Monday, April 5, 2010

article in Irrawaddy

0 comments
အျပဳအမူ ေျပာင္းလဲသြားသူ ၂ ဦး
ျဖဴျဖဴသင္း Monday, April 05, 2010

မူရင္း - http://irrawaddy.org/bur/index.php/articles/2-articles/2939-2010-04-05-07-01-12

က်မတုိ႔ဆီ လာေရာက္ ဆက္သြယ္ ေဆးကုသ ၾကသူေတြဟာ နယ္အသီးသီးက လာတာ မ်ားပါတယ္။ လူနာေတြ ေနတ့ဲေနရာကုိ လူသစ္ ေရာက္လာတယ္ ဆုိရင္ေတာ့ သူတုိ႔အခ်င္းခ်င္း နာမည္ရင္းကို မေခၚဘဲ သူတုိ႔ လာရာ ေဒသကို အစြဲျပဳၿပီး ဖ်ာပံု၊ သာေပါင္း၊ ေဒးဒရဲ၊ ပုပၸား အစရွိသျဖင့္ ေခၚေ၀ၚၾကပါတယ္။

တခ်ဳိ႕ကုိေတာ့ သူတုိ႔ အလုပ္ အကိုင္ကို အစြဲျပဳၿပီးေတာ့ အမည္ေပး ကင္ပြန္း တပ္ပါတယ္။ ဥပမာ တပ္ထဲက လာတဲ့ အရာခံ တေယာက္ကို နာမည္တပ္ မေခၚဘဲ ရဲေဘာ္ႀကီး ဆုိၿပီး ေခၚသလို ေက်ာက္ပန္းေတာင္း ဘက္က ရဲ၀န္ထမ္းကို ရဲျပဳတ္၊ ရဲျပဳတ္နဲ႔ ေခၚ ေနၾကလုိ႔ ဒီလို မေခၚဘဲ ရဲေဟာင္းလုိ႔ ေခၚပါဆုိၿပီး က်မက သင္ေပးရပါတယ္။

ဒါေပမယ့္သူက “ရဲက ျပဳတ္တာလည္း မဟုတ္ဘူး၊ အေဟာင္းလည္း မဟုတ္ဘူး ရဲဘ၀ကို မလိုခ်င္လုိ႔ ေက်ာ္လာတာ၊ က်ေနာ့္ကို ရဲေက်ာ္လုိ႔ ေခၚပါ” ဆုိၿပီး ေျပာပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပဲ သူ႔နာမည္က ရဲေက်ာ္ ျဖစ္သြားပါတယ္။

ရဲေက်ာ္ ဆုိတ့ဲ ဒီကေလး ရန္ကုန္ လာၿပီးေတာ့ ေဆး၀ါးကုသတုန္းက ေက်ာက္ပန္းေတာင္းၿမိဳ႕က အဖြဲ႔၀င္မ်ားက က်မကို အထူး သတိေပးပါတယ္၊ ဒီကေလးဟာ လူမိုက္ျဖစ္ၿပီးေတာ့ အေတာ္ေလး ဆိုးသြမ္းတယ္၊ လူရိုက္တယ္၊ ၿမိဳ႕လယ္ေခါင္မွာေတာင္ ငွက္ႀကီးေတာင္ဓား လြယ္ၿပီးေတာ့ မုိက္တိမိုက္ကန္း လုပ္လုိ႔ အခ်ဳပ္ ခဏခဏ က်တယ္၊ ရဲသား ဘ၀မွာလည္း သူနဲ႔ ဆက္စပ္ရာ ပတ္၀န္းက်င္ကုိ အေတာ္ေလး ဒုကၡေပးတယ္ ဆုိတဲ့ အေၾကာင္း ေျပာျပၾကပါတယ္။

က်မဆီ စတင္ ေရာက္လာစဥ္ကေတာ့ တီဘီေဆး ပထမအဆင့္ ယဥ္ပါးေနၿပီးေတာ့ ပက္လက္လွန္ၿပီး ေရာက္လာတာပါ။ မိတ္ေဆြမ်ား သတိေပးသလုိပဲ အင္မတန္ ရုိင္းစုိင္းပါတယ္။ လူကသာ ပက္လက္လွန္ေနတာပါ၊ ဘ၀တူေတြကို မစာနာပါဘူး။ ဆဲဆိုလိုက္၊ ႀကိမ္းေမာင္းလုိက္ လုပ္ေနတာပါ။ သူလည္း တီဘီေဆး မတည့္တဲ့ စာရင္းမွာ ပါပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေဒါသ ပိုႀကီးေနသလား ဒါမွမဟုတ္ မူလ ကတည္းကပဲ ရိုင္းစိုင္းသလား ဆိုတာေတာ့ သူကိုယ္တိုင္ပဲ သိပါလိမ့္မယ္။

ဒဂုံၿမိဳ႕သစ္ ေတာင္ပုိင္းမွာ က်မ မိသားစုက လူနာေတြ အတြက္ ေပးထားတ့ဲ အိမ္တလုံးမွာ ရဲေက်ာ္က ေနပါတယ္။ ခုခ်ိန္ထိ လူနာေတြ အမ်ားအျပား အဲဒီမွာ ခိုလႈံေနၾကပါတယ္။ ေတာင္ဒဂံု ၁၈ ရပ္ကြက္မွာ ရိွတ့ဲအိမ္ ျဖစ္လုိ႔ လူနာေတြ ၾကားထဲမွာေတာ့ ၁၈ အိမ္ရယ္လုိ႔ လူသိမ်ားပါတယ္။

အဲ့ဒီအိမ္က လူနာေတြဟာ က်မကို လာလာတိုင္ပါတယ္၊ ရဲေက်ာ္က ဘယ္လို ဆဲေၾကာင္း၊ ဘယ္လို မိုက္ရုိင္းေၾကာင္း အစရွိသျဖင့္ ေျပာပါတယ္။ က်မလည္း သူ႔ကုိ အိမ္ေခၚၿပီး ေအးေအးသက္သာ ဆံုးမပါတယ္။ ထံုးစံအတိုင္း က်မေရွ႕မွာ ဟုတ္ကဲ့၊ ဟုတ္ကဲ့ ပါပဲ။ ကြယ္ရာမွာေတာ့ ဆိုးၿမဲ ဆုိးပါတယ္။ က်မကုိ ကူညီေနတဲ့ လူငယ္ေတြကဆုိ “ဒီေကာင္ ေသခ်င္ ေသပါေစ၊ ျပန္လႊတ္ပစ္လိုက္” ဆိုၿပီး ေျပာတာေတာင္ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်မ စိတ္ရွည္ခဲ့ပါတယ္။

ေနာက္ဆံုးေတာ့ က်မ သူ႔ကို နာမည္ေက်ာ္ မဂၢင္ေက်ာင္းမွာ ကိုရင္ႀကီး ၀တ္ဖုိ႔ စီစဥ္ေပးလိုက္ပါတယ္။ လူ႔စိတ္က ဆန္းက်ယ္တယ္ ဆိုတာ က်မ လက္ေတြ႔ သိလိုက္ရပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ ဆိုေတာ့ ကိုရင္ႀကီး ၀တ္ေပးၿပီးေတာ့ သူဟာ တကယ့္ကို သိမ္ေမြ႔သြားလုိ႔ပါ။ တခုခု လိမ္ခ်င္လုိ႔မ်ား လိမ္မာခ်င္ ေယာင္ေဆာင္ေနတာလား လုိ႔ေတာင္ သူ႔မိသားစုက ထင္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၂ႏွစ္ အတြင္း သူ ကြမ္းယာ ျပန္စားတာက လြဲၿပီး က်န္တာေတြ မလုပ္ေတာ့ပါဘူး။ တရား သေဘာေတြ၊ ဘာေတြကို နားလည္လုိ႔ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး တဲ့၊ လူတေယာက္ က်င့္၀တ္ ဆိုတာကို သူ နားလည္သြားလုိ႔ပါ တဲ့။

က်မလည္း ခုထက္ထိ ဒီကေလး အေၾကာင္း ၾကားလုိက္ရင္ ေကာင္းေၾကာင္းခ်ည္းပဲ ၾကားပါေတာ့တယ္။ ရဲေက်ာ္က ဘယ္လူနာကို ဘယ္လို ကူညီတာ၊ ဘယ္လို ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္ေပးတာ ဆုိတာခ်ည္းပဲ ၾကားရေတာ့ သူ တကယ္ ေျပာင္းလဲသြားၿပီ ဆိုၿပီးေတာ့ ခုခ်ိန္ထိ ၀မ္းသာတုန္းပါပဲ။

ေနာက္တေယာက္က သာေပါင္းၿမိဳ႕က လာလုိ႔ သာေပါင္းလုိ႔ အလြယ္ ေခၚၾကပါတယ္။ ဒီကေလးက်ေတာ့ လိုခ်င္ေလာဘ မ်ားတယ္ ေျပာရမလား၊ ဘယ္လိုုေျပာရမယ္ မသိပါဘူး၊ အေတာ္ မ်ားမ်ားကေတာ့ ဒီကေလးရဲ႕ အျပဳအမူကို မႀကိဳက္ၾကပါဘူး။ ဥပမာ သူက ဘယ္သူ ဟင္းေကာင္းခ်က္သလဲ ၾကည့္ၿပီးေတာ့ အဲ့ဒီ ဟင္းေကာင္းခ်က္တဲ့လူ စားမယ့္အခ်ိန္ကုိ ေစာင့္တတ္တယ္၊ အဲ့ဒီလူေတြ စားေတာ့ သူပါ ထမင္းခူးၿပီး ေရာစား အစရွိသျဖင့္ လုပ္တတ္ပါတယ္။

ေနာက္ထပ္တခုက က်မ အဲ့ဒီကို သြားရင္ အၿမဲပဲ သူ႔ကို အိပ္ေနတာပဲ ျမင္တယ္။ က်မကေတာ့ သူ မသက္သာလုိ႔ ထင္ၿပီး မုန္႔ဖုိး ေပးရင္လည္း သူ႔ကိုပဲ မ်ားမ်ားေပးတာေပါ့။ ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ တျခား လူေတြနဲ႔ အဲ့ဒီမွာ ေနေနတဲ့ က်မတုိ႔ အဖြဲ႔၀င္ ကိုရာဇာ ကိုယ္တိုင္ ေျပာျပတယ္၊ ဒီကေလးက က်မ မလာဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ပံုမွွန္ သြားလာေနတာပါပဲ တဲ့။ က်မ ေရာက္လာၿပီး ဟုိလူ႔ ႏႈတ္ဆက္၊ ဒီလူ႔ ႏႈတ္ဆက္ လုပ္ေနၿပီဆိုရင္ သူက ႀကံဳတဲ့ေနရာ အိပ္ခ်လိုက္တာပါပဲ တဲ့။ က်မလည္း ေနာက္ေတာ့ သတိ ထားမိသြားပါတယ္။

သူ႔ကို ဘယ္လို ဆံုးမရမလဲ ဆုိတာ စဥ္းစားေနတုန္း ေနာက္ရက္ေတြမွာ သူ အေတာ္ေလး ေျပာင္းလဲသြားပါတယ္၊ မရွိ ရွိတာနဲ႔ စားတယ္၊ ေနာက္ သူတပါးကိုလည္း ေတာ္ေတာ္ေလး ကူညီလာတာ ေတြ႔ေတာ့ က်မ အံ့ၾသသြားပါတယ္။ ရက္ပိုင္းအတြင္း ေျပာင္းလဲသြားတာ ဆုိေတာ့ က်မလည္း သိပ္ေတာင္ မယံုခ်င္ဘူး။ သူ႔ကိုလည္း ေမးမၾကည့္မိဘူး။

လူတိုင္းကလည္း “သာေပါင္း၊ သာေပါင္း” ျဖစ္လာပါတယ္။ အယင္ကလည္း ျဖစ္တာပါပဲ၊ ဒါေပမယ့္ ဆဲဆိုၿပီးေတာ့ ျဖစ္တာပါ။ ခုျဖစ္တာက်ေတာ့ ခ်စ္လုိ႔ တမ္းတတာပါ။ ဒီကေလး ျပန္မယ္ ဆုိရင္ လမ္းစရိတ္ စုေပးတာမ်ဳိးက အစ လုပ္ၿပီးေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ခ်စ္ခင္သြားတာ ေတြ႔ရေတာ့ ဘယ္လိုမ်ား စည္းရံုးထားသလဲေတာင္ စဥ္းစားမိပါတယ္။ တျခားလူေတြကလည္း သာေပါင္း ေျပာင္းလဲသြားတာေတာ့ သိတယ္၊ ဘယ္လို ေျပာင္းလဲသြားသလဲ ဆိုတာ က်မကို မေျပာျပတတ္ၾကပါဘူး။

ေနာက္ဆံုးေတာ့ က်မ မေနႏုိင္ဘူး၊ ေမးၾကည့္လိုက္ေတာ့မွ သူက “က်ေနာ္က အရင္ အဲ့ဒီလို လုပ္ေနတာ လိုခ်င္ ေလာဘလည္း ပါပါတယ္၊ ေရာဂါ သည္းေနတာလည္း ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ့္ကို ကိုရာဇာက တရက္ ေခၚေျပာပါတယ္၊ ေဟ့ေယာင္ - ငါအမုန္းဆံုးက လူေတြရဲ႕ ကရုဏာတရားကို လိမ္လည္တာကိုပဲ။ မင္းက အဲ့ဒီလို လုပ္ေနတာ ၾကာၿပီ။ ဒီေတာ့ ျပင္ရင္ ျပင္၊ မျပင္ရင္ေတာ့ မင္းကို ငါ စကား မေျပာေတာ့ဘူး၊ မင္းဖာသာ ေနခ်င္သလို ေနလုိ႔ ေျပာေတာ့ က်ေနာ္လည္း စဥ္းစားရင္း ရွက္လာတယ္။ ေနာက္ - မ်က္ရည္လည္း က်မိတယ္” တ့ဲ။

အရင္တုန္းက ကိုရာဇာက သူ႔ကို ဘာတခုမွ မေျပာတာဟာ အေၾကာင္း မသိလုိ႔ မဟုတ္ဘဲ သူ ဘယ္အခ်ိန္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲသြားမလဲ ဆုိၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ေနတာကို သိလုိက္ရလုိ႔ လိပ္ျပာမလံု ျဖစ္သြားတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

“အဲ့ဒီ အခ်ိန္က စၿပီးေတာ့ က်ေနာ့္ကိုယ္ က်ေနာ္ ေမးခြန္းထုတ္တယ္၊ လူဆိုတာ ဘာလဲေပါ့။ ငါလည္း ေသမယ္၊ သူလည္း ေသမယ္၊ ေနရတုန္း လူေတြ မုန္းတာ ခံမလား၊ ဒါမွမဟုတ္ တျခား လူေတြကို ကူညီၿပီးေတာ့ အသက္ ရွင္မလား ဆိုၿပီး စဥ္းစားတယ္။ ၿပီးေတာ့ လူပီသေအာင္ ေနလိုက္တာပါ” တဲ့။ သူရွင္းျပတာကုိ ၾကားလုိက္ရတ့ဲ က်မ အံ့ၾသၿပီးေတာ့ သူ႔ကို ေလးစားသြားပါတယ္။

လူနာေတြက က်မကို ခ်စ္ၾကၿပီးေတာ့ ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာတတ္ၾကတ့ဲ က်မတုိ႔ အဖြဲ႔ထဲက ကိုရာဇာ၊ ကိုသန္းထုိက္ေအာင္တုိ႔ကို ေၾကာက္ၾကပါတယ္။

အျပဳအမူ လုံး၀ ေျပာင္းလဲသြားတ့ဲ သာေပါင္းက ေျပာပါေသးတယ္ “က်ေနာ္က ကိုရာဇာ့ကို အစ္ကုိ တေယာက္လိုလည္း ခ်စ္တယ္၊ ေလးလည္း ေလးစားပါတယ္” တဲ့။

က်မတုိ႔ အဖြဲ႔ရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈေလးတခု ျဖစ္တ့ဲ ဒီျဖစ္ရပ္ကေလးကုိ ၾကည္ႏူးစဖြယ္ အၿမဲတမ္း သတိရမိေနမွာပါ။ တကယ္ ေျပာင္းလဲသြားတဲ့ ဒီကေလး ႏွစ္ေယာက္လည္း က်န္းမာစြာနဲ႔ လူ႔သက္တမ္းေစ့ေစ့ ေနထုိင္ႏုိင္ပါေစ၊ တျခားသူမ်ားကို ကူညီေပးေနသူေတြ ျဖစ္ၾကပါေစလုိ႔ က်မ ဆုေတာင္းလိုက္ပါတယ္။