIV/AIDS medicines, and we had no source for knowledge or supplies. The patients were thankful for our support, but we couldn’t provide medical care, and they died.
At first, we faced tremendous hardships because of the stigma attached to HIV/AIDS. Most patients didn’t want others to know of their illness. In some cases, families welcomed us. But many families rejected us, not wanting to be associated with the disease.
At that time, most people believed HIV/ AIDS was a disease of bad moral character or shameful behavior. The problem was compounded by the military government’s fear-driven campaign. Many patients would not go to hospitals or health services, and they wanted to keep their infection secret, which could sometimes lead to reckless lifestyles and more infections.
Many patients arrived too late to be treated at the Wai Bar Gi Infectious Disease Hospital. Those who could be treated often couldn't afford to buy drugs in the government’s ill-equipped hospitals.
Now many of our patients are given ARV (anti-retroviral drugs) medicine and support, and most can continue their lives.
However, while cheaper and affordable drugs are now available, some patients still go to faith healers or take herbal medicines or dangerous concoctions, seeking a cure. Some even eat dog meat once a day, believing it can cure them. We have a long way to go to remove misguided beliefs and deep-seated fears.
If Suu Kyi were free and able guide us, we could work to support our patients and treat the disease even more effectively.
I have committed my life to help people with the disease and to eliminate the spread of HIV/AIDS in Burma.
I urge people to join in the fight to prevent this catastrophic disease.
Phyu Phyu Thin, a member of the National League for Democracy, is a key organizer of the NLD’s HIV / AIDS outreach program
COMMENTS (3)
Kyaw Win Wrote:
21/10/2009
Our Burmese leaders have no distinction between politics and social issues. What a pity! People in Burma have been suffering from all kinds of physical and mental abuses and maltreatment under these leaders.
pLan B Wrote:
21/10/2009
Jeffrey Helllman,
"Why no help?"
People like Turnell and BEW with these articles as proof have long shut down the help for health matters so tightly supported by groups of expats:
http://www.burmaeconomicwatch.blogspot.com/
Just read the first few articles and you will know how the flippant attitude of these people convinced the world that it is useless and not worth the $ to deal with SPDC in health care matters or otherwise.
Consider that none of these "authors" has ever even been to the country.
Burma is the country that received the least help even without considering the lack of aid for Nargis after the initial SPDC blunder.
MSF is the only know organization that is indirectly involved inside Myanmar.
Until people stop politicizing health matters, the most vulnerable ones, the children and the poor, will bear the brunt.
It has come to a point where the prevalence of children with TB, which used to be rare, is now the norm due to the degradation of education, nutrition, etc.
Jeffrey Hellman Wrote:
19/10/2009
Why hasn't there been more financial support provided to Burma to help ameliorate the AIDS epidemic?
According to Doctors Without Borders, "An estimated 240,000 people are currently infected with HIV in Myanmar. 76,000 of these people are in urgent need of ART, yet less than 20% of them receive it through the combined efforts of MSF, other international non-governmental organizations (NGOs) and the Government of Myanmar.
For the remaining people, the private market offers little assistance as the most commonly used first-line treatment costs the equivalent of a month’s average wage.
The lack of accessible treatment resulted in 25,000 AIDS related deaths in 2007 and a similar number of people are expected to suffer the same fate this year, unless HIV/AIDS services - most importantly the provision of ART - are urgently scaled-up."
http://doctorswithoutborders.org/publications/topten/story.cfm?id=323
Friday, October 16, 2009
working for the future
0
comments
Labels:
phyu phyu thin's writing
ယေန႔ ဧရာ၀တီတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ ေဆာင္းပါး
အနာဂတ္ကို ထိန္းသိမ္းျခင္း
ျဖဴျဖဴသင္း
က်မတို႔ တုိင္းျပည္ကုိ HIV/Aids ေရာဂါဆုိး တိတ္တဆိတ္ ဝင္ေရာက္လာတာဟာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စတင္ ျဖစ္ပြားစဥ္ကေတာ့ နုိင္ငံျခား သေဘာၤသား တေယာက္က စျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
၁၉၉ဝ ေနာက္ပိုင္းမွာ သေဘာၤသားေရာဂါ ဆိုၿပီး ေခၚၾကပါတယ္။ အဲ့ဒီက တဆင့္ ၁၉၉၄-၉၅ ေလာက္ ေရာက္ေတာ့ ဒီေရာဂါဟာ လိင္တူ ဆက္ဆံသူေတြ အျဖစ္မ်ားလာပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္က်ေတာ့ ဒီေရာဂါကို အေျခာက္ေရာဂါ ဆုိၿပီး ထပ္မံ ကင္ပြန္းတပ္ပါတယ္။
ေက်ာင္းမွာ ဒီေရာဂါအေၾကာင္းသင္ေနရေပမယ့္ သင္တဲ့ဆရာကလည္း အေလးနက္မရွိ၊ အပြင့္လင္းဆံုး ေျပာရ မယ္ဆုိရင္ က်မတုိ႔ကိုယ္တုိင္လည္း စိတ္မဝင္စားခဲ့ပါဘူး။ ၁၉၉၆ က်မေက်ာင္းၿပီးလုိ႔ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ ခ်ဳပ္ကုိေရာက္ေတာ့လည္း တျခားေသာ လူမႈေရး လုပ္ငန္းေတြကိုသာ လုပ္ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ဒီေရာဂါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သိပ္မသိခဲ့ပါဘူး။
မျဖဴျဖဴသင္း (ဓာတ္ပံု - ေအအက္ဖ္ပီ)လူငယ္ထုၾကားထဲမွာေတာ့ ေလးလံုးေရာဂါ၊ ေလးလံုးေရာဂါ ဆုိၿပီးေတာ့ အေတာ္ေလးေတာ့ အေျပာမ်ားလာပါ တယ္။ အစိုးရကလည္း ကုရာနတၳိေဆးမရွိဆုိတဲ့ ဆုိင္းဘုတ္ႀကီးေတြကို လမ္းဆံုလမ္းခြေတြမွာ လိုက္တင္ပါတယ္။ ျပည္သူလူထုကလည္း အေတာ္ေလး အထိတ္တလန္႔ ျဖစ္ကုန္ပါတယ္။
အေျခအေနေတြကေတာ့ အေတာ္ဆိုးဝါးလာၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ မူးယစ္ေဆးသံုး လူငယ္မ်ား၊ ျပည့္တန္ဆာမ်ား အားလံုးကို ေသြးစစ္ေပးမယ့္ အစီအစဥ္မ်ဳိးလည္း အစုိးရမွာ ရွိပံုမေပၚပါဘူး။ သူ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရား ခုိင္ျမဲေရး တခုသာ ၾကည့္ၿပီးေတာ့ က်န္းမာေရးကိစၥကုိ လွည့္ေတာင္မၾကည့္သလို ျဖစ္ေနပါတယ္။
ဒီလို ျဖစ္သလိုသြားေနရင္းနဲ႔ လူအေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း ေသကုန္ပါတယ္။ က်မတို႔ ပတ္ဝန္းက်င္ အနီးနားက လူငယ္ေတြ၊ လူလတ္ေတြ ပိန္လွီၿပီး ေသကုန္တာမ်ဳိးပါ။ ေမးၾကည့္လိုက္ရင္ တီဘီကြ်မ္းတယ္၊ ငွက္ဖ်ားပိုး ေခါင္း ထဲေရာက္တယ္ ေျပာပါတယ္၊ ဒါကေတာ့ က်မ ပတ္ဝန္းက်င္ ကြက္ကြက္ကေလးက အေျခအေနပါ။ တတိုင္း ျပည္လံုးအေျခေနက ဘယ္ေလာက္ဆုိးဝါးေနၿပီလဲ ဆုိတာေတာ့ သိပ္ေျပာစရာ မလုိေတာ့ဘူး ထင္ပါတယ္။
ဒီလိုအေျခေနဆိုး ၾကားထဲမွာပဲ ၂ဝဝ၂ ခု ေမလေျခာက္ရက္ေန႔မွာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခံထားရတဲ့ လူထု ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာပါတယ္။
စစ္အစိုးရကလည္း သမုိင္းစာမ်က္ႏွာသစ္ ဖြင့္လွစ္လိုက္ၿပီဆုိတဲ့ စကားလံုးလွလွေလး သံုးၿပီးကမၻာကို ရုတ္ တရက္ ဖမ္းစားလုိက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အေျခခံပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ စီးပြားေရး အစရွိ တာေတြကေတာ့ ဘယ္ေခတ္ကနဲ႔မွ ႏိႈင္းမရေအာင္ ဆိုးဝါး ဆုတ္ယုတ္ေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ တကယ့္အေျမာ္အျမင္ရွိတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ပါ။ “HIV ပိုးကို ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းသည္ က်မ တုိ႔အနာဂတ္ကုိ ထိန္းသိမ္းျခင္းပင္ျဖစ္သည္” လုိ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၁၉၉၈ ေတာင္အာဖရိကႏုိင္ငံ ဘန္ေဒါင္းၿမိဳ႕မွာ က်င္းပျပဳလုပ္တဲ့ ခုခံအား က်ဆင္းမႈဆုိင္ရာ ညီလာခံႀကီးအတြက္ ေပးပို႔တဲ့မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ေျပာခ့ဲပါတယ္။
အာဏာပုိင္ေတြက က်န္းမာေရးလုပ္ငန္းေတြကုိ ဦးစားမေပးေပမယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ တုိင္းျပည္ အတြက္ ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ ကိစၥရပ္ေတြကို စတင္ လုပ္ေဆာင္ပါတယ္။ အဲ့ဒီထဲမွာမွ က်မတုိ႔ လူငယ္ ၁၉ ဦး စိစစ္ ေရြးခ်ယ္ၿပီး UNDP ရံုးမွာ HIV ကာကြယ္တားဆီးေရးနဲ႔ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေရး သင္တန္း တက္ေရာက္ဖုိ႔ ပို႔လႊတ္ တာလည္း တခုပါဝင္ပါတယ္။
သင္တန္းကာလၿပီးခ်ိန္မွာေတာ့ က်မတုိ႔ လူငယ္ ၁၉ ဦးစလံုး တက္ၾကြစြာ ပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ၾကပါတယ္။ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ႐ုံးမွာလုပ္တ့ဲ ပညာေပး ေဟာေျပာပြဲတခု အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ေရာဂါေဝဒနာ ခံစားေနရသူ တေယာက္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ က်မ အတူတူ ေဟာေျပာၾကပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္ကစၿပီး ဒီေရာဂါဆိုးႀကီး စြဲကပ္ခံေနရ သူေတြနဲ႔ က်မတို႔ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဝင္ေတြၾကားမွာ လံုးေထြးၿပီး လုပ္ကိုင္ေနတာ ဒီေန႔ထက္တုိင္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအလုပ္ကုိလုပ္လို႔ တျခား NGO ေတြလို ေငြေၾကး မရပါဘူး။ ဒီေလာက္ႀကီးက်ယ္တဲ့ အလုပ္ကို လုပ္ကိုင္ေနရ ေပမယ့္ ရန္ပံုေငြလည္း ခုထက္ထိ မရွိပါဘူး။ အလ်ဥ္းသင့္သလို လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေနတာပါ။ ဒီေတာ့ က်မတို႔ အဖြဲ႕လုပ္ကုိင္ေနတာကိုၾကည့္ရင္ စည္းစနစ္တက်မရွိ ဆိုသလိုျဖစ္ေနမွာပါ။
တဘက္မွာ အာဏာပိုင္ေတြကလည္း အစဥ္တစိုက္ ဒုကၡေပးဖုိ႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းခ်က္ေတြကို ေတာ္ရံု လြတ္လပ္တဲ့ႏိုင္ငံက လူေတြ နားလည္မယ္ မထင္ပါဘူး။ လူငယ္ေတြဟာ ေငြေၾကး တျပားတခ်ပ္မွ မရ တာ ၾကာလာေတာ့ သိပ္မလုပ္နုိင္ေတာ့ပါဘူး။ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ က်မရယ္၊ အစ္မလို ခင္မင္ရတဲ့ မခင္ထားရီရယ္ မိန္းမသား ႏွစ္ဦးတည္း လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ရပါေတာ့တယ္။
က်မတို႔မွာ စတင္ လုပ္ကိုင္စဥ္ကတည္းက ေငြေၾကး ရန္ပံုေငြကလည္း မရွိ။ မိန္းမသားႏွစ္ဦးတည္းလည္း ျဖစ္ျပန္ ဆိုေတာ့ အစစ အရာရာဟာ စိတ္မခ်စရာနဲ႔ စိုးရိမ္ ပူပန္စရာ ျဖစ္ေနတာပါ။ မွတ္မွတ္ရရ က်မတို႔ကို စတင္ လာ ေရာက္ ဆက္သြယ္တဲ့ လူနာဟာ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က ရဲဝန္ထမ္းတဦး ျဖစ္ေနတာပါ။ သူ႔ကုိ စတင္ၿပီး ကူညီ ေဆာင္ရြက္ေပးခ့ဲတာ ခုဆုိ လူနာ ၂ဝဝဝ ေက်ာ္သြားပါၿပီ။
ကံမေကာင္း အေၾကာင္းမလွလို႔ အသက္ဆံုးရံႈးခဲ့ရတဲ့ လူနာေတြကလည္း အမ်ားႀကီးပါပဲ။ ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းတဲ့ လူနာေတြအေၾကာင္း ေရးသားပါဦးမယ္။
နည္းမွန္လမ္းမွန္နဲ႔ က်မတို႔ဆီေရာက္ရွိလာတဲ့ လူအေတာ္မ်ားမ်ားကိုေတာ့ ေအအာဗြီေဆး အကူအညီ၊ က်မတုိ႔ရဲ႕ အားေပးမႈတုိ႔နဲ႔ အသက္ဆက္ေပးႏုိင္ခ့ဲပါတယ္။ ဒီေရာဂါ တုိက္ဖ်က္ေရးအတြက္ ခုခ်ိန္မွာ က်မကိုယ္စြမ္းဉာဏ္စြမ္း ရွိသမွ် တုိက္ဖ်က္ေနပါတယ္။ အကယ္၍ လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္လာၿပီးေတာ့ လမ္းညြန္၊ ဦးေဆာင္မႈေပးမယ္ဆုိရင္ ဒီေရာဂါဆုိးတုိက္ဖ်က္ေရး ပုိမုိအားေကာင္းလာမွာ မုခ်ပါ။
ဒီေရာဂါ အျမစ္ျပတ္ေဆး မေပၚေသးသေရြ႕ က်မကေတာ့ HIV/Aids ကာကြယ္တားဆီးေရး၊ လူနာေတြကုိ ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္ေရးေတြ ေဆာင္ရြက္ေပးေနမွာ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ျပည္သူအားလံုးလည္း က်န္းမာေရး သတိရွိရွိနဲ႔ ဒီေရာဂါ ဆုိးႀကီး တုိက္ဖ်က္ေရးမွာ အဖဲြ႔တဖြဲ႔နဲ႔ ပူးေပါင္းလုိ႔ျဖစ္ေစ၊ တဦးခ်င္းျဖစ္ေစ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ၾကပါလုိ႔ တုိက္တြန္း ခ်င္ပါတယ္။
အေစာပိုင္းမွာ အထက္က တင္ျပခဲ့သလို က်မတို႔မွာ နည္းလမ္းလည္းမသိ ေဆးဝါးလည္းမသိ ေယာင္ဝါးဝါး ေလွ်ာက္လွမ္းရတာပါ။ ဒီေတာ့ လူနာေတြအိမ္ေတြကို လိုက္ၿပီး ျပဳစုကုသေပးတာ အဝတ္ေလွ်ာ္၊ ၾကမ္းတိုက္၊ ထမင္းဟင္းခ်က္ျပဳတ္ ေကြ်းေမြးတာေတြကို လိုက္လုပ္ေပး႐ံုက လြဲၿပီး တျခားေသာ ေဆးဝါးကိစၥေတြ မလုပ္ကိုင္ နုိင္ဘူး ျဖစ္ေနေလေတာ့ အေစာပုိင္းလူနာေတြဟာ စိတ္ပုိင္းဆိုင္ရာ ျမင့္တက္လာေပမယ့္ ကိုယ္ခႏၶာက မလုိက္ ႏုိင္ျဖစ္ၿပီး ေသဆံုးကုန္ပါတယ္။
စလုပ္ကုိင္စဥ္ အခက္အခဲ တခုကေတာ့ ကာယကံရွင္ကလက္ခံပါရဲ႕ မိသားစုက လက္မခံဘဲ က်မတုိ႔ကို ဆဲဆုိ ေမာင္းထုတ္တာမ်ဳိး လုပ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ့လည္း မိသားစုကသိၿပီး စိုးရိမ္၊ ကာယကံရွင္က လက္မခံတာ မ်ဳိးေတြ အမ်ားႀကီး ႀကံဳေတြ႕ရပါတယ္။
ဒီေရာဂါဟာ အက်င့္ပ်က္လုိ႔ျဖစ္တာ၊ စာရိတၱခြ်တ္ယြင္းလို႔ျဖစ္တာ ဆုိၿပီး တလြဲအယူေတြ ရွိေနတာပါ။ အစိုးရက လည္း ကုရာနတၳိေဆးမရွိလို႔ ေျပာလိုေျပာ၊ ေဘးပတ္ဝန္းက်င္ကလည္း ဒီေရာဂါျဖစ္ရင္ ေျခာက္လပဲ ခံေတာ့မယ္၊ ေသမယ္၊ ေဆးရံုတင္လို႔လည္း မျဖစ္ဘူး၊ ေဆးရံုက ေဆးထိုးသတ္တယ္ ဆုိတာလုိမ်ဳိး သတင္းမွားေတြကလည္း အမ်ားႀကီး ထြက္ေနတာပါ။
ဒီလုိေကာလာဟလေတြေၾကာင့္ လူေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားက သူတုိ႔မွာ ဒီေရာဂါလကၡဏာရိွေၾကာင္း ျပေနေစဦး ေတာ့ ဒီေရာဂါျဖစ္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး ဆုိၿပီး ခါးခါးသီးသီး ျငင္းဆန္ေတာ့ပါပဲ။ ဒီေတာ့ ဆင့္ပြားကူးစက္တာေတြ၊ အရက္ေသစာ ေသာက္စားၿပီး ေနခ်င္သလို ေနလိုက္တာမ်ဳိးေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္ကုန္တာပါ။
ကနဦး အစတုန္းက ကုရာနတၳိေဆးမရွိလုိ႔ အစိုးရက ေျပာမယ္ဆိုလည္း ေျပာစရာပါ၊ က်မတို႔နုိင္ငံမွာ ေအအာဗီ ဆိုတာ ၾကားေတာင္ မၾကားဘူးေသးလုိ႔ပါ။ ေရာဂါသည္ အမ်ားစုက ေရာဂါအဆင့္လြန္ၿပီးေတာ့မွ ေဝဘာဂီ ကူးစက္ ေဆးရံုေရာက္၊ ေရာက္ျပန္ေတာ့လည္း ပိုးသတ္ေဆးကအစ ေဆး နဲ႔ ေဆးပစၥည္းမ်ဳိးစုံ ဝယ္ယူရေလ ေတာ့ လူနာ အမ်ားစုက အသက္ ဆုံး႐ံႈးရပါတယ္။
အခုက်ေတာ့ ေအအာဗီေဆးက အရင္ကထက္စာရင္ အမ်ားႀကီးသက္သာတဲ့ ေစ်းေတြနဲ႔ ဝယ္ေသာက္လို႔ ရလာ ပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ေပ်ာက္ေစဆရာေတြ၊ တုိင္းရင္းေဆးေယာင္ေယာင္ ဘီးဇပ္ရြက္လို အရြက္ေတြနဲ႔ ဒီေရာဂါေပ်ာက္ တယ္၊ ဒီေရာဂါဟာ တေန႔ ေခြးတေကာင္စားရင္ ေပ်ာက္တယ္ ဆုိတဲ့ လြဲမွားတဲ့ အယူအဆေတြကိုေတာ့ တုိက္ ဖ်က္ရဦးမွာပါ။
မျဖဴျဖဴသင္းသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၁၀ ႏွစ္ ဝန္းက်င္မွစတင္၍ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ၏ HIV/Aids ေဝဒနာရွင္မ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး ႏွင့္ ပညာေပးေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ဦးေဆာင္ လုပ္ကုိင္ေနသူ တဦး ျဖစ္သည္။
Tuesday, July 14, 2009
ki ki's writing
0
comments
Labels:
portrait
ကိကိရဲ႕ ဘေလာ့မွာ မျဖဴျဖဴသင္း အေၾကာင္း ေရးထားပါတယ္။
လိပ္စာက http://www.kiki-idiotlove.com/2009/07/blog-post_07.html ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီကုိ သြားလုိ႔မရရင္ http://moemaka.com/index.php?option=com_content&task=view&id=4456&Itemid=1 မွာလည္း တင္ထားပါတယ္။
အျပည့္အစုံ ဖတ္ဖုိ႔ read more ကုိ ႏွိပ္ပါ။ read more ပ်က္ေနရင္ ေခါင္းစဥ္ကုိ ႏွိပ္ပါ။
အမွတ္တရမ်ားထဲမွ အမွတ္တရတခု ...
Posted by kiki Jul 7, 2009
ေရာက္ခဲ့ ရျပန္ျပီေပါ့ ဇူလိုင္လ ၇ ရက္ေန ့။
ဇူလိုင္ လ မွာ ျမန္မာနုိင္ငံေတာ္ အတြက္ သမိုင္းတြင္ ရတဲ ့ ဝမ္းနည္းေၾကကြဲ စရာ အျဖစ္အပ်က္ ျဖစ္ခဲ ့ရတဲ့ရက္ နွစ္ရက္ ရွိတာ အတိတ္ မေမ့တတ္ၾကသူမ်ား မွတ္မိၾကမယ္လို ့ေမွ်ာ္လင့္ ပါတယ္ ။
နူိင္ငံ တခုရဲ ့ စစ္မွန္ေသာ အစိုးရ ဆုိတာ မိမိတို့ တိုင္းသူျပည္သားေတြရဲ ့အသက္ အိုးအိမ္ ကို ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ျပီး ႏုိင္ငံသားေတြရဲ ့ စီးပြားေရး ၊ ပညာေရး ၊ က်န္းမာေရး ၊ လူမႈေရး အစရွိသည္တို ့ကို အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ ့ေစေအာင္
လုပ္ေဆာင္ေပးၾကရ မွာ ျဖစ္တယ္ ။ အကယ္၍ ဒီ အစိုးရ အေနျဖင္ ့ထိုိ ကိစၥ အဝဝ တို ့ကို ရာနႈန္းျပည့္ မလုပ္ေဆာင္ ေပးနုိင္ပါက ကူညီလုပ္ေဆာင္ေပးမည့္ အဖြဲ ့အစည္း တို ့၏ ကမ္းလွမ္းခ်က္မ်ားကို လက္ခံ ျပီး ျပည္သူ့ အက်ိဳးကို ေရွးရႈ ေဆာင္ရြက္ေပးသင့္ပါတယ္ ။
ျပည္သူ ့အက်ိဳးကို လံုးဝ ဥပကၡာ ျပဳကာ မိမိတို့၏ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားကိုသာ ေရွးရႈ ေနၾကေသာ အစိုးရတို့မွာ မိမိတို့ အာဏာ တည္ျမဲေရးအတြက္ ကိုယ့္လူမ်ိဳး ကိုယ့္ျပည္သားမ်ားကို မတရားတဲ ့အမိန္ ့ အာဏာမ်ားျဖင့္ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ၾကတာေတြေၾကာင့့့္ ဒီလို အေျခအေနမ်ိဳးမွာ အုပ္ခ်ဳပ္သူ ႏွင္ ့ အုပ္ခ်ဳပ္ခံသူ လူတန္းစား ၂ ရပ္အၾကား မွာ ပဋိပကၡတ္မ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ ့ရတာ မထူးဆန္း လွပါဘူး ။
ဒါေပမဲ ့ထူးဆန္းတာ တခ်က္ကေတာ့ ဒီလို ဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ရုံမွ်မကေသး ၊ နင္းျပားဘဝျဖင့္ အတိဒုကၡေရာက္ေနၾကသူမ်ားအား လူသားခ်င္းစာနာစိတ္ ကင္းမဲ့ စြာ လွ်စ္လွ်ဳျပဳထားျခင္းအျပင္ ၊ ေမတၱာစိတ္ ၊ လူစိတ္ အျပည့္ျဖင့္ အိတ္စိုက္ ကူညီ ေပးၾကသူမ်ား ကိုပါ ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ႏွိပ္ကြပ္ျခင္း ျပဳ ၾကတာ ၊ ဘယ္လို ခံယူခ်က္မ်ိဳးျဖင့္ ပါလဲ ဟု အေျဖမရွိတဲ ့ေမးခြန္း တခု ကို ထုတ္မိပါတယ္ ။
ဒီေန ့မွာ လြန္ခဲ့တဲ ့ ၄၇ ႏွစ္က အျဖစ္အပ်က္ေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ရဲ ့ သမိုင္းမွာ ေဖ်ာက္ဖ်က္လို့ မရတဲ ့အမည္းစက္ စြန္းထင္းေစခဲ့တဲ ့ အာဏာရွင္ စစ္ အစိုးရ ရဲ ့ လူမဆန္တဲ ့လုပ္ရပ္ေတြ မ်ားလွစြာ ထဲ မွ ခု ဒီဖက္ေခတ္ က လတ္တေလာ အေၾကာင္း အရာေလး တခု ကို ေဖၚျပ ေပးလိုပါတယ္။
၇.၇.၁၉၆၂ မွာ ျဖစ္ေပၚခဲ ့ရတဲ့ ဥဒါန္းမေၾက အျဖစ္မွန္ေတြကို ၾကည့္လို ဖတ္လိုပါက ကိုလူေထြး နွင့္ မသဒၵါ တို ့ရဲ့ ဘေလာဂ္ မ်ားမွာ သြားေရာက္ ဖတ္ရႈဳ နူိင္ပါတယ္ ေနာ္ ။
AIDS ေခၚ ကိုယ္ခံနုိင္စြမ္းအားက်ဆင္းမႈေရာဂါ ၾကီး ဟာ လြန္ခဲ ့ေသာ ဆယ္စုႏွစ္ နွစ္ခုေက်ာ္အခ်ိန္မွ ၍ လူသားမ်ားကို ျခိမ္းေျခာက္လွ်က္ရွိတဲ့ ေရာဂါဆိုးၾကီး ျဖစ္ျပီး ကမာၻ နူိင္ငံ အသီးသီး၌ တာဝန္ ရွိ ျပီး တာဝန္သိတတ္ၾကေသာ အစိုးရ အဖြဲ ့အစည္း မ်ားမွ အင္တိုက္အားတိုက္ ကာကြယ္ တိုက္ဖ်က္ရင္း ေဝဒနာ သည္မ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ ကုသေပးေနၾကပါတယ္ ။
ျမန္မာတျပည္လံုးအတိုင္းအတာျဖင္ ့ေျပာရလွ်င္ AIDS ေရာဂါ ခံစားေနရသူေပါင္း ၂၅၀၀၀၀ အနက္ ေဆးကုသမႈခံယူနိုင္ေသာ လူနာေပါင္းမွာ ၁၅၀၀၀ ခန္ ့သာ ရွိပါတယ္ ။အစိုးရ မဟုတ္ေသာ အဖြဲ ့အစည္း NGO အကူအညီ ရရွိသူမွာ ၄၀၀၀ ခန္ ့သာ ရွိပါတယ္ ။
ေရာဂါေၾကာင့္ေသဆံုးရသူ အေရအတြက္ မွာ တႏွစ္ထက္တႏွစ္ ျမင္ ့မားလာရာ ယခုႏွစ္တြင္ ၂၅၀၀၀ ရွိမည္ဟု ခန့္ ့မွန္းထားၾကပါတယ္ ။
အဆုိပါ ARV ေဆးတြဲတန္ဖုိး မွာ တလစာ ေရာဂါပထမအဆင့္ (၂၅,၀၀၀၊ ၃၀,၀၀၀) က်ပ္၊ ဒုတိယအဆင့္ (၅၀,၀၀၀) က်ပ္ခန႔္႔ရွိၿပီး ျပည္တြင္းကုမၸဏီ ေလးငါးခုအျပင္ ေဆးဆုိင္ တုိင္း၌ လုိသမွ် ၀ယ္ယူရရွိႏုိင္ ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာနုိင္ငံအတြင္းရွိ ေရာဂါေဝဒနာ ခံစားေနရသူ အမ်ားစုမွာ ဒီလို ေစ်းၾကီးေသာ ေဆးမ်ားကို ဝယ္ယူသံုးစြဲ ဖို့ မတတ္နိုင္ၾက တဲ့အတြက္ ေရာဂါ ဆိုးကို အရႈံးေပးကာ အသက္ဆံုးရႈံး ရသူေပါင္း မနဲလွပါ ။
အဲဒါေတြက ေတာ့ ခု ေလာေလာဆယ္ ျမန္မာျပည္မွာ ရင္ဆိုင္ ေနရတဲ့ ေရာဂါ အေျခအေန ၊ ကုသေရ း အခက္အခဲ ေတြနဲ ့ေရာဂါသည္တို ့ရဲ ့ လွ်စ္လွ်ဳ ရွဳ ခံစား ေနရတဲ ့ အေၾကာင္းမ်ား ထဲ က တစိတ္တေဒသပါ။
ဒီအေၾကာင္းေတြ ကို ေျပာမယ္ဆိုရင္ သူ မ အေၾကာင္းကို ခ်န္လွပ္ထားလို့ မရ နုိင္ပါဘူး ။
ေအအုိင္ဒီအက္စ္ ေ၀ဒနာသည္မ်ားကုိ ကူညီေစာင့္ေရွာက္သူအျဖစ္ ထင္ရွားတဲ့ မျဖဴျဖဴသင္းဟာ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္၊ လူငယ္အဖဲြ႔ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္ျပီး လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဘက္မ်ားႏွင့္အတူ ေအအုိင္ဒီအက္စ္ေရာဂါ ကာကြယ္တိုက္ဖ်က္ေရး၊ ပညာေပးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ၂၀၀၂ ခုႏွစ္မွစၿပီး တစုိက္မတ္မတ္ လုပ္ကိုင္ေနသူ ျဖစ္ပါတယ္ ။ ရ ႏွစ္အတြင္း လူနာေပါင္း ၁၈၀၀ ေက်ာ္ကုိ ကူညီခ့ဲ တဲ့ မျဖဴျဖဴသင္း ဟာ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္က ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ခရီးစဥ္ကို လိုက္သြားတာရင္းနဲ ့ ဦးဆံုး အၾကိမ္ အဖမ္း ခံရျပီး ေထာင္ထဲေရာက္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ သူသြားျမင္လုိက္ရာမွ စိတ္ထဲမွာ ေတာ္ေတာ္ခံျပင္းသြားျပီး အဲ့ဒီေထာင္ထဲမွာ တင္ သူမ နိုင္ငံေရးဆက္လုပ္မယ္ ဆိုတဲ့ အဲ့ဒီလုိမ်ိဳးစိတ္ဓါတ္ကို ခ်ခဲ့တယ္။ ေလးလေက်ာ္ေထာင္က်ၿပီးျပန္ထြက္လာၿပီး ကတည္းက ေအအုိင္ဒီအက္စ္ ေ၀ဒနာသည္မ်ားကုိ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ တဲ့လုပ္ငန္းကို စၿပီးလုပ္လာခဲ့ ပါတယ္။
အန္အယ္ဒီပါတီက ဖြင့္လွစ္ပို႔ခ်တဲ့ HIV/AIDS ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးသင္တန္းေတြ UNDB ကုလသမဂၢဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအစီအစဥ္ေတြက ဖြင့္လွစ္တဲ့သင္တန္းေတြကို တက္ေရာက္ ခဲ့ၿပီးေတာ့ တစိုက္မတ္မတ္ ေစတနာ့ဝန္ထမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရာဂါ ၾကြမ္း ေနတဲ့ လူနာေတြ ကို မရြံမရွာ ကိုယ္ဖိရင္ဖိ ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္ေပး တဲ့ အတြက္ လူနာေတြရဲ ့အားကိုးျခင္း ကို ခံခဲ ့ရတယ္ ၊ တခ်ိဳ ့လူနာေတြ ဆို သူမ ကိုေတြ ့တာနဲ ့ တင္ ေရာဂါ တဝက္ေလာက္ သက္သာ တယ္လို့ ေျပာဆို ၾကပါတယ္။
သူမ ဟာ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ မတ္လက Czech သမၼတႏိုင္ငံ၊ People in Need ေဖာင္ေဒးရွင္းက ေပးအပ္ေသာ Homo Homini ဆုကို ခ်ီးျမွင့္ခံရခဲ့ရပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈထဲမွ ထင္ရွားသည့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ မစုစုေႏြး၊ မနီလာသိန္းတို႔ႏွင့္အတူ ပူးတဲြခ်ီးျမွင့္ခံရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ထုိဆုမွာ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွာ စြမ္းစြမ္းတမံေဆာင္႐ြက္သူေတြ ၊ ႏိုင္ငံေရး ပဋိပကၡမ်ားတြင္ အၾကမ္းမဖက္သည့္နည္းျဖင့္ လႈပ္ရွားသူေတြ ကုိ ေပးအပ္သည့္ဆုျဖစ္ပါတယ္။
ဒီဆု ကို ခ်ီးျမွင့္ခံရေၾကာင္း သိရေတာ့ သူ ေျပာခဲ့တဲ့ စကားေလးမ်ားက ဒီလိုပါ ။ ..
“ ဒီဆုကုိ ေပးလုိက္တယ္ ဆုိကတည္းကေလ က်မတုိ႕ ျမန္မာျပည္မွာ လူ႕အခြင့္အေရးေရာ၊ ဒီမုိကေရစီအေရးေရာ ဆုံးရႈံး ေနတာ ဆုိတာေပါ့ေနာ္၊ ဟုိး ေရွး ေတာ္ေတာ္ၾကာၾကာကတည္္းက က်မတုိ႔ ႀကိဳးစား လာခဲ့ၾကတာေပါ့ေနာ္၊ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ေရာ၊ ဒီမုိကေရစီအတြက္ေပါ့ေနာ္၊ အဲဒီအတြက္ကုိ၊ ႀကိဳးပမ္းလာတဲ့ လူေတြအတြက္ကုိ ရည္စူးၿပီးေတာ့ ေပးတယ္လုိ႕ က်မ ခံယူတယ္ ေလ၊ အခု(၃)ေယာက္ကုိ ေပးတယ္ေပါ့ေလ၊ ဒီ(၃)ေယာက္ကုိ ေပးတယ္လုိ႔လည္း က်မ မခံယူဘူး၊ အဓိကကေတာ့ ဒီစက္တင္ဘာမွာ ျဖစ္သြားတဲ့ ကိစၥေပါ့ေနာ္၊ ဒီမိုကေရစီေရးရယ္၊ လူ႕အခြင့္အေရး ရယ္၊ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ကုိ ရဟန္း သံဃာေတြေရာ ၊ ေက်ာင္းသား ျပည္သူလူထုေတြေရာ သူတုိ႕ အသက္စြန္႕ၿပီး ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကတယ္၊ အဲလုိ လူေတြ အားလုံးအတြက္၊ ရဟန္းသံဃာေတြ၊ အဖမ္းဆီး ႏွိပ္စက္ခံၿပီး လုပ္ထားသူေတြ အတြက္ ရည္ရြယ္ ၿပီးေပးတာလုိ႕လည္း က်မအေနနဲ႕ ခံယူတယ္ေလ၊”
ဒီအမ်ိဳးသမီး(၃)ဦးစလုံးရဲ႕ ကုိယ္စား ရရွိခဲ့ဆုကုိေတာ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္းက ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသူေဟာင္း မလဲ့လဲ့ႏြယ္ကေန သြားေရာက္ ရယူ ခဲ ့ပါတယ္၊ ဒီဆုဟာ (၂၀၀၀)ခုႏွစ္က ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ကုိမင္းကုိႏုိင္ကုိ ေပးအပ္ခဲ့တဲ့ ဆုလည္း ျဖစ္ပါတယ္၊ ဒီဆုဟာ ဒီမုိကေရစီနဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေနသူေတြ။ ႏုိင္ငံေရး ပဋိပကၡေတြမွာ တစုိက္မတ္မတ္ ရင္ဆုိင္ေျဖရွင္းေနသူေတြကုိ ခ်ီးျမွင့္တဲ့ ဆုလည္းျဖစ္ပါတယ္။
သူမ ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းပြဲ မ်ားကို ဦးေဆာင္ျပဳလုပ္ေသာေၾကာင့္ ၂၀၀၇ ခု ေမလ ၂၁ ရက္က အာဏာပိုင္မ်ား၏ ဖမ္းဆီးမႈကို ထပ္မံ ခံခဲ့ရပါတယ္ ။
သူမ မွာ ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါ ရွိေနေပမဲ့ သူ ့က်န္းမာေရး ကိုေတာင္ အေလးမထားဘဲ ေထာင္ထဲမွာ အစာ ငတ္ခံ ဆႏၵျပ ခဲ ့ပါေသးတယ္ ။
အဲဒီေနာက္ ျပန္လြတ္လာျပီး ေစတနာ့ဝန္ထမ္း အလုပ္ေတြကို အားၾကိဳးမန္တက္ ဆက္လက္ လုပ္ကိုင္ ေနခဲ့ပါတယ္ ။
ဒီလိုနဲ့ ၂၀၀၇ ၾသဂုတ္လအတြင္း ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ ပါ၀င္ေသာ ထင္ရွားသည့္ လူငယ္မ်ား ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းခံခ့ဲရခ်ိန္မွစၿပီး အေျခအေန အရ လူျမင္ကြင္းမွ ေပ်ာက္ကြယ္ေအာင္ တိမ္းေရွာင္ ေနထိုင္ ခဲ ့ရပါတယ္ ။
ဤအခ်ိန္အတြင္း သူ၏လူနာအခ်ဳိ႕တည္းခုိေနထုိင္သည့္ ရန္ကုန္မွ မဂၢင္ေက်ာင္းတုိက္ ခ်ိတ္ပိတ္ခံခ့ဲရၿပီး၊ ဖခင္ျဖစ္သူလည္း ႐ုတ္္တရက္ ကြယ္လြန္ခ့ဲ ရ ပါတယ္ ။
ဤသို ့ အမ်ားအက်ိဳး ၊ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ေရာဂါ သည္မ်ား အား ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္ေပးခဲ့သူ
မျဖဴျဖဴသင္းကိုယ္တိုင္ ေရးသားခဲ့ေသာ ေအာက္ပါ ကဗ်ာေလးကို ( ျဖဴျဖဴသင္းဘေလာ့ဂ္ မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္)
ေ၀းမ်က္ရည္
ႏိုင္ငံျခားသြား သားက
ျပန္ေရာက္လာတယ္၊
ဗမာျပည္တြင္းရွိရင္း သမီးက
အေဖ့ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးခရီးအတြက္
ထြက္မလာႏိုင္ခဲ့ဘူး။
ဒီတိုင္းျပည္ စနစ္ဆိုးမွာ
ဒီအျဖစ္မ်ဳိးေတြ ဘယ္ေလာက္ၾကံဳေနရၿပီလဲ။
အေဖေမွ်ာ္တဲ့ သမီး
သမီးေတြ႕ခ်င္တဲ့ ဒီအေဖ
ဘယ္ၾကမၼာဆိုးေတြက ျခားထားသလဲ။
သမီးမေရာက္ႏိုင္တဲ့ အေဖ့စ်ာပန
သမီးအမွ်ေ၀သမွ် အေဖရပါေစ
ေသျခင္းတရားေၾကာင့္ ဘ၀ျခားလည္း
အေ၀းက႐ိႈက္တဲ့ သမီးမ်က္ရည္
ၾကားမယ္ထင္တယ္ အေဖ …။ ။
( ့ျဖဴျဖဴသင္း )
သူမလို လူမ်ား အေျမာက္အမ်ား ေပၚထြက္ ျပီး ျမန္မာ ျပည္သားေတြရဲ ့က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ကို ပံ့ ပိုး ေပးနုိင္ၾကပါ္ေစ ။
အာဏာရွင္ စစ္အစိုးရ အျမန္ဆံုး က်ဆံုး ပါေစ ။
ေသြးေျမက် ရေသာ အျဖစ္ဆိုးမ်ား ေနာင္ ေခတ္ အဆက္ဆက္မွာ မရွိ ပါရေစနဲ ့ ။
ေအာက္ပါ ေနရာမ်ားမွ အခ်က္အလက္မ်ား ကိုးကား ျပီး ေရးသားေဖၚျပ အပ္ပါတယ္ ။
http://burmese.bnionline.net,
http://www.khitpyaing.org
http://www.drlunswe.blogspot.com/
မွတ္မွတ္ရရ | edit post
11 comments:
1.
ဂ်ဴနို Says:
July 7, 2009 2:23 AM
2.
ဟုတ္တယ္ ကိုယ့္ဖခင္ေနမေကာင္းလို႕ေတာင္ ေဆးရံုမွာလာၾကည့္ခြင့္မရေအာင္ ဂူဝမွာ ေျမေခြးေတြ ဝိုင္းေစာင့္ေနၾကတယ္
ကဗ်ာဖတ္ရတာ မ်က္ရည္ေတာင္ဝဲရတယ္
3.
ကိုလူေထြး Says:
July 7, 2009 2:40 AM
4.
ျဖဴ...စင္ျမင့္ျမတ္တဲ့ စိတ္ထား
ျဖဴ...လြင္ေတာက္ပတဲ့ စိတ္ဓာတ္အားနဲ႕
သင္း...ရနံ႕တို႕ ေမႊးပ်ံ႕ၾကိဳင္
5.
ျမဴးသွ်ရီ Says:
July 7, 2009 4:06 AM
6.
ျဖဴ...စင္ျမင့္ျမတ္တဲ့ စိတ္ထား
ျဖဴ...လြင္ေတာက္ပတဲ့ စိတ္ဓာတ္အားနဲ႕
သင္း...ရနံ႕တို႕ ေမႊးပ်ံ႕ၾကိဳင္
ဖြားကိးးးးးး
ျမဴးေလးကေလေရးခ်င္တာကေလ
အမ်ိဳးမ်ိဳးေလ ဒါေပမဲ့ေရးတတ္ဖူးရယ္ေလ
ဒါေၾကာင့္ဦးလူေထြးေကာ္ပီေနာ္ခ်ိတ္ခ်ိဳးနဲ႔ေနာ္
ခင္တဲ့
ျမဴးေလး
7.
ေအာင္သာငယ္ Says:
July 7, 2009 4:59 AM
8.
လြတ္ေျမာက္ေရးသူရဲေကာင္းမ်ား ကိုယ္ေရာစိတ္ပါက်န္းမာပါေစ...
9.
ေျခလွမ္းသစ္ Says:
July 7, 2009 12:23 PM
10.
ဒီမွာၾကည့္ေလဗ်ာ ျပည္သူကို ခ်စ္တယ္ဆိုတာ ေငြမလို အာဏာ မ မက္ ေပးခ်င္တာက အသက္ ... ဒါေတြကို ေခါင္းေဆာင္လို႔ ေခၚတယ္ဗ် ... ဤေန၇ာကေန မျဖဴျဖဴ သင္းကို ဂါရ၀ ျပဳလိုက္ပါတယ္..
ကိုေဇာ္
11.
Moe Cho Thinn Says:
July 7, 2009 1:39 PM
12.
သူကေတာ႔ အာဏာရွင္ကို ဆန္႔က်င္ခဲ႔တဲ႔ ေမတၱာရွင္မေလးပဲ။
“ေထာင္ထဲေရာက္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ သူသြားျမင္လုိက္ရာမွ စိတ္ထဲမွာ ေတာ္ေတာ္ခံျပင္းသြားျပီး အဲ့ဒီေထာင္ထဲမွာ တင္ သူမ နိုင္ငံေရးဆက္လုပ္မယ္ ဆိုတဲ့ အဲ့ဒီလုိမ်ိဳးစိတ္ဓါတ္ကို ခ်ခဲ့တယ္” တဲ႔။
ေထာင္ထဲေရာက္သြားတဲ႔အခ်ိန္မွာ တခ်ိဳ႔က ေၾကာက္သြားတယ္၊ တခ်ိဳ႔က ျငိမ္သြားတယ္၊ တခ်ိဳ႔က ပိုရဲလာတယ္။ မျဖဴျဖဴသင္းကေတာ႔ ေလးစား အားထားရတဲ႔ ျပည္႔သူ႔ သမီးေကာင္းပါပဲ။
13.
ေမဇင္ Says:
July 7, 2009 1:51 PM
14.
မမ ေရ...မျဖဴျဖဴသင္း ကိုသတင္းၾကားထဲက ေလးစား ခ်စ္ခင္ေနခဲ့တာပါ..သူဘေလာ့ေလး ရွိမွန္းမသိဘူး..ေက်းဇူး အထူးတင္ပါတယ္ရွင္..။ သူတုိ႕လုိ လူျဖစ္ခ်င္ပါတယ္..။
15.
ခင္မင္းေဇာ္ Says:
July 7, 2009 11:05 PM
16.
သူရဲေကာင္းေတြဆိုတာ ... အာဏာရွင္ကို ဘယ္ေတာ့မွ ဒူးမေထာက္ .. ေထာင္ဆိုတာ ရဲ၀ံ့သူတို႕အတြက္ေတာ့ သံမဏိျဖစ္ေစတဲ့ ပန္းပဲဖုိေပါ့....
17.
Aung San Says:
July 8, 2009 12:50 AM
18.
ေလးစားပါတယ္ မၿဖဴၿဖဴသင္း။
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ မကိကိ။
ဦးညႊတ္ပါတယ္ အမွန္တရားခ်စ္သူ သတၱိရွင္အေပါင္း။
19.
ငွက္ကေလး Says:
July 8, 2009 1:06 AM
20.
ဖတ္ရတာ စိတ္မေကာင္းဘူး ဖြားကိရယ္ ဂေန႔ တေန႔လံဳး လူလဲ သိပ္စိတ္မၾကည္ဘူးရယ္ သက္ျပင္းပဲ ခဏ ခဏ ခ်ေနရတယ္ လူလဲ ၾကာရင္ ျမန္ျမန္ အသက္တိုေတာ႔မယ္ ထင္ပါရဲ႔ကြယ္ ဟင္းးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးး
21.
မိုးခါး Says:
July 13, 2009 12:39 PM
22.
ဖတ္ရတာစိတ္မေကာင္းလုိက္တာ .. း(
လိပ္စာက http://www.kiki-idiotlove.com/2009/07/blog-post_07.html ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီကုိ သြားလုိ႔မရရင္ http://moemaka.com/index.php?option=com_content&task=view&id=4456&Itemid=1 မွာလည္း တင္ထားပါတယ္။
အျပည့္အစုံ ဖတ္ဖုိ႔ read more ကုိ ႏွိပ္ပါ။ read more ပ်က္ေနရင္ ေခါင္းစဥ္ကုိ ႏွိပ္ပါ။
အမွတ္တရမ်ားထဲမွ အမွတ္တရတခု ...
Posted by kiki Jul 7, 2009
ေရာက္ခဲ့ ရျပန္ျပီေပါ့ ဇူလိုင္လ ၇ ရက္ေန ့။
ဇူလိုင္ လ မွာ ျမန္မာနုိင္ငံေတာ္ အတြက္ သမိုင္းတြင္ ရတဲ ့ ဝမ္းနည္းေၾကကြဲ စရာ အျဖစ္အပ်က္ ျဖစ္ခဲ ့ရတဲ့ရက္ နွစ္ရက္ ရွိတာ အတိတ္ မေမ့တတ္ၾကသူမ်ား မွတ္မိၾကမယ္လို ့ေမွ်ာ္လင့္ ပါတယ္ ။
နူိင္ငံ တခုရဲ ့ စစ္မွန္ေသာ အစိုးရ ဆုိတာ မိမိတို့ တိုင္းသူျပည္သားေတြရဲ ့အသက္ အိုးအိမ္ ကို ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ျပီး ႏုိင္ငံသားေတြရဲ ့ စီးပြားေရး ၊ ပညာေရး ၊ က်န္းမာေရး ၊ လူမႈေရး အစရွိသည္တို ့ကို အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ ့ေစေအာင္
လုပ္ေဆာင္ေပးၾကရ မွာ ျဖစ္တယ္ ။ အကယ္၍ ဒီ အစိုးရ အေနျဖင္ ့ထိုိ ကိစၥ အဝဝ တို ့ကို ရာနႈန္းျပည့္ မလုပ္ေဆာင္ ေပးနုိင္ပါက ကူညီလုပ္ေဆာင္ေပးမည့္ အဖြဲ ့အစည္း တို ့၏ ကမ္းလွမ္းခ်က္မ်ားကို လက္ခံ ျပီး ျပည္သူ့ အက်ိဳးကို ေရွးရႈ ေဆာင္ရြက္ေပးသင့္ပါတယ္ ။
ျပည္သူ ့အက်ိဳးကို လံုးဝ ဥပကၡာ ျပဳကာ မိမိတို့၏ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားကိုသာ ေရွးရႈ ေနၾကေသာ အစိုးရတို့မွာ မိမိတို့ အာဏာ တည္ျမဲေရးအတြက္ ကိုယ့္လူမ်ိဳး ကိုယ့္ျပည္သားမ်ားကို မတရားတဲ ့အမိန္ ့ အာဏာမ်ားျဖင့္ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ၾကတာေတြေၾကာင့့့္ ဒီလို အေျခအေနမ်ိဳးမွာ အုပ္ခ်ဳပ္သူ ႏွင္ ့ အုပ္ခ်ဳပ္ခံသူ လူတန္းစား ၂ ရပ္အၾကား မွာ ပဋိပကၡတ္မ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ ့ရတာ မထူးဆန္း လွပါဘူး ။
ဒါေပမဲ ့ထူးဆန္းတာ တခ်က္ကေတာ့ ဒီလို ဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ရုံမွ်မကေသး ၊ နင္းျပားဘဝျဖင့္ အတိဒုကၡေရာက္ေနၾကသူမ်ားအား လူသားခ်င္းစာနာစိတ္ ကင္းမဲ့ စြာ လွ်စ္လွ်ဳျပဳထားျခင္းအျပင္ ၊ ေမတၱာစိတ္ ၊ လူစိတ္ အျပည့္ျဖင့္ အိတ္စိုက္ ကူညီ ေပးၾကသူမ်ား ကိုပါ ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ႏွိပ္ကြပ္ျခင္း ျပဳ ၾကတာ ၊ ဘယ္လို ခံယူခ်က္မ်ိဳးျဖင့္ ပါလဲ ဟု အေျဖမရွိတဲ ့ေမးခြန္း တခု ကို ထုတ္မိပါတယ္ ။
ဒီေန ့မွာ လြန္ခဲ့တဲ ့ ၄၇ ႏွစ္က အျဖစ္အပ်က္ေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ရဲ ့ သမိုင္းမွာ ေဖ်ာက္ဖ်က္လို့ မရတဲ ့အမည္းစက္ စြန္းထင္းေစခဲ့တဲ ့ အာဏာရွင္ စစ္ အစိုးရ ရဲ ့ လူမဆန္တဲ ့လုပ္ရပ္ေတြ မ်ားလွစြာ ထဲ မွ ခု ဒီဖက္ေခတ္ က လတ္တေလာ အေၾကာင္း အရာေလး တခု ကို ေဖၚျပ ေပးလိုပါတယ္။
၇.၇.၁၉၆၂ မွာ ျဖစ္ေပၚခဲ ့ရတဲ့ ဥဒါန္းမေၾက အျဖစ္မွန္ေတြကို ၾကည့္လို ဖတ္လိုပါက ကိုလူေထြး နွင့္ မသဒၵါ တို ့ရဲ့ ဘေလာဂ္ မ်ားမွာ သြားေရာက္ ဖတ္ရႈဳ နူိင္ပါတယ္ ေနာ္ ။
AIDS ေခၚ ကိုယ္ခံနုိင္စြမ္းအားက်ဆင္းမႈေရာဂါ ၾကီး ဟာ လြန္ခဲ ့ေသာ ဆယ္စုႏွစ္ နွစ္ခုေက်ာ္အခ်ိန္မွ ၍ လူသားမ်ားကို ျခိမ္းေျခာက္လွ်က္ရွိတဲ့ ေရာဂါဆိုးၾကီး ျဖစ္ျပီး ကမာၻ နူိင္ငံ အသီးသီး၌ တာဝန္ ရွိ ျပီး တာဝန္သိတတ္ၾကေသာ အစိုးရ အဖြဲ ့အစည္း မ်ားမွ အင္တိုက္အားတိုက္ ကာကြယ္ တိုက္ဖ်က္ရင္း ေဝဒနာ သည္မ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ ကုသေပးေနၾကပါတယ္ ။
ျမန္မာတျပည္လံုးအတိုင္းအတာျဖင္ ့ေျပာရလွ်င္ AIDS ေရာဂါ ခံစားေနရသူေပါင္း ၂၅၀၀၀၀ အနက္ ေဆးကုသမႈခံယူနိုင္ေသာ လူနာေပါင္းမွာ ၁၅၀၀၀ ခန္ ့သာ ရွိပါတယ္ ။အစိုးရ မဟုတ္ေသာ အဖြဲ ့အစည္း NGO အကူအညီ ရရွိသူမွာ ၄၀၀၀ ခန္ ့သာ ရွိပါတယ္ ။
ေရာဂါေၾကာင့္ေသဆံုးရသူ အေရအတြက္ မွာ တႏွစ္ထက္တႏွစ္ ျမင္ ့မားလာရာ ယခုႏွစ္တြင္ ၂၅၀၀၀ ရွိမည္ဟု ခန့္ ့မွန္းထားၾကပါတယ္ ။
အဆုိပါ ARV ေဆးတြဲတန္ဖုိး မွာ တလစာ ေရာဂါပထမအဆင့္ (၂၅,၀၀၀၊ ၃၀,၀၀၀) က်ပ္၊ ဒုတိယအဆင့္ (၅၀,၀၀၀) က်ပ္ခန႔္႔ရွိၿပီး ျပည္တြင္းကုမၸဏီ ေလးငါးခုအျပင္ ေဆးဆုိင္ တုိင္း၌ လုိသမွ် ၀ယ္ယူရရွိႏုိင္ ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာနုိင္ငံအတြင္းရွိ ေရာဂါေဝဒနာ ခံစားေနရသူ အမ်ားစုမွာ ဒီလို ေစ်းၾကီးေသာ ေဆးမ်ားကို ဝယ္ယူသံုးစြဲ ဖို့ မတတ္နိုင္ၾက တဲ့အတြက္ ေရာဂါ ဆိုးကို အရႈံးေပးကာ အသက္ဆံုးရႈံး ရသူေပါင္း မနဲလွပါ ။
အဲဒါေတြက ေတာ့ ခု ေလာေလာဆယ္ ျမန္မာျပည္မွာ ရင္ဆိုင္ ေနရတဲ့ ေရာဂါ အေျခအေန ၊ ကုသေရ း အခက္အခဲ ေတြနဲ ့ေရာဂါသည္တို ့ရဲ ့ လွ်စ္လွ်ဳ ရွဳ ခံစား ေနရတဲ ့ အေၾကာင္းမ်ား ထဲ က တစိတ္တေဒသပါ။
ဒီအေၾကာင္းေတြ ကို ေျပာမယ္ဆိုရင္ သူ မ အေၾကာင္းကို ခ်န္လွပ္ထားလို့ မရ နုိင္ပါဘူး ။
ေအအုိင္ဒီအက္စ္ ေ၀ဒနာသည္မ်ားကုိ ကူညီေစာင့္ေရွာက္သူအျဖစ္ ထင္ရွားတဲ့ မျဖဴျဖဴသင္းဟာ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္၊ လူငယ္အဖဲြ႔ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္ျပီး လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဘက္မ်ားႏွင့္အတူ ေအအုိင္ဒီအက္စ္ေရာဂါ ကာကြယ္တိုက္ဖ်က္ေရး၊ ပညာေပးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ၂၀၀၂ ခုႏွစ္မွစၿပီး တစုိက္မတ္မတ္ လုပ္ကိုင္ေနသူ ျဖစ္ပါတယ္ ။ ရ ႏွစ္အတြင္း လူနာေပါင္း ၁၈၀၀ ေက်ာ္ကုိ ကူညီခ့ဲ တဲ့ မျဖဴျဖဴသင္း ဟာ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္က ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ခရီးစဥ္ကို လိုက္သြားတာရင္းနဲ ့ ဦးဆံုး အၾကိမ္ အဖမ္း ခံရျပီး ေထာင္ထဲေရာက္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ သူသြားျမင္လုိက္ရာမွ စိတ္ထဲမွာ ေတာ္ေတာ္ခံျပင္းသြားျပီး အဲ့ဒီေထာင္ထဲမွာ တင္ သူမ နိုင္ငံေရးဆက္လုပ္မယ္ ဆိုတဲ့ အဲ့ဒီလုိမ်ိဳးစိတ္ဓါတ္ကို ခ်ခဲ့တယ္။ ေလးလေက်ာ္ေထာင္က်ၿပီးျပန္ထြက္လာၿပီး ကတည္းက ေအအုိင္ဒီအက္စ္ ေ၀ဒနာသည္မ်ားကုိ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ တဲ့လုပ္ငန္းကို စၿပီးလုပ္လာခဲ့ ပါတယ္။
အန္အယ္ဒီပါတီက ဖြင့္လွစ္ပို႔ခ်တဲ့ HIV/AIDS ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးသင္တန္းေတြ UNDB ကုလသမဂၢဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအစီအစဥ္ေတြက ဖြင့္လွစ္တဲ့သင္တန္းေတြကို တက္ေရာက္ ခဲ့ၿပီးေတာ့ တစိုက္မတ္မတ္ ေစတနာ့ဝန္ထမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရာဂါ ၾကြမ္း ေနတဲ့ လူနာေတြ ကို မရြံမရွာ ကိုယ္ဖိရင္ဖိ ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္ေပး တဲ့ အတြက္ လူနာေတြရဲ ့အားကိုးျခင္း ကို ခံခဲ ့ရတယ္ ၊ တခ်ိဳ ့လူနာေတြ ဆို သူမ ကိုေတြ ့တာနဲ ့ တင္ ေရာဂါ တဝက္ေလာက္ သက္သာ တယ္လို့ ေျပာဆို ၾကပါတယ္။
သူမ ဟာ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ မတ္လက Czech သမၼတႏိုင္ငံ၊ People in Need ေဖာင္ေဒးရွင္းက ေပးအပ္ေသာ Homo Homini ဆုကို ခ်ီးျမွင့္ခံရခဲ့ရပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈထဲမွ ထင္ရွားသည့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ မစုစုေႏြး၊ မနီလာသိန္းတို႔ႏွင့္အတူ ပူးတဲြခ်ီးျမွင့္ခံရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ထုိဆုမွာ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွာ စြမ္းစြမ္းတမံေဆာင္႐ြက္သူေတြ ၊ ႏိုင္ငံေရး ပဋိပကၡမ်ားတြင္ အၾကမ္းမဖက္သည့္နည္းျဖင့္ လႈပ္ရွားသူေတြ ကုိ ေပးအပ္သည့္ဆုျဖစ္ပါတယ္။
ဒီဆု ကို ခ်ီးျမွင့္ခံရေၾကာင္း သိရေတာ့ သူ ေျပာခဲ့တဲ့ စကားေလးမ်ားက ဒီလိုပါ ။ ..
“ ဒီဆုကုိ ေပးလုိက္တယ္ ဆုိကတည္းကေလ က်မတုိ႕ ျမန္မာျပည္မွာ လူ႕အခြင့္အေရးေရာ၊ ဒီမုိကေရစီအေရးေရာ ဆုံးရႈံး ေနတာ ဆုိတာေပါ့ေနာ္၊ ဟုိး ေရွး ေတာ္ေတာ္ၾကာၾကာကတည္္းက က်မတုိ႔ ႀကိဳးစား လာခဲ့ၾကတာေပါ့ေနာ္၊ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ေရာ၊ ဒီမုိကေရစီအတြက္ေပါ့ေနာ္၊ အဲဒီအတြက္ကုိ၊ ႀကိဳးပမ္းလာတဲ့ လူေတြအတြက္ကုိ ရည္စူးၿပီးေတာ့ ေပးတယ္လုိ႕ က်မ ခံယူတယ္ ေလ၊ အခု(၃)ေယာက္ကုိ ေပးတယ္ေပါ့ေလ၊ ဒီ(၃)ေယာက္ကုိ ေပးတယ္လုိ႔လည္း က်မ မခံယူဘူး၊ အဓိကကေတာ့ ဒီစက္တင္ဘာမွာ ျဖစ္သြားတဲ့ ကိစၥေပါ့ေနာ္၊ ဒီမိုကေရစီေရးရယ္၊ လူ႕အခြင့္အေရး ရယ္၊ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ကုိ ရဟန္း သံဃာေတြေရာ ၊ ေက်ာင္းသား ျပည္သူလူထုေတြေရာ သူတုိ႕ အသက္စြန္႕ၿပီး ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကတယ္၊ အဲလုိ လူေတြ အားလုံးအတြက္၊ ရဟန္းသံဃာေတြ၊ အဖမ္းဆီး ႏွိပ္စက္ခံၿပီး လုပ္ထားသူေတြ အတြက္ ရည္ရြယ္ ၿပီးေပးတာလုိ႕လည္း က်မအေနနဲ႕ ခံယူတယ္ေလ၊”
ဒီအမ်ိဳးသမီး(၃)ဦးစလုံးရဲ႕ ကုိယ္စား ရရွိခဲ့ဆုကုိေတာ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္းက ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသူေဟာင္း မလဲ့လဲ့ႏြယ္ကေန သြားေရာက္ ရယူ ခဲ ့ပါတယ္၊ ဒီဆုဟာ (၂၀၀၀)ခုႏွစ္က ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ကုိမင္းကုိႏုိင္ကုိ ေပးအပ္ခဲ့တဲ့ ဆုလည္း ျဖစ္ပါတယ္၊ ဒီဆုဟာ ဒီမုိကေရစီနဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေနသူေတြ။ ႏုိင္ငံေရး ပဋိပကၡေတြမွာ တစုိက္မတ္မတ္ ရင္ဆုိင္ေျဖရွင္းေနသူေတြကုိ ခ်ီးျမွင့္တဲ့ ဆုလည္းျဖစ္ပါတယ္။
သူမ ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းပြဲ မ်ားကို ဦးေဆာင္ျပဳလုပ္ေသာေၾကာင့္ ၂၀၀၇ ခု ေမလ ၂၁ ရက္က အာဏာပိုင္မ်ား၏ ဖမ္းဆီးမႈကို ထပ္မံ ခံခဲ့ရပါတယ္ ။
သူမ မွာ ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါ ရွိေနေပမဲ့ သူ ့က်န္းမာေရး ကိုေတာင္ အေလးမထားဘဲ ေထာင္ထဲမွာ အစာ ငတ္ခံ ဆႏၵျပ ခဲ ့ပါေသးတယ္ ။
အဲဒီေနာက္ ျပန္လြတ္လာျပီး ေစတနာ့ဝန္ထမ္း အလုပ္ေတြကို အားၾကိဳးမန္တက္ ဆက္လက္ လုပ္ကိုင္ ေနခဲ့ပါတယ္ ။
ဒီလိုနဲ့ ၂၀၀၇ ၾသဂုတ္လအတြင္း ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ ပါ၀င္ေသာ ထင္ရွားသည့္ လူငယ္မ်ား ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းခံခ့ဲရခ်ိန္မွစၿပီး အေျခအေန အရ လူျမင္ကြင္းမွ ေပ်ာက္ကြယ္ေအာင္ တိမ္းေရွာင္ ေနထိုင္ ခဲ ့ရပါတယ္ ။
ဤအခ်ိန္အတြင္း သူ၏လူနာအခ်ဳိ႕တည္းခုိေနထုိင္သည့္ ရန္ကုန္မွ မဂၢင္ေက်ာင္းတုိက္ ခ်ိတ္ပိတ္ခံခ့ဲရၿပီး၊ ဖခင္ျဖစ္သူလည္း ႐ုတ္္တရက္ ကြယ္လြန္ခ့ဲ ရ ပါတယ္ ။
ဤသို ့ အမ်ားအက်ိဳး ၊ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ေရာဂါ သည္မ်ား အား ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္ေပးခဲ့သူ
မျဖဴျဖဴသင္းကိုယ္တိုင္ ေရးသားခဲ့ေသာ ေအာက္ပါ ကဗ်ာေလးကို ( ျဖဴျဖဴသင္းဘေလာ့ဂ္ မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္)
ေ၀းမ်က္ရည္
ႏိုင္ငံျခားသြား သားက
ျပန္ေရာက္လာတယ္၊
ဗမာျပည္တြင္းရွိရင္း သမီးက
အေဖ့ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးခရီးအတြက္
ထြက္မလာႏိုင္ခဲ့ဘူး။
ဒီတိုင္းျပည္ စနစ္ဆိုးမွာ
ဒီအျဖစ္မ်ဳိးေတြ ဘယ္ေလာက္ၾကံဳေနရၿပီလဲ။
အေဖေမွ်ာ္တဲ့ သမီး
သမီးေတြ႕ခ်င္တဲ့ ဒီအေဖ
ဘယ္ၾကမၼာဆိုးေတြက ျခားထားသလဲ။
သမီးမေရာက္ႏိုင္တဲ့ အေဖ့စ်ာပန
သမီးအမွ်ေ၀သမွ် အေဖရပါေစ
ေသျခင္းတရားေၾကာင့္ ဘ၀ျခားလည္း
အေ၀းက႐ိႈက္တဲ့ သမီးမ်က္ရည္
ၾကားမယ္ထင္တယ္ အေဖ …။ ။
( ့ျဖဴျဖဴသင္း )
သူမလို လူမ်ား အေျမာက္အမ်ား ေပၚထြက္ ျပီး ျမန္မာ ျပည္သားေတြရဲ ့က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ကို ပံ့ ပိုး ေပးနုိင္ၾကပါ္ေစ ။
အာဏာရွင္ စစ္အစိုးရ အျမန္ဆံုး က်ဆံုး ပါေစ ။
ေသြးေျမက် ရေသာ အျဖစ္ဆိုးမ်ား ေနာင္ ေခတ္ အဆက္ဆက္မွာ မရွိ ပါရေစနဲ ့ ။
ေအာက္ပါ ေနရာမ်ားမွ အခ်က္အလက္မ်ား ကိုးကား ျပီး ေရးသားေဖၚျပ အပ္ပါတယ္ ။
http://burmese.bnionline.net,
http://www.khitpyaing.org
http://www.drlunswe.blogspot.com/
မွတ္မွတ္ရရ | edit post
11 comments:
1.
ဂ်ဴနို Says:
July 7, 2009 2:23 AM
2.
ဟုတ္တယ္ ကိုယ့္ဖခင္ေနမေကာင္းလို႕ေတာင္ ေဆးရံုမွာလာၾကည့္ခြင့္မရေအာင္ ဂူဝမွာ ေျမေခြးေတြ ဝိုင္းေစာင့္ေနၾကတယ္
ကဗ်ာဖတ္ရတာ မ်က္ရည္ေတာင္ဝဲရတယ္
3.
ကိုလူေထြး Says:
July 7, 2009 2:40 AM
4.
ျဖဴ...စင္ျမင့္ျမတ္တဲ့ စိတ္ထား
ျဖဴ...လြင္ေတာက္ပတဲ့ စိတ္ဓာတ္အားနဲ႕
သင္း...ရနံ႕တို႕ ေမႊးပ်ံ႕ၾကိဳင္
5.
ျမဴးသွ်ရီ Says:
July 7, 2009 4:06 AM
6.
ျဖဴ...စင္ျမင့္ျမတ္တဲ့ စိတ္ထား
ျဖဴ...လြင္ေတာက္ပတဲ့ စိတ္ဓာတ္အားနဲ႕
သင္း...ရနံ႕တို႕ ေမႊးပ်ံ႕ၾကိဳင္
ဖြားကိးးးးးး
ျမဴးေလးကေလေရးခ်င္တာကေလ
အမ်ိဳးမ်ိဳးေလ ဒါေပမဲ့ေရးတတ္ဖူးရယ္ေလ
ဒါေၾကာင့္ဦးလူေထြးေကာ္ပီေနာ္ခ်ိတ္ခ်ိဳးနဲ႔ေနာ္
ခင္တဲ့
ျမဴးေလး
7.
ေအာင္သာငယ္ Says:
July 7, 2009 4:59 AM
8.
လြတ္ေျမာက္ေရးသူရဲေကာင္းမ်ား ကိုယ္ေရာစိတ္ပါက်န္းမာပါေစ...
9.
ေျခလွမ္းသစ္ Says:
July 7, 2009 12:23 PM
10.
ဒီမွာၾကည့္ေလဗ်ာ ျပည္သူကို ခ်စ္တယ္ဆိုတာ ေငြမလို အာဏာ မ မက္ ေပးခ်င္တာက အသက္ ... ဒါေတြကို ေခါင္းေဆာင္လို႔ ေခၚတယ္ဗ် ... ဤေန၇ာကေန မျဖဴျဖဴ သင္းကို ဂါရ၀ ျပဳလိုက္ပါတယ္..
ကိုေဇာ္
11.
Moe Cho Thinn Says:
July 7, 2009 1:39 PM
12.
သူကေတာ႔ အာဏာရွင္ကို ဆန္႔က်င္ခဲ႔တဲ႔ ေမတၱာရွင္မေလးပဲ။
“ေထာင္ထဲေရာက္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ သူသြားျမင္လုိက္ရာမွ စိတ္ထဲမွာ ေတာ္ေတာ္ခံျပင္းသြားျပီး အဲ့ဒီေထာင္ထဲမွာ တင္ သူမ နိုင္ငံေရးဆက္လုပ္မယ္ ဆိုတဲ့ အဲ့ဒီလုိမ်ိဳးစိတ္ဓါတ္ကို ခ်ခဲ့တယ္” တဲ႔။
ေထာင္ထဲေရာက္သြားတဲ႔အခ်ိန္မွာ တခ်ိဳ႔က ေၾကာက္သြားတယ္၊ တခ်ိဳ႔က ျငိမ္သြားတယ္၊ တခ်ိဳ႔က ပိုရဲလာတယ္။ မျဖဴျဖဴသင္းကေတာ႔ ေလးစား အားထားရတဲ႔ ျပည္႔သူ႔ သမီးေကာင္းပါပဲ။
13.
ေမဇင္ Says:
July 7, 2009 1:51 PM
14.
မမ ေရ...မျဖဴျဖဴသင္း ကိုသတင္းၾကားထဲက ေလးစား ခ်စ္ခင္ေနခဲ့တာပါ..သူဘေလာ့ေလး ရွိမွန္းမသိဘူး..ေက်းဇူး အထူးတင္ပါတယ္ရွင္..။ သူတုိ႕လုိ လူျဖစ္ခ်င္ပါတယ္..။
15.
ခင္မင္းေဇာ္ Says:
July 7, 2009 11:05 PM
16.
သူရဲေကာင္းေတြဆိုတာ ... အာဏာရွင္ကို ဘယ္ေတာ့မွ ဒူးမေထာက္ .. ေထာင္ဆိုတာ ရဲ၀ံ့သူတို႕အတြက္ေတာ့ သံမဏိျဖစ္ေစတဲ့ ပန္းပဲဖုိေပါ့....
17.
Aung San Says:
July 8, 2009 12:50 AM
18.
ေလးစားပါတယ္ မၿဖဴၿဖဴသင္း။
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ မကိကိ။
ဦးညႊတ္ပါတယ္ အမွန္တရားခ်စ္သူ သတၱိရွင္အေပါင္း။
19.
ငွက္ကေလး Says:
July 8, 2009 1:06 AM
20.
ဖတ္ရတာ စိတ္မေကာင္းဘူး ဖြားကိရယ္ ဂေန႔ တေန႔လံဳး လူလဲ သိပ္စိတ္မၾကည္ဘူးရယ္ သက္ျပင္းပဲ ခဏ ခဏ ခ်ေနရတယ္ လူလဲ ၾကာရင္ ျမန္ျမန္ အသက္တိုေတာ႔မယ္ ထင္ပါရဲ႔ကြယ္ ဟင္းးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးးး
21.
မိုးခါး Says:
July 13, 2009 12:39 PM
22.
ဖတ္ရတာစိတ္မေကာင္းလုိက္တာ .. း(
Wednesday, January 14, 2009
phyu phyu thin in nld office ( moemaka news )
0
comments
Labels:
photo
အင္န္အယ္ဒီပါတီ ဌာနခ်ဳပ္မွာ ျဖဴျဖဴသင္းက အိပ္ခ်္အိုင္ဗီ ပညာေပး ေဆြးေႏြး
ယမန္ေန႔က အင္န္အယ္ဒီပါတီ ဌာနခ်ဳပ္မွာ ပညာေပး ေဆြးေႏြးပြဲတခု ျပဳလုပ္ရမွာ စဥ္ဆက္တစိုက္ HIV/AIDS ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးနဲ႔ ပညာေပးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ခဲ့သူ ျဖဴျဖဴသင္းက ေဆြးေႏြးစကား ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ယခုလက္ရွိ အဖိႏွိပ္ခံရဆုံး အတိုက္အခံပါတီၾကီး တခုျဖစ္တဲ့ အင္န္အယ္ဒီမွာ လူၾကီးေတြနဲ႔ လူငယ္ေတြရဲ႔ စုစည္း လႈပ္ရွားမႈေတြ၊ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ စဥ္ဆက္မျပတ္ ျပဳလုပ္လာတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ အစိုးရ သတင္းေပးမ်ားကလည္း သတင္းေထာက္မ်ား၊ ပါတီ၀င္မ်ား၊ အတုိက္အခံ အင္အားစုမ်ားထဲ တိုးေ၀ွ႔၀င္ေရာက္ျပီး သတင္းေထာက္ၾကီးမ်ားသဖြယ္ ရင္ေဘာင္တန္း သတင္းယူ၊ မွတ္တမ္းတင္ လုပ္ေနၾကတာကိုလည္း ေတြ႔ေနရပါတယ္။
Tuesday, January 13, 2009
phyu phyu thin's TALK SHOW in nld hq
0
comments
Labels:
General news
HIV/ AIDS ဆိုင္ရာ ပညာေပး ေဆြးေႏြးပြဲ NLD ႐ံုးခ်ဳပ္မွာ ျပဳလုပ္
အာအက္ဖ္ေအ 2009-01-13
ျမန္မာႏိုင္ငံက HIV/ AIDS ေရာဂါ ကူးစက္ျဖစ္ပြားမႈနဲ႔ လက္ရွိအေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ လူငယ္ပညာေပး ေဆြးေႏြးပြဲတရပ္ကို ဇန္နဝါရီ ၁၃ရက္ ဒီကေန႔ ေန႔ခင္း ၁ နာရီက ရန္ကုန္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္႐ံုးမွာ က်င္းပတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
ဒီေဆြးေႏြးပြဲကို NLD က HIV/ AIDS ေရာဂါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူမႈေရးကိစၥေတြ ကူညီ လုပ္ေဆာင္ေပးေနတဲ့ မျဖဴျဖဴသင္းက ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး ပါတီ အလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႕ဝင္ေတြနဲ႔ လူငယ္ စုစုေပါင္း ၁ဝဝ ေက်ာ္ တက္ေရာက္တယ္လို႔ ပါတီေျပာခြင့္ရသူ ဦးဥာဏ္ဝင္းက ေျပာျပပါတယ္။
ဦးဉာဏ္ဝင္း။ ။ ' ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေန႔ခင္း ၁နာရီမွာ HIV နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ မျဖဴျဖဴသင္းက ေဆြးေႏြးပြဲ ဦးေဆာင္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ CEC အဖြဲ႕ဝင္မ်ားနဲ႔ ရန္ကုန္တိုင္း လူငယ္ အေတာ္မ်ားမ်ား တက္ပါတယ္။ ပရိသတ္အားလံုး ၁ဝဝေလာက္ ရွိပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီေတာ့ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ မျဖဴျဖဴသင္းက NLDရဲ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ HIV ဌာနခြဲကို ဘယ္တုန္းက အစပ်ိဳးၿပီးေတာ့ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့တယ္ဆိုတာကို ေျပာျပတယ္။ ေနာက္ လုပ္ငန္းအေတြ႕အၾကံဳေတြ ေျပာတယ္။ လုပ္ငန္းအေတြ႕အၾကံဳမွာ အခက္အခဲ မ်ိဳးစံု ၾကံဳေတြ႕ရတဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ အတားအဆီးေတြ၊ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တာဝန္ရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ အေပါင္းနဲ႔ အဟန္႔အတား ျပဳတာေတြကို ေဆြးေႏြးပါတယ္။ '
ဒီလိုေဆြးေႏြးရာမွာ NLD ပါတီက ကူညီေရးလူငယ္ေတြအေနနဲ႔ အဓိကရင္ဆိုင္ရတဲ့ ျပႆနာေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ပထမတခုက HIV ေရာဂါသည္ အမ်ားစုဟာ နယ္ေဒသေတြက ျဖစ္လို႔ ရန္ကုန္မွာ ေနၿပီး ေဆးဝါးကုသရာမွာ အိမ္ခန္းငွားတာကအစ အခက္အခဲ ျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္း၊ ေနာက္တခ်က္က လူနာေတြ အတြက္ ARV ေဆးရရွိေရးမွာ လံုလံုေလာက္ေလာက္ရဖို႔ အခက္အခဲျဖစ္ရေၾကာင္း သိရပါတယ္။
NLD ပါတီရဲ့ HIV/ AIDS ေရာဂါကူညီေရး လုပ္ငန္းေတြကို ၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္မွာ စၿပီး လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ပါတီေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက စံုစံုညီညီတက္ေရာက္တဲ့အတြက္ ဒီလူသားခ်င္းစာနာမႈ လုပ္ငန္းမွာ ပါတီအေနနဲ႔ ဆက္ၿပီး ဘယ္လိုပဲ အခက္အခဲရွိရွိ ေထာက္ခံ လုပ္ေဆာင္သြားမယ္ဆိုတာ ထင္ရွားတယ္လို႔လည္း ဦးဥာဏ္ဝင္းက ေျပာပါတယ္။
ဦးဉာဏ္ဝင္း။ ။ ' ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဒီဥစၥာက လူသားခ်င္း စာနာမႈ လုပ္ငန္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ အနာဂတ္နဲ႔လည္း သက္ဆိုင္တဲ့အတြက္ အေရးႀကီးတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းကိုေတာ့ ဆက္လက္ၿပီး ႀကိဳးပမ္းေဆာင္႐ြက္သြားမယ္ ဆိုတာကို အဓိကထား ေဆြးေႏြးသြားပါတယ္။ ဒီေန႔ မျဖဴျဖဴသင္းရဲ့ ေဆြးေႏြးေဟာေျပာပြဲကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႕ဝင္ေတြကိုယ္တိုင္ တက္ေရာက္ အားေပးတာကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ဘယ္လိုပဲ အခက္အခဲရွိရွိ ဒီဟာကို ဆက္လက္ ေဆာင္႐ြက္တာကို အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕က ေထာက္ခံေနတယ္ဆိုတဲ့ လကၡဏာေတာ့ တခါတည္း ေပၚပါတယ္။ '
အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ လကစၿပီး လူငယ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ၂ ပတ္ တႀကိမ္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ အဂၤါေန႔မွာ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္။ ဒီကေန႔မွာ HIV/ AIDS ကို အေျခခံတာျဖစ္ၿပီး ၿပီးတဲ့ အပတ္ေတြကလည္း လြတ္လပ္ေရးနဲ႔ လြတ္လပ္မႈဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲေတြကို ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။
အာအက္ဖ္ေအ 2009-01-13
ျမန္မာႏိုင္ငံက HIV/ AIDS ေရာဂါ ကူးစက္ျဖစ္ပြားမႈနဲ႔ လက္ရွိအေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ လူငယ္ပညာေပး ေဆြးေႏြးပြဲတရပ္ကို ဇန္နဝါရီ ၁၃ရက္ ဒီကေန႔ ေန႔ခင္း ၁ နာရီက ရန္ကုန္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္႐ံုးမွာ က်င္းပတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
ဒီေဆြးေႏြးပြဲကို NLD က HIV/ AIDS ေရာဂါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူမႈေရးကိစၥေတြ ကူညီ လုပ္ေဆာင္ေပးေနတဲ့ မျဖဴျဖဴသင္းက ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး ပါတီ အလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႕ဝင္ေတြနဲ႔ လူငယ္ စုစုေပါင္း ၁ဝဝ ေက်ာ္ တက္ေရာက္တယ္လို႔ ပါတီေျပာခြင့္ရသူ ဦးဥာဏ္ဝင္းက ေျပာျပပါတယ္။
ဦးဉာဏ္ဝင္း။ ။ ' ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေန႔ခင္း ၁နာရီမွာ HIV နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ မျဖဴျဖဴသင္းက ေဆြးေႏြးပြဲ ဦးေဆာင္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ CEC အဖြဲ႕ဝင္မ်ားနဲ႔ ရန္ကုန္တိုင္း လူငယ္ အေတာ္မ်ားမ်ား တက္ပါတယ္။ ပရိသတ္အားလံုး ၁ဝဝေလာက္ ရွိပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီေတာ့ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ မျဖဴျဖဴသင္းက NLDရဲ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ HIV ဌာနခြဲကို ဘယ္တုန္းက အစပ်ိဳးၿပီးေတာ့ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့တယ္ဆိုတာကို ေျပာျပတယ္။ ေနာက္ လုပ္ငန္းအေတြ႕အၾကံဳေတြ ေျပာတယ္။ လုပ္ငန္းအေတြ႕အၾကံဳမွာ အခက္အခဲ မ်ိဳးစံု ၾကံဳေတြ႕ရတဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ အတားအဆီးေတြ၊ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တာဝန္ရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ အေပါင္းနဲ႔ အဟန္႔အတား ျပဳတာေတြကို ေဆြးေႏြးပါတယ္။ '
ဒီလိုေဆြးေႏြးရာမွာ NLD ပါတီက ကူညီေရးလူငယ္ေတြအေနနဲ႔ အဓိကရင္ဆိုင္ရတဲ့ ျပႆနာေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ပထမတခုက HIV ေရာဂါသည္ အမ်ားစုဟာ နယ္ေဒသေတြက ျဖစ္လို႔ ရန္ကုန္မွာ ေနၿပီး ေဆးဝါးကုသရာမွာ အိမ္ခန္းငွားတာကအစ အခက္အခဲ ျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္း၊ ေနာက္တခ်က္က လူနာေတြ အတြက္ ARV ေဆးရရွိေရးမွာ လံုလံုေလာက္ေလာက္ရဖို႔ အခက္အခဲျဖစ္ရေၾကာင္း သိရပါတယ္။
NLD ပါတီရဲ့ HIV/ AIDS ေရာဂါကူညီေရး လုပ္ငန္းေတြကို ၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္မွာ စၿပီး လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ပါတီေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက စံုစံုညီညီတက္ေရာက္တဲ့အတြက္ ဒီလူသားခ်င္းစာနာမႈ လုပ္ငန္းမွာ ပါတီအေနနဲ႔ ဆက္ၿပီး ဘယ္လိုပဲ အခက္အခဲရွိရွိ ေထာက္ခံ လုပ္ေဆာင္သြားမယ္ဆိုတာ ထင္ရွားတယ္လို႔လည္း ဦးဥာဏ္ဝင္းက ေျပာပါတယ္။
ဦးဉာဏ္ဝင္း။ ။ ' ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဒီဥစၥာက လူသားခ်င္း စာနာမႈ လုပ္ငန္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ အနာဂတ္နဲ႔လည္း သက္ဆိုင္တဲ့အတြက္ အေရးႀကီးတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းကိုေတာ့ ဆက္လက္ၿပီး ႀကိဳးပမ္းေဆာင္႐ြက္သြားမယ္ ဆိုတာကို အဓိကထား ေဆြးေႏြးသြားပါတယ္။ ဒီေန႔ မျဖဴျဖဴသင္းရဲ့ ေဆြးေႏြးေဟာေျပာပြဲကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႕ဝင္ေတြကိုယ္တိုင္ တက္ေရာက္ အားေပးတာကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ဘယ္လိုပဲ အခက္အခဲရွိရွိ ဒီဟာကို ဆက္လက္ ေဆာင္႐ြက္တာကို အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕က ေထာက္ခံေနတယ္ဆိုတဲ့ လကၡဏာေတာ့ တခါတည္း ေပၚပါတယ္။ '
အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ လကစၿပီး လူငယ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ၂ ပတ္ တႀကိမ္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ အဂၤါေန႔မွာ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္။ ဒီကေန႔မွာ HIV/ AIDS ကို အေျခခံတာျဖစ္ၿပီး ၿပီးတဲ့ အပတ္ေတြကလည္း လြတ္လပ္ေရးနဲ႔ လြတ္လပ္မႈဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲေတြကို ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။
Subscribe to:
Posts (Atom)