အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္ အရာရွိတၪီးႏွင့္ မႁဖဴႁဖဴသင္းတို႔ ေတြ႔ဆံု
ေအးႏိုင္ ၂၃ ဇြန္ ၂၀၁၀ - DVB
ရန္ကုန္ျမဳိ႕ကို ေရာက္ေနတဲ့ အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္ ႏိုင္ငံ ႁခားေရးရာ ဆပ္ေကာ္မတီ ၪကၠ႒ ဂြ်န္ကယ္ရီရဲ႔ လက္ေထာက္ မစၥ ေရာ္ဘင္လာနာ ဟာ အမၽိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခၽဳပ္ အိပ္ခၽ္အိုင္ဗြီ/ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ေဝဒနာသည္ အကူအညီေပးေရး အစီအစၪ္တာဝန္ခံ မႁဖဴႁဖဴသင္းနဲ႔ ကိုရာဇာ တို႔ကို ဒီေန႔ ေတြ႔ ဆံုခဲ့ပါတယ္။
မစၥ ေရာ္ဘင္လာနာ ဟာ အိပ္ခၽ္အိုင္ဗြီေဝဒနာသည္ေတြကို ကိုယ္ဖိရင္ဖိ ေစာင့္ေရွာက္ကူညီေနတဲ့ မႁဖဴႁဖဴသင္းနဲ႔ ကိုရာဇာတို႔ကို ရန္ကုန္òမိ႔ ေတာ္ဝင္လမ္း မွာရွိတဲ့ အေမရိကန္စင္တာမွာ ဒီမနက္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္သံရံုးအရာရွိတေယာက္ပါ တက္ေရာက္ႃပီး ၁ နာရီ ၃၅ မိနစ္ ႂကာႁမင့္တဲ့ ေတြ႔ဆံုမႈအတြင္း အိပ္ခၽ္အိုင္ဗြီ၊ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ အေႁခအေနကို အဓိကထား ေမးႁမန္းတယ္လို႔ ကိုရာဇာက ေႁပာပါတယ္။
“အဓိက ကၽေနာ္တို႔အခန္းက႑ကိုေမးတယ္၊ အန္ဂၽီအိုေတြရဲ႔ အခန္းက႑ ကို ေမးတယ္၊ အစိုးရရဲ႔ အခန္းက႑ေတြကို ေမးတယ္၊ အစိုးရအေနနဲ႔ ဘာလုပ္ေပး လဲဆိုေတာ့ ကၽေနာ္တို႔က ရွင္းရွင္းပဲ ေႁပာလိုက္တယ္ အစိုးရအေနနဲ႔ တႏိုင္ငံလံုး အ ေနနဲ႔ ေဆးရံု ၂ ရံုပဲထားတယ္၊ လူေတြ ရာဂဏန္းေလာက္ပဲ ေဆးေပးႏိုင္တယ္။ တ ႁခား အန္ဂၽီအိုေတြ ေဆးဝိုင္းေပးေနလို႔သာ ေသာင္းနဲ႔ခၽီတဲ့လူေတြ အသက္ရွင္ေန တာ၊ ကၽေနာ္တို႔ လုပ္ရကိုင္ရတာ ဘယ္ေလာက္အထိ ခက္ခဲသလဲဆိုေတာ့ ကၽေနာ္ တို႔ကို အစိုးရဘက္ကလည္း မႂကည္ႁဖဴဘူး မုန္းတယ္ေပါ့၊
“ဒီ အန္ဂၽီအိုေတြကလည္း ကၽေနာ္တို႔ကို မခၽၪ္းကပ္ရဲဘူး။ အနားကို မကပ္ ရဲတဲ့အခါကၽေတာ့ ကၽေနာ္တို႔က တကိုယ္ေတာ္ လုပ္ရသလို ႁဖစ္ေနတယ္၊ အဲဒီ ေတာ့ ကၽေနာ္တို႔က အင္မတန္မွ ပင္ပန္းဆင္းရဲ တယ္ေပါ့၊ သူက ဘာထပ္ေႁပာလဲ ဆိုေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔လုပ္လာေအာင္လို႔ ယူအန္ကေနႃပီးေတာ့ လက္တြဲရင္ မႁဖစ္ ဘူးလား၊ အန္ဂၽီအိုေတြက လက္တြဲရင္ မႁဖစ္ဘူးလား၊ ဘယ္လိုမၽိဳးႁပဳရင္ ႁဖစ္မလဲေပါ့ ေမးတယ္။
“ေမးေတာ့ ကၽေနာ္တို႔က ႁပန္ေႁပာတယ္ အစိုးရအေနနဲ႔ လုပ္ခၽင္ရင္ ဟိုး အေစာကတည္းက ကိုက လုပ္မွာေပါ့၊ အခု အေစာႄကီး ကတည္းကကို မလုပ္ခၽင္လို႔ ႁပစ္ထားတဲ့ ႁပႆနာ ႁဖစ္တယ္၊ အစိုးရကိုယ္တိုင္ မေႁဖရွင္းလို႔ ဒီေန႔အထိ ႁပႆနာ ႁဖစ္ေနရတယ္၊ အဲဒီေတာ့ သူက ဗမာႁပည္မွာ တိကၽတဲ့ ကိန္းဂဏန္းေတြ ရွိလားတဲ့။ အစိုးရက ေနာက္ဆံုး ထုတ္ႁပန္တာကေတာ့ ၂၀ဝ၄ မွာ ထုတ္ႁပန္လိုက္တာ ၃ သိန္း ၆ ေသာင္းလို႔ ေႁပာတယ္၊ သို႔ေသာ္ ဒီ စာရင္းဇယားေတြက ဒီ့ထက္ တိုးလာတာ လည္း မရွိဘူး။ ကၽသြားတာလည္း မရွိဘူးဆိုေတာ့ ဒီ စာရင္းဇယားေတြက စတင္ ေကာက္ခံကတည္းက မမွန္ကန္ဘူးလို႔ေတာ့ ကၽေနာ္တို႔ ေႁပာလိုက္ႏိုင္တယ္။”
ဒါ့အႁပင္ အမၽိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခၽဳပ္က တာဝန္ေပးအပ္ထားတဲ့ သူတို႔ တေတြရဲ႔ ေရွ›ဆက္ခရီး ႁပင္ဆင္ခၽက္ကို ေမးတယ္လို႔ ေႁပာပါတယ္။
“ကၽေနာ္တို႔ကို ၪီးတည္ႃပီးေတာ့ ေမးတာကေတာ့ ကၽေနာ္တို႔ ေရွ›ဆက္ႃပီး ဘယ္လိုလုပ္မလဲ၊ ကၽေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ဘာေတြ ရည္ရြယ္ထားလဲေပါ့ဗၽာ၊ ကၽေနာ္တို႔ ဘက္က တံု႔ႁပန္လိုက္တာကေတာ့ ကၽေနာ္တို႔သည္ အန္အယ္လ္ဒီေတြ ႁဖစ္တယ္၊ အန္အယ္လ္ဒီနဲ႔အတူ ရပ္တည္မယ္၊ အန္အယ္လ္ဒီ မရွိဘူးဆိုတာ မဟုတ္ဘူး၊ အန္ အယ္လ္ဒီအဖြဲ႔ဝင္ေတြ ရွိေနတုန္း။ အန္အယ္လ္ဒီ လုပ္ငန္းစၪ္ေတြ လုပ္ေနတုန္းေပါ့ ေနာ္ ဒါေႁပာတယ္။
“ေရွ›ေလွ်ာက္ ရည္ရြယ္ခၽက္ေတြ ကၽေတာ့ အမၽားႄကီးေပါ့ဗၽာ၊ ကၽေနာ္တို႔ အိတ္ခၽ္အိုင္ဗြီနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ကိစၥေတြ၊ ဒီ ဒီမိုကေရစီေရး လူ႔အခြင့္အေရးေတြနဲ႔ ပတ္ သက္တဲ့ကိစၥေတြ သူ႔ကို မေႁပာႁပလိုက္ရတာေတြ လည္းရွိတာေပါ့။”
ဒါ့အႁပင္ ႁမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီေဝဒနာသည္ေတြကို ကူညီပံ့ပိုးေရး၊ ပညာေပးေရး လုပ္ငန္းေတြ အဆင္ေႁပ ေခၽာေမြ႔မႈရွိမရွိတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း ေမးႁမန္းသြား တယ္ လို႔ ကိုရာဇာက ေႁပာပါတယ္။
“ေခတ္လြန္ေနတဲ့ တိုင္းႁပည္ကလာတဲ့ လူဆိုတဲ့အခါကၽေတာ့ ကၽေနာ္တို႔ ဒီမွာ ႁဖစ္ေနတဲ့ဟာေတြကို သူ သိပ္နားမလည္ႏိုင္ဘူး တခၽိဳ႔ဟာေတြ၊ အစိုးရက မလုပ္တဲ့ကိစၥေတြ၊ မိသားစုက စြန္႔ပစ္တဲ့ကိစၥေတြ၊ ေနာက္ႃပီးေတာ့ ရပ္ရြာကေနႃပီး ေတာ့ ဝိုင္းပယ္တဲ့ ကိစၥေတြ၊ ေတာ္ေတာ္ ေႁပာယူရပါတယ္။ “ပံုႁပင္တပုဒ္လိုေတာင္ ႁဖစ္ေနတယ္ သူတို႔အတြက္က၊ ဒါေပမယ့္လို႔ ကၽ ေနာ္တို႔က ဒါဟာ တကယ့္အႁဖစ္မွန္ေတြ၊ ဒီ့ထက္မက ဆိုးဝါးေနတာေတြ ရွိေသး တယ္။ အဲဒီေတာ့ သူက ထပ္ေမးတယ္၊ အန္ဂၽီအိုေတြက ပညာေပး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ ေနတာပဲ မထိေရာက္ဘူးလားတဲ့၊ သူကလည္း သူ႔ ကန္႔သတ္နယ္ေႁမ ရွိတယ္။
“အစိုးရက သတ္မွတ္ေပးထားတဲ့ ၪပမာ လမ္းမေတာ္မွာ လုပ္ဆို လမ္းမ ေတာ္မွာပဲလုပ္။ လသာဘက္ကို စင္ထြက္လာလို႔ မရဘူး။ ဒီလို ကိစၥမၽိဳးေတြ ကၽေနာ္ ေႁပာႁပတယ္ေပါ့ေနာ္၊ ေႁပာႁပေတာ့ သူ အင္မတန္မွ အံ့အားသင့္ႃပီးေတာ့ သူ႔အေန နဲ႔ ဒီလို ဒုကၡေတြကို သူ ကူညီခၽင္တယ္၊ သူ႔ရဲ႔ အႄကီးအကဲေတြကိုလည္း ကူညီဖို႔ သူ ေႁပာပါမယ္တဲ့ ႁပန္ေႁပာသြားပါတယ္။”
မစၥ ေရာဘင္လာနာဟာ ဒီလ ၁၉ ရက္ေန႔ကတည္းက ေရာက္ေနတာႁဖစ္ႃပီး ႏိုင္ငံေရးပါတီတခၽိဳ႔ကိုလည္း လိုက္လံေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။
Wednesday, June 23, 2010
Sunday, June 13, 2010
from yoma 3
မျဖဴျဖဴသင္း ဦးေဆာင္သည့္အဖြဲ႔က NLD လူႀကီးမ်ားအား ဂါဝရျပဳ
လြန္းဒင္။ ။ ၁၃၊ ၆၊ ၂၀၁၀
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ HIV/AIDS ေရာဂါသည္ေတြကို အကူအညီေပးေရး အစီအစဥ္တာ၀န္ခံ မျဖဴျဖဴသင္းဦးေဆာင္ၿပီး ေဝဒနာသည္္မ်ားက အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဒုဥကၠဌ ဦးတင္ဦးႏွင့္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႔၀င္ ဦးဝင္းတင္တို႔အား ဂါဝရျပဳ ကန္ေတာ့သည့္ပြဲကို ယေန႔နံနက္ပိုင္းက ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ရန္ကုန္တုိင္း၊ ေတာင္ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္၊ (၁၈) ရပ္ကြက္ရွိ HIV/AIDS ေဝဒနာရွင္မ်ားကိုထားရွိသည့္ေနရာတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း မျဖဴျဖဴသင္းက ေျပာသည္။
“ဘဘတို႔ကလည္း လူနာေတြကို အရမ္းအားေပးခ်င္တယ္။ လူနာေတြကလည္း ဘဘတို႔ကို ဂါရ၀ျပဳခ်င္တယ္။ အဲဒါနဲ႔ ဒီေန႔တုိင္ပင္ၿပီး လုပ္လိုက္တာပါ၊ ဘဘတို႔က ဒီမွာလာၿပီး လူနာေတြကို ေတြ႔ဆံုတယ္၊ အားေပးတယ္၊ အတူတူစားၿပီး ခ်စ္ခ်စ္ ခင္ခင္ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေနၾကတယ္။ လူနာေတြကလည္း ဘဘတို႔ကို ကန္ေတာ့တယ္ အဲဒီပံုစံမ်ိဳးေလး လုပ္လိုက္တာ” ဟု ေျပာသည္။
ယင္းကဲ့သို႔ ေဝဒနာရွင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုရာတြင္ ဦးဝင္းတင္ႏွင့္ ဦးတင္ဦးတို႔က ၎တို႔အေနျဖင့္ ေဝဒနာရွင္မ်ားအတြက္ ကူညီႏိုင္သမွ် အကူညီေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အားေပးေျပာဆိုခဲ့သည္။
“ဘဘတို႔အခုလို လာေရာက္ေတြ႔ဆံုၿပီး အားေပးစကားေတြေျပာတဲ့အခါၾကေတာ့ လူနာေတြလည္း ေတာ္ေတာ္တက္တက္ၾကြၾကြျဖစ္လာတယ္၊ အခုေလာေလာဆယ္ ဒီမွာေဝဒနာရွင္ (၆၀) ေလာက္ရွိတယ္၊ အျပင္က မပါေသးဘူး၊ ဘဘတို႔ကလည္း အကူညီေတြေပးဖုိ႔ လုပ္သြားမယ္ဆိုတာလည္း ေျပာသြားတယ္” ဟု ဆက္ေျပာသည္။
အဘဦးတင္ဦးႏွင့္ အဘဦးဝင္းတင္တုိ႔ ဦးေဆာင္၍ ေဝဒနာရွင္မ်ားႏွင့္အတူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေမြးေန႔ပြဲ အထိမ္းအမွတ္ျဖစ္ ခေရပင္ (၂) ပင္ကို နံနက္ (၁၁) နာရီအခ်ိန္တြင္ စိုက္ပ်ဳိးခဲ့သည္။
အဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ HIV/AIDS ကူညီေရးအစီအစဥ္ကို လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ညြန္ၾကားခ်က္ျဖင့္ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္က စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ထိုကူညီေရးအဖြဲ႔တာ၀န္ခံအျဖစ္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ေတာင္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္ စည္းအဖြဲ႔၀င္ မျဖဴျဖဴသင္းက တာ၀န္ခံအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိသည္။
အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ကူညီေရးအဖြဲ႔ စတင္သည့္ႏွစ္မွ အခုအခ်ိန္ထိ HIV/AIDS ေ၀ဒနာသည္ (၃၀၀၀) ေက်ာ္အတြက္ ေဆးစစ္ႏိုင္ရန္ ေဆး၀ါးရရွိရန္၊ ေနေရထိုင္ေရး စသည့္လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို အကူအညီေပးႏိုင္ခဲ့ၿပီး ယခုလက္ရွိ လူနာတစ္ရာေက်ာ္ကို လက္ခံကူညီေပးလ်က္ရွိသည္။
လြန္းဒင္။ ။ ၁၃၊ ၆၊ ၂၀၁၀
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ HIV/AIDS ေရာဂါသည္ေတြကို အကူအညီေပးေရး အစီအစဥ္တာ၀န္ခံ မျဖဴျဖဴသင္းဦးေဆာင္ၿပီး ေဝဒနာသည္္မ်ားက အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဒုဥကၠဌ ဦးတင္ဦးႏွင့္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႔၀င္ ဦးဝင္းတင္တို႔အား ဂါဝရျပဳ ကန္ေတာ့သည့္ပြဲကို ယေန႔နံနက္ပိုင္းက ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ရန္ကုန္တုိင္း၊ ေတာင္ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္၊ (၁၈) ရပ္ကြက္ရွိ HIV/AIDS ေဝဒနာရွင္မ်ားကိုထားရွိသည့္ေနရာတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း မျဖဴျဖဴသင္းက ေျပာသည္။
“ဘဘတို႔ကလည္း လူနာေတြကို အရမ္းအားေပးခ်င္တယ္။ လူနာေတြကလည္း ဘဘတို႔ကို ဂါရ၀ျပဳခ်င္တယ္။ အဲဒါနဲ႔ ဒီေန႔တုိင္ပင္ၿပီး လုပ္လိုက္တာပါ၊ ဘဘတို႔က ဒီမွာလာၿပီး လူနာေတြကို ေတြ႔ဆံုတယ္၊ အားေပးတယ္၊ အတူတူစားၿပီး ခ်စ္ခ်စ္ ခင္ခင္ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေနၾကတယ္။ လူနာေတြကလည္း ဘဘတို႔ကို ကန္ေတာ့တယ္ အဲဒီပံုစံမ်ိဳးေလး လုပ္လိုက္တာ” ဟု ေျပာသည္။
ယင္းကဲ့သို႔ ေဝဒနာရွင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုရာတြင္ ဦးဝင္းတင္ႏွင့္ ဦးတင္ဦးတို႔က ၎တို႔အေနျဖင့္ ေဝဒနာရွင္မ်ားအတြက္ ကူညီႏိုင္သမွ် အကူညီေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အားေပးေျပာဆိုခဲ့သည္။
“ဘဘတို႔အခုလို လာေရာက္ေတြ႔ဆံုၿပီး အားေပးစကားေတြေျပာတဲ့အခါၾကေတာ့ လူနာေတြလည္း ေတာ္ေတာ္တက္တက္ၾကြၾကြျဖစ္လာတယ္၊ အခုေလာေလာဆယ္ ဒီမွာေဝဒနာရွင္ (၆၀) ေလာက္ရွိတယ္၊ အျပင္က မပါေသးဘူး၊ ဘဘတို႔ကလည္း အကူညီေတြေပးဖုိ႔ လုပ္သြားမယ္ဆိုတာလည္း ေျပာသြားတယ္” ဟု ဆက္ေျပာသည္။
အဘဦးတင္ဦးႏွင့္ အဘဦးဝင္းတင္တုိ႔ ဦးေဆာင္၍ ေဝဒနာရွင္မ်ားႏွင့္အတူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေမြးေန႔ပြဲ အထိမ္းအမွတ္ျဖစ္ ခေရပင္ (၂) ပင္ကို နံနက္ (၁၁) နာရီအခ်ိန္တြင္ စိုက္ပ်ဳိးခဲ့သည္။
အဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ HIV/AIDS ကူညီေရးအစီအစဥ္ကို လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ညြန္ၾကားခ်က္ျဖင့္ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္က စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ထိုကူညီေရးအဖြဲ႔တာ၀န္ခံအျဖစ္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ေတာင္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္ စည္းအဖြဲ႔၀င္ မျဖဴျဖဴသင္းက တာ၀န္ခံအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိသည္။
အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ကူညီေရးအဖြဲ႔ စတင္သည့္ႏွစ္မွ အခုအခ်ိန္ထိ HIV/AIDS ေ၀ဒနာသည္ (၃၀၀၀) ေက်ာ္အတြက္ ေဆးစစ္ႏိုင္ရန္ ေဆး၀ါးရရွိရန္၊ ေနေရထိုင္ေရး စသည့္လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို အကူအညီေပးႏိုင္ခဲ့ၿပီး ယခုလက္ရွိ လူနာတစ္ရာေက်ာ္ကို လက္ခံကူညီေပးလ်က္ရွိသည္။
Monday, June 7, 2010
news from NEJ
HIV ေ၀ဒနာရွင္မ်ားအတြက္ အလႉရွင္မ်ား အေရးေပၚ လိုအပ္
ေအာင္ထက္ / ၀၇ ဇြန္ ၂၀၁၀ ေခတ္ျပိဳင္တေန႔တျခား တိုးပြားလာေသာ HIV/ AIDS ေ၀ဒနာရွင္မ်ားအတြက္ ေဆး၀ါးစရိတ္ကုန္က်မႈ ေငြေၾကးအခက္အခဲ ရိွေနသည့္အတြက္ ART ေဆး၀ါးမ်ား ဆက္လက္ေပးေ၀ႏိုင္ရန္ မလြယ္ကူေတာ့ေၾကာင္း HIV အေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူ မျဖဴျဖဴသင္းက ေျပာၾကားသည္။
ျပည္တြင္း အန္ဂ်ီအုိမ်ားစြာမွ ART (ARV) ေဆး၀ါးမ်ား ျဖန္႔ေ၀မေပးႏိုင္ေတာ့ျခင္း၊ မီးေလာင္ မဂၤလာေစ်း၏ လတ္တေလာ ေဆးေစ်းကြက္ ပ်က္သြားျခင္းတို႔ေၾကာင့္ HIV အပါအ၀င္ ၎ႏွင့္ ဆက္စပ္ေဆး၀ါးမ်ား တန္ဖိုးျမင့္တက္လာက ေငြအကုန္အက် ပိုမိုမ်ားလာသည့္အတြက္ ART ေဆး၀ါးမ်ား ဆက္လက္ျဖန္႔ေ၀ရန္ အခက္အခဲ ရိွလာျခင္းျဖစ္သည္ဟု ၎ကေျပာသည္။
“က်မတို႔က ေဆးယူထား၊ အလႉရွင္ ရလာရင္ ေငြသြားရွင္း၊ အဲလိုရိွတယ္။ အခု ေဆးပစၥည္းေတြ မီးေလာင္ဆံုး႐ံႈးကုန္ေတာ့ သူတို႔လည္း ဆိုင္ေတြကို အသစ္ကေန ျပန္စေနရတယ္။ ART ကို တျခားဆိုင္ေတြမွာ လက္လီ၀ယ္ယူဖို႔က်ေတာ့ က်မတို႔ ေငြလက္ငင္း မတတ္ႏိုင္ဘူးျဖစ္ေနတယ္” ဟု မျဖဴျဖဴသင္းက ေျပာသည္။
HIV/AIDS ေ၀ဒနာရွင္မ်ား ေသာက္သံုးရသည့္ ART (ARV) ေဆးမ်ားကို ျပင္ပေဆးဆိုင္မ်ားမွ ၀ယ္ယူပါက တလစာ (ပ်မ္းမွ်) (၃၀,၀၀၀) မွ (၃၅,၀၀၀) က်ပ္ ၀န္းက်င္ခန္႔ရိွေၾကာင္း၊ ထို႔ျပင္ HIV/AIDS ႏွင့္ ဆက္စပ္ေနေသာ အျခားေရာဂါမ်ားအတြက္ ကာကြယ္ေဆးမ်ားျဖစ္ေသာ Forcan, Septrim, Imodium ေဆးမ်ား၊ ပိုးသတ္ေဆးမ်ား၊ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာအတြက္ ဓာတ္ဆားထုပ္မ်ားပါမက်န္ ယခင္ထက္ ေစ်းတက္ေနသည့္အတြက္ ေဆး၀ါး၀ယ္ယူမႈစရိတ္ ပ်မ္းမွ် လစဥ္ (၂၀-၂၅) သိန္းခန္႔ ကုန္က်ေနကာ ဆက္လက္၀ယ္ယူႏိုင္ရန္ ေငြေၾကးအခက္အခဲ ရိွေနသည္ဟု သိရသည္။
“သဇင္ ေဆးခန္းႀကီး အပါအ၀င္ အန္ဂ်ီအုိေတြအေနနဲ႔ HIV လူနာသစ္ေတြကို ေသြးစစ္ေပး႐ံုကလြဲလို႔ ART လံုး၀ မေပးႏိုင္ေတာ့ဘူး။ အရင္က အန္ဂ်ီအုိ အေတာ္မ်ားမ်ား (မိႈ၊ ေရယုန္၊ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာ စတဲ့ အျခား အခြင့္အေရးယူေရာဂါ) (OI) ေဆးေတြ ေပးႏိုင္ေသးတယ္။ အခု သူတို႔ဆီမွာ OI ေတာင္ျပတ္ေနၿပီ။ အန္ဂ်ီအုိေတြမွာ ခုလို ART ေရာ၊ OI ေရာ ျပတ္ေနေတာ့ က်မတို႔ဆီကို လူနာေတြ ပိုတိုး၀င္ေနတယ္” ဟု လည္း မျဖဴျဖဴသင္းက ျပည္တြင္း အန္ဂ်ီအုိအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ လက္ရိွရပ္တည္မႈကို ရွင္းျပသည္။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ HIV/AIDS ေဝဒနာရွင္မ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးႏွင့္ ပညာေပးေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ဦးေဆာင္လုပ္ကုိင္ေနသူ မျဖဴျဖဴသင္းက ၎တို႔အေနျဖင့္ လက္ရိွတြင္ လူနာ (၁၀၀) ဦးခန္႔အား ART ေဆး လစဥ္ ေပးေ၀ေနရၿပီး OI အဆင့္ လူနာသစ္မ်ားလည္း (၃-၄) ဦးမွ် ေန႔စဥ္ ေရာက္ရိွေနသည့္အတြက္ နယ္လူနာ (၁၀၀) ခန္႔ကို ေတာင္ဒဂံု (၁၈) ရပ္ကြက္၌ (၂) အိမ္၊ ေျမာက္ဒဂံု၌ (၂) အိမ္ စုစည္းေနထိုင္ေစကာ ART, TB, OI ေဆးမ်ားသာမက ၀မ္းေရးအခက္အခဲကိုလည္း တတ္ႏိုင္သမွ် ေျဖရွင္းေပးေနရသည္ဟု ေျပာဆိုသည္။
“လတ္တေလာ အခက္အခဲအရ လူနာနဲ႔ က်မတို႔ ေငြေၾကး တေယာက္တ၀က္ က်ခံေစတဲ့ ပံုစံမ်ိဳး၊ လူနာအခ်င္းခ်င္း ART လွည့္ေပးေနရတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးေတြ လုပ္ေနရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ လက္ရိွအေျခအေနအရ စားဖို႔ေတာင္ အႏိုင္ႏိုင္ဆိုေတာ့ ေဆး၀ါးကို အျပင္ေစ်းနဲ႔ ၀ယ္သံုးဖို႔ဆိုတာ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ အမ်ားစုကို အခမဲ့ ေပးေ၀ေနရတယ္။ လူနာေတြ ေဆးျပတ္ရင္ အသက္တိုလိမ့္မယ္” ဟု ၎က ေျပာသည္။
ျပည္တြင္း အန္ဂ်ီအုိမ်ားသည္ 3D Funds, Global Funds တို႔မွ ေပးေ၀ေသာ ART ေဆးမ်ားျဖင့္သာ ရပ္တည္ေနရေၾကာင္း၊ လာမည့္ ၂၀၁၁ တြင္ Global Funds မွ ျမန္မာျပည္တြင္းသို႔ ART အလံုအေလာက္ ျဖန္႔ေ၀မည္ဟု သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚေနသည့္အေပၚ မ်ားစြာ ေမွ်ာ္လင့္ေနရေၾကာင္း မျဖဴျဖဴသင္းက ေျပာသည္။
၎က “HIV လူနာေတြအတြက္ အေရးေပၚ ေငြေၾကးလိုအပ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာက ျဖစ္ေစ၊ တရားမ၀င္ ေငြေၾကးျဖစ္ေစ၊ ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းက လႉလႉ အားလံုးကို လက္ခံမယ္။ ဒီနည္းပဲ ရိွေတာ့တယ္။ အဲလိုလုပ္လို႔ ျပႆနာ တစံုတရာ ရိွလာရင္ က်မ ေျဖရွင္းမယ္။ HIV လူနာေတြကို ART ေဆးျဖန္႔ေ၀လို႔ ေထာင္ခ်မယ္ဆိုလည္း က်မခံမယ္” ဟု ေခတ္ၿပိဳင္သို႔ ေျပာသည္။
မဂၤလာဒုံေဆး႐ုံႏွင့္ ေ၀ဘာဂီေဆး႐ုံတို႔တြင္လည္း ေဆးမေပးႏိုင္သည့္အတြက္ HIV/AIDS လူနာသစ္မ်ားကို လက္မခံေတာ့ေၾကာင္း၊ ေဆးေပးေနက် လူနာေဟာင္းမ်ားကို တလတႀကိမ္ ေဆးေပးေသာ္လည္း ရက္ခ်ိန္းမမွန္ ျဖစ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
စစ္အစိုးရကမူ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ HIV/AIDS ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း က်ဆင္းခဲ့သည္ဟု ၂၀၀၉ ခုနွစ္ ကမာၻ႔ HIV/AIDS ေရာဂါတိုက္ဖ်က္ေရးေန႔တြင္ ေၾကညာခဲ့ေသာ္လည္း အေရအတြက္ အတိအက်ကိုမူ ေဖာ္ျပျခင္းမရိွေပ။
ေအာင္ထက္ / ၀၇ ဇြန္ ၂၀၁၀ ေခတ္ျပိဳင္တေန႔တျခား တိုးပြားလာေသာ HIV/ AIDS ေ၀ဒနာရွင္မ်ားအတြက္ ေဆး၀ါးစရိတ္ကုန္က်မႈ ေငြေၾကးအခက္အခဲ ရိွေနသည့္အတြက္ ART ေဆး၀ါးမ်ား ဆက္လက္ေပးေ၀ႏိုင္ရန္ မလြယ္ကူေတာ့ေၾကာင္း HIV အေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူ မျဖဴျဖဴသင္းက ေျပာၾကားသည္။
ျပည္တြင္း အန္ဂ်ီအုိမ်ားစြာမွ ART (ARV) ေဆး၀ါးမ်ား ျဖန္႔ေ၀မေပးႏိုင္ေတာ့ျခင္း၊ မီးေလာင္ မဂၤလာေစ်း၏ လတ္တေလာ ေဆးေစ်းကြက္ ပ်က္သြားျခင္းတို႔ေၾကာင့္ HIV အပါအ၀င္ ၎ႏွင့္ ဆက္စပ္ေဆး၀ါးမ်ား တန္ဖိုးျမင့္တက္လာက ေငြအကုန္အက် ပိုမိုမ်ားလာသည့္အတြက္ ART ေဆး၀ါးမ်ား ဆက္လက္ျဖန္႔ေ၀ရန္ အခက္အခဲ ရိွလာျခင္းျဖစ္သည္ဟု ၎ကေျပာသည္။
“က်မတို႔က ေဆးယူထား၊ အလႉရွင္ ရလာရင္ ေငြသြားရွင္း၊ အဲလိုရိွတယ္။ အခု ေဆးပစၥည္းေတြ မီးေလာင္ဆံုး႐ံႈးကုန္ေတာ့ သူတို႔လည္း ဆိုင္ေတြကို အသစ္ကေန ျပန္စေနရတယ္။ ART ကို တျခားဆိုင္ေတြမွာ လက္လီ၀ယ္ယူဖို႔က်ေတာ့ က်မတို႔ ေငြလက္ငင္း မတတ္ႏိုင္ဘူးျဖစ္ေနတယ္” ဟု မျဖဴျဖဴသင္းက ေျပာသည္။
HIV/AIDS ေ၀ဒနာရွင္မ်ား ေသာက္သံုးရသည့္ ART (ARV) ေဆးမ်ားကို ျပင္ပေဆးဆိုင္မ်ားမွ ၀ယ္ယူပါက တလစာ (ပ်မ္းမွ်) (၃၀,၀၀၀) မွ (၃၅,၀၀၀) က်ပ္ ၀န္းက်င္ခန္႔ရိွေၾကာင္း၊ ထို႔ျပင္ HIV/AIDS ႏွင့္ ဆက္စပ္ေနေသာ အျခားေရာဂါမ်ားအတြက္ ကာကြယ္ေဆးမ်ားျဖစ္ေသာ Forcan, Septrim, Imodium ေဆးမ်ား၊ ပိုးသတ္ေဆးမ်ား၊ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာအတြက္ ဓာတ္ဆားထုပ္မ်ားပါမက်န္ ယခင္ထက္ ေစ်းတက္ေနသည့္အတြက္ ေဆး၀ါး၀ယ္ယူမႈစရိတ္ ပ်မ္းမွ် လစဥ္ (၂၀-၂၅) သိန္းခန္႔ ကုန္က်ေနကာ ဆက္လက္၀ယ္ယူႏိုင္ရန္ ေငြေၾကးအခက္အခဲ ရိွေနသည္ဟု သိရသည္။
“သဇင္ ေဆးခန္းႀကီး အပါအ၀င္ အန္ဂ်ီအုိေတြအေနနဲ႔ HIV လူနာသစ္ေတြကို ေသြးစစ္ေပး႐ံုကလြဲလို႔ ART လံုး၀ မေပးႏိုင္ေတာ့ဘူး။ အရင္က အန္ဂ်ီအုိ အေတာ္မ်ားမ်ား (မိႈ၊ ေရယုန္၊ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာ စတဲ့ အျခား အခြင့္အေရးယူေရာဂါ) (OI) ေဆးေတြ ေပးႏိုင္ေသးတယ္။ အခု သူတို႔ဆီမွာ OI ေတာင္ျပတ္ေနၿပီ။ အန္ဂ်ီအုိေတြမွာ ခုလို ART ေရာ၊ OI ေရာ ျပတ္ေနေတာ့ က်မတို႔ဆီကို လူနာေတြ ပိုတိုး၀င္ေနတယ္” ဟု လည္း မျဖဴျဖဴသင္းက ျပည္တြင္း အန္ဂ်ီအုိအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ လက္ရိွရပ္တည္မႈကို ရွင္းျပသည္။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ HIV/AIDS ေဝဒနာရွင္မ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးႏွင့္ ပညာေပးေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ဦးေဆာင္လုပ္ကုိင္ေနသူ မျဖဴျဖဴသင္းက ၎တို႔အေနျဖင့္ လက္ရိွတြင္ လူနာ (၁၀၀) ဦးခန္႔အား ART ေဆး လစဥ္ ေပးေ၀ေနရၿပီး OI အဆင့္ လူနာသစ္မ်ားလည္း (၃-၄) ဦးမွ် ေန႔စဥ္ ေရာက္ရိွေနသည့္အတြက္ နယ္လူနာ (၁၀၀) ခန္႔ကို ေတာင္ဒဂံု (၁၈) ရပ္ကြက္၌ (၂) အိမ္၊ ေျမာက္ဒဂံု၌ (၂) အိမ္ စုစည္းေနထိုင္ေစကာ ART, TB, OI ေဆးမ်ားသာမက ၀မ္းေရးအခက္အခဲကိုလည္း တတ္ႏိုင္သမွ် ေျဖရွင္းေပးေနရသည္ဟု ေျပာဆိုသည္။
“လတ္တေလာ အခက္အခဲအရ လူနာနဲ႔ က်မတို႔ ေငြေၾကး တေယာက္တ၀က္ က်ခံေစတဲ့ ပံုစံမ်ိဳး၊ လူနာအခ်င္းခ်င္း ART လွည့္ေပးေနရတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးေတြ လုပ္ေနရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ လက္ရိွအေျခအေနအရ စားဖို႔ေတာင္ အႏိုင္ႏိုင္ဆိုေတာ့ ေဆး၀ါးကို အျပင္ေစ်းနဲ႔ ၀ယ္သံုးဖို႔ဆိုတာ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ အမ်ားစုကို အခမဲ့ ေပးေ၀ေနရတယ္။ လူနာေတြ ေဆးျပတ္ရင္ အသက္တိုလိမ့္မယ္” ဟု ၎က ေျပာသည္။
ျပည္တြင္း အန္ဂ်ီအုိမ်ားသည္ 3D Funds, Global Funds တို႔မွ ေပးေ၀ေသာ ART ေဆးမ်ားျဖင့္သာ ရပ္တည္ေနရေၾကာင္း၊ လာမည့္ ၂၀၁၁ တြင္ Global Funds မွ ျမန္မာျပည္တြင္းသို႔ ART အလံုအေလာက္ ျဖန္႔ေ၀မည္ဟု သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚေနသည့္အေပၚ မ်ားစြာ ေမွ်ာ္လင့္ေနရေၾကာင္း မျဖဴျဖဴသင္းက ေျပာသည္။
၎က “HIV လူနာေတြအတြက္ အေရးေပၚ ေငြေၾကးလိုအပ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာက ျဖစ္ေစ၊ တရားမ၀င္ ေငြေၾကးျဖစ္ေစ၊ ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းက လႉလႉ အားလံုးကို လက္ခံမယ္။ ဒီနည္းပဲ ရိွေတာ့တယ္။ အဲလိုလုပ္လို႔ ျပႆနာ တစံုတရာ ရိွလာရင္ က်မ ေျဖရွင္းမယ္။ HIV လူနာေတြကို ART ေဆးျဖန္႔ေ၀လို႔ ေထာင္ခ်မယ္ဆိုလည္း က်မခံမယ္” ဟု ေခတ္ၿပိဳင္သို႔ ေျပာသည္။
မဂၤလာဒုံေဆး႐ုံႏွင့္ ေ၀ဘာဂီေဆး႐ုံတို႔တြင္လည္း ေဆးမေပးႏိုင္သည့္အတြက္ HIV/AIDS လူနာသစ္မ်ားကို လက္မခံေတာ့ေၾကာင္း၊ ေဆးေပးေနက် လူနာေဟာင္းမ်ားကို တလတႀကိမ္ ေဆးေပးေသာ္လည္း ရက္ခ်ိန္းမမွန္ ျဖစ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
စစ္အစိုးရကမူ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ HIV/AIDS ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း က်ဆင္းခဲ့သည္ဟု ၂၀၀၉ ခုနွစ္ ကမာၻ႔ HIV/AIDS ေရာဂါတိုက္ဖ်က္ေရးေန႔တြင္ ေၾကညာခဲ့ေသာ္လည္း အေရအတြက္ အတိအက်ကိုမူ ေဖာ္ျပျခင္းမရိွေပ။
Subscribe to:
Posts (Atom)