irrawaddy interview

“လူနာေတြကို အဓမၼလုပ္လာရင္ လံုးဝ လက္မခံဘူး”
ဧရာဝတီ  အင္တာဗ်ဴး
 
မျဖဴျဖဴသင္းသည္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) လူမႈ အေထာက္အကူျပဳ အဖြဲ႕ဝင္တဦး ျဖစ္ၿပီး လြန္ခဲ့သည့္ ၁၀ ႏွစ္ ဝန္းက်င္မွ စ၍ HIV/ AIDS ေဝဒနာရွင္မ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ ခဲ့သူျဖစ္သည္။ ယခုအခါ ၎ေစာင့္ေရွာက္ထားေသာ ေဝဒနာရွင္ ၈၀ ေက်ာ္တို႔မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေတာင္ဒဂံုရွိ အိမ္တအိမ္တြင္ ေနထိုင္လ်က္ရွိသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ႏိုဝင္ဘာ ၁၇ ရက္ေန႔က အဆိုပါ လူနာမ်ားထံသို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သြားေရာက္ အားေပးခဲ့ၿပီး ေနာက္တေန႔တြင္ အာဏာ ပိုင္မ်ားက လူနာ ၅၀ ေက်ာ္ကို သာေကတရွိ ေဆးရံုတရံုသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ရန္ ဖိအားေပး ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ထိုလူနာမ်ား အတြက္ ဧည့္စာရင္း တုိင္ခြင့္မေပးေတာ့ေၾကာင္း သိရသည္။

ေမး။ ။ မျဖဴျဖဴသင္းတို႔ ေစာင့္ေရွာက္ထားတဲ့ HIV လူနာေတြကို ဖိအားေပး ေျပာင္းေ႐ႊ႕ခိုင္းတဲ့ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘာေတြ ထပ္ထူးျခားပါေသးလဲ။

အႏုပညာေမာင္ႏွမမ်ား၏ ေပးဆပ္မႈအင္အား

ေက်ာ္သူ
ႏိုဝင္ဘာ ၂၃၊ ၂၀၁၀

၂၂. ၁၁. ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ (တနလၤာေန႔) နံနက္ ၁၁း၀၀ နာရီအခ်ိန္တြင္ ႐ုပ္ရွင္သ႐ုပ္ေဆာင္ ဒါ႐ုိက္တာေဟာင္း ဦးေက်ာ္သူ ႏွင့္ ဇနီးေဒၚေရႊဇီးကြက္၊ စာေရးဆရာမ သန္းျမင့္ေအာင္၊ အဆုိေတာ္ အနဂၢ၊ သံသာဝင္း၊ ဟန္ထူးလြင္ (က်ားေပါက္) ႏွင့္ ဇနီး၊ ဒါ႐ုိက္တာ မင္းထင္ကုိကုိႀကီး စသည့္ စာေပ၊ ႐ုပ္ရွင္၊ ဂီတအႏုအညာေမာင္ႏွမမ်ားသည္ ေတာင္ဒဂုံရွိ မျဖဴျဖဴသင္း ထူေထာင္ဖြင့္လွစ္ထားေသာ HIV ေရာဂါေဝဒနာရွင္မ်ား နားခုိရာေဂဟာသုိ႔ သြားေရာက္ၿပီး ဒံေပါက္ထမင္း၊ ေရခဲမုန္႔၊ အဝတ္အစားမ်ားႏွင့္ ေငြမ်ားကို လူသားခ်င္း ကူညီေထာက္ထားေသာ စိတ္ဓာတ္တုိ႔ျဖင့္ သြားေရာက္လွဴဒါန္းခဲ့ၾကသည္။

အဆုိေတာ္အနဂၢသည္ သူ၏အဝတ္အစားမ်ား၊ အေႏြးထည္မ်ား၊ ဟန္ထူးလြင္ႏွင့္ မင္းထင္ကုိကုိႀကီးတုိ႔မွ ေငြသားမ်ား၊ ဦးေက်ာ္သူမွ T-Shirt မ်ား၊ ျပည္ၿမိဳ႕ ေရႊေပါက္ပင္ဆရာေတာ္ႀကီး၏ ပုံေတာ္၊ ဆရာေတာ္ႀကီး၏ ကပ္ေက်ာ္က်င့္စဥ္ စာရြက္မ်ား၊ ပန္းေပါင္းစုံ ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္တဆူတုိ႔ကုိ လွဴဒါန္းခဲ့ၿပီးသည့္ေနာက္ ခုနစ္ရက္သားသမီးမ်ား စုေပါင္းလွဴဒါန္းထားေသာ ဒံေပါက္ထမင္း၊ ေရခဲမုန္႔တုိ႔ျဖင့္ ေကၽြးေမြးၿပီး အားေပးစကားမ်ား ေျပာၾကားခဲ့ၾကသည္။

လူသားအခ်င္းခ်င္း စာနာကူညီေဖးမေသာစိတ္ဓာတ္ႏွင့္ ျမတ္စြာဘုရားေဟာၾကားက်င့္ၾကံခဲ့ေသာ ျဗဟၼစုိရ္တရား ၄ ပါးကုိ လက္ကုိင္ျပဳခဲ့ေသာ အႏုပညာေမာင္ႏွမမ်ားနည္းတူ ျမန္မာျပည္သူလူထု တရပ္လုံးကပါ အၾကင္နာ၊ ဂ႐ုဏာ၊ မုဒိတာပြားမ်ားမႈမ်ားကုိ ေပးၾကမည္ဆုိပါက ကမၻာေျမႀကီးတခုလုံး သာယာစုိေျပမႈမ်ားႏွင့္ လူသားအားလုံး ေအးခ်မ္းသာယာစုိေျပေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။

လူနာမ်ားကုိ အားေပးႏွစ္သိမ့္ခဲ့ၾကသလုိ လူနာမ်ား၏ ျပန္လည္ေျပာၾကားေသာ ရင္တြင္းစကားမ်ား၊ ခံစားခ်က္မ်ား၊ ခံယူခ်က္စိတ္ဓာတ္မ်ားတုိ႔သည္ အားေပးခဲ့သူ အားေပးစကားေျပာၾကားခဲ့သူ ကၽြန္ေတာ္/ကၽြန္မတုိ႔အတြက္ အင္အားသစ္မ်ားမ်ားစြာ ျဖစ္ခဲ့ရေပေတာ့သည္။

HIV/AIDS ေ၀ဒနာရွင္မ်ားအား ဆက္လက္ကူညီေရး ျပည္တြင္းျပည္ပ ေစတနာရွင္မ်ား ညွိႏႈိင္း

VOA
By ကိုေဇာ္၀င္းလႈိင္ တနလၤာ, 22 ႏိုဝင္ဘာ

NLD ဦးေဆာင္မႈနဲ႔ ေတာင္ဒဂုံမွာ ဖြင့္ထားတဲ့ လူမႈေရး၊ ေစာင့္ေရွာက္ေရး ေဂဟာက HIV / AIDS ေ၀ဒနာ သည္ေတြအေနနဲ႔ အတည္တက် ေဆးကုသမႈခံယူႏုိင္ဖုိ႔ ေနရာတေနရာ စီစဥ္ေပးေရးအတြက္ NLD ေခါင္းေဆာင္ပုိင္း၊ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေပးႏုိင္သူ ေစတနာရွင္ေတြနဲ႔ အကူအညီေပးလုိၾကတဲ့ တသီးပုဂၢလ အမတ္ေလာင္းေတြ ဒီကေန႔ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီေ၀ဒနာသည္ေတြ ေနထုိင္ေရး ကိစၥတင္သာ မကဘဲ ေဆး၀ါး ကုသမႈရရွိႏုိင္ေအာင္ ၀ုိင္း၀န္း လုပ္ေဆာင္ေပးၾကဖုိ႔ တသီးပုဂၢလ ကုိယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ စေနေန႔တုန္းက ေတြ႔ဆုံစဥ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေတာင္းဆုိခဲ့တာေၾကာင့္ NGO လုပ္ငန္း အေတြ႔အႀကံဳရွိၾကတဲ့ တသီးပုဂၢလကုိယ္စားလွယ္ေတြ ဦးေဆာင္ၿပီး လႈဒါန္းႏုိင္တဲ့ ေစတနာရွင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာပါ။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ဆက္သြယ္ စုံစမ္းထားတဲ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးပါမယ္။

ဒီ ေ၀ဒနာသည္ေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ေနထုိင္ေနတဲ့ ေတာင္ဒဂံုက HIV / AIDS အခမဲ့ေစာင့္ေရွာက္ေရးဌာနမွာ လာမယ့္ ႏုိ၀င္ဘာလ ၂၅ ရက္ေန႔ေနာက္ပိုင္း ဆက္ၿပီးေတာ့ ေနခြင့္မရေတာ့တဲ့ အေျခအေနျဖစ္လာတဲ့ အတြက္ အခုလို ေဆြးေႏြးမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာတာပါ။

ဒီကေန႔ ေဆြးေႏြးပဲြကိုေတာ့ ေငြေၾကးအားျဖင့္ လွဴဒါန္းႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ သံ႐ံုးေတြက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ လတ္တေလာ ဒီေဆးခန္း ဆက္လက္ရပ္တည္ႏိုင္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံေရးအရ ဦးေဆာင္မႈေပးေနတဲ့ NLD အဖဲြ႔က ဗဟိုေကာ္မတီ၀င္ ဦး၀င္းတင္၊ ေန႔စဥ္လူနာေတြ လုိအပ္ခ်က္ကို လိုက္လံေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ့ သူေတြထဲက ကိုရာဇာနဲ႔ တသီးပုဂၢလကိုယ္စားလွယ္ေတြ ကိုယ္စား NGO လူမႈကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းေတြ မွာ အေတြ႔အႀကံဳရွိတဲ့ ေဒါက္တာဖုန္း၀င္းနဲ႔ ေဒါက္တာယူဇာေမာ္တို႔အျပင္ တျခားတသီးပုဂၢလ ကိုယ္စားလွယ္ တခ်ဳိ႕လည္း တက္ေရာက္ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

လတ္တေလာ လူနာေတြ ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ အခက္အခဲေတြ အပါအ၀င္ NLD ကလုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြဟာ ထိေရာက္မႈရွိတဲ့အေၾကာင္း၊ စစ္အစိုးရနဲ႔ အဆက္အဆံရွိတဲ့ သံတမန္ေတြအေနနဲ႔ စစ္အစုိးရကို တုိက္တြန္း ေျပာဆိုေပးဖို႔ တက္ေရာက္လာသူေတြ အားလံုးက သံတမန္ေတြကို တင္ျပခဲ့တယ္လို႔ NLD ဗဟိုအလုပ္ အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီ၀င္ ဦး၀င္းတင္က ေျပာပါတယ္။

“အဓိကအခ်က္က ဘာလဲဆိုေတာ့ ဒီဟာေတြကို လုပ္ေနတာေတာ့ အစိုးရကေတာ့ တဘက္ကေနၿပီးေတာ့ ဥပေဒအရ ခြင့္ျပဳဖို႔ပဲ။ ညအိပ္တာကို။ က်ေနာ္တို႔က Transit စခန္းလို ျဖစ္ေနတာကိုး။ နားေနစခန္းလို ျဖစ္ေနတာကို။ ဒီစင္တာမွာ အိပ္ၾက၊ ေနၾက စားၾကတယ္၊ က်ေနာ္တုိ႔က ေကၽြးတာေမြးတာလုပ္ရတယ္။

ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေဆးကုသမႈအတြက္ စီစဥ္ေပးရတယ္။ လိုအပ္တဲ့ေဆးေတြ ၀ယ္ေပးရတယ္။ ေဆး႐ံုသြားဖို႔ အတြက္ လမ္းစရိတ္ထုတ္ေပးရတယ္။ အဲလိုလုပ္ေနတဲ့ဟာကို အခုက်ေတာ့ လံုး၀ကို တည္းခိုခြင့္ေတြ မေပး ေတာ့ဘူး၊ ပိတ္လုိက္ပီဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒါက တခုေပါ့။

ေနာက္တခုက ဘာလဲဆိုေတာ့ ေဆး႐ံုကို ပို႔ရမယ္ဆိုေတာ့ ေဆး႐ံုက လက္ခံႏုိင္တဲ့လူနာက ၄၀ ေအာက္မွာ ရွိမယ္၊ က်ေနာ္တို႔က ၈၀ အထက္မွာရွိတဲ့ အခါက်ေတာ့ လူနာ ၄၀ ကို ဘယ္လိုလုပ္မလဲ ဆိုတဲ့ကိစၥေတြ ေပၚလာတယ္။ ဒါေတြကို ေဆြးေႏြးတာပါပဲ။ အဲဒါေတြကို သံ႐ံုးေတြက ပုဂၢိဳလ္မ်ားကေပါ့ဗ်ာ၊ သံအမတ္မ်ား ကေနၿပီးေတာ့ သူတို႔ႏိုင္ငံေတြမွာ အစိုးရေတြကို ဆက္လက္တင္ျပဖို႔နဲ႔ ေနာက္တခုက သူတို႔ႏုိင္ငံေတြက Donor ေတြေပါ့။ အလွဴရွင္ေတြကို ရွင္းလင္းေျပာျပဖို႔။ ဒါ တခုေပါ့။

ေနာက္တခုက ျဖစ္ႏိုင္ရင္လည္း ဒီအစိုးရနဲ႔ သူတို႔မွာ အဆက္အဆံရွိရင္ ဒီအစိုးရနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဒီ HIV လူနာေတြ ကိစၥဟာ NLD လုပ္ေနတဲ့ကိစၥဟာ၊ ျဖဴျဖဴသင္းတို႔ လုပ္ေနတဲ့ကိစၥဟာ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ေနတယ္၊ အဲဒါကို အဆက္ျပတ္မသြားေစခ်င္ဘူးဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိးကို တုိက္တြန္းေျပာဖို႔ တင္ျပၾကတယ္ေပါ့”

NLD အေနနဲ႔ကေတာ့ ေနာင္မွာ အလွဴရွင္ေတြအေနနဲ႔ လွဴခ်င္ရင္ ေဆးခန္းရဲ႕ ေန႔စဥ္လုပ္ငန္းေတြကို ႀကီးၾကပ္ ကြပ္ကဲေနတဲ့ မျဖဴျဖဴသင္းတို႔ကို တုိက္႐ုိက္ကူညီလို႔ရတယ္ဆိုတာကို တင္ျပခဲ့တယ္လို႔ ဦး၀င္းတင္က ဆက္ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ NLD ဘက္က တင္ျပခဲ့တာကေတာ့ ေနာင္ကို အလွဴရွင္မ်ားအေနနဲ႔ ကူညီၾကမယ္၊ ဒီကိစၥကို ပါ၀င္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကမယ္ဆိုရင္ ျဖဴျဖဴသင္းတို႔ ဌာနနဲ႔ တုိက္႐ိုက္ဆက္သြယ္ၿပီး လုပ္ဖို႔။ ဆိုလိုတာ ကေတာ့ ဘယ္သူကမွ တဆင့္ခံ လုပ္မေနေတာ့ဘဲနဲ႔ အကူညီေတြ ေပးခ်င္တယ္၊ ေဆး၀ါးအကူအညီေတြ ေပးခ်င္တယ္၊ ပစၥည္းအကူအညီေပးခ်င္တယ္၊ ေငြေၾကးအကူအညီေပးခ်င္တယ္ဆိုရင္ ျဖဴျဖဴသင္းတို႔ရဲ႕ ဌာနကို တုိက္႐ိုက္ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့ ကူညီေပးသြားဖို႔ က်ေနာ္တို႔က တိုက္တြန္းၾကတယ္၊ ဒါေလာက္ပါပဲဗ်”

တက္ေရာက္လာခဲ့ၾကတဲ့ သံတမန္ေတြကလည္း လူနာေတြကို ေဆးကုသမႈ ေပး႐ံုတင္မကဘူး။ သူတို႔ ေနထိုင္ေရးအတြက္ပါ လိုအပ္ေနတယ္ဆိုတာကို သူတို႔ဘက္က သတိထားမိေနတာ ၾကာၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီလိုအပ္ခ်က္ေတြကို ကူညီမယ္လို႔ ေျပာဆိုသြားတဲ့အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးပဲြကို ဦးေဆာင္က်င္းပေပးခဲ့တဲ့ ေဒါက္တာ ဖုန္း၀င္းက ေျပာပါတယ္။

“သူတို႔လည္း အဲဒါကို သတိထားမိေနတာ ၾကာၿပီတဲ့။ သူတို႔က အခု သရီးဒီ ဖဲန္း (Three D Fund) တို႔ ဘာတို႔ လုပ္တံုးက သူတို႔က ကုသေရးတို႔ ေဆးရရွိေရးတို႔ အဲဒါကို အဓိက လုပ္ေပးခဲ့တာေလ။ အခုက် ေတာ့ ေဆးကုသတာ တခုတည္းမဟုတ္ဘဲနဲ႔ နယ္ကေနလာၿပီး ေဆးကုတဲ့လူေတြက ခဏတျဖဳတ္ေနဖို႔ ေနရာ လိုေနတာကိုး။ အဲဒါကေတာ့ လက္ရွိအေျခအေနအထိ က်ေနာ္တို႔ မလုပ္ေပးႏုိင္ေသးတဲ့ ကိစၥျဖစ္ ေနတာေပါ့ေလ။

အဲဒါကို လုပ္ေပးႏုိင္တဲ့လူေတြက ၾကားထဲကေန ဘယ္လို ၀ိုင္းလုပ္ေပးၾကမလဲေပါ့ေနာ္။ ဒါ က်န္းမာေရး ေလ၊ က်န္းမာေရးကိစၥကို လုပ္တဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႔က ျပည့္စံုေအာင္လုပ္ရတာေပါ့။ ဆိုေတာ့ ဒီ ယာယီ ေနထုိင္ဖို႔ ကိစၥအတြက္က တကယ္ကို လိုအပ္ေနတဲ့ issue ဆိုတာလည္း သူတို႔ သတိထားမိတယ္။ လုပ္လည္း လုပ္ဖို႔ သင့္တယ္ဆိုတာ သူတို႔သိတယ္။ ဆိုေတာ့ လက္ရွိ လိုအပ္ခ်က္ေတြကိုလည္း သူတို႔ ကူမယ္။ တႏုိင္ငံလံုး အေနနဲ႔လည္း လုပ္ႏိုင္ေအာင္ သူတို႔ ႀကိဳးစားမယ္လို႔ ေျပာတယ္”

သူ႔အေနနဲ႔ကေတာ့ ျပည္တြင္းျပည္ပက ၀ိုင္း၀န္းကူညီခ်င္သူေတြ မ်ားမ်ားေပၚလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြား မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေဒါက္တာ ဖုန္း၀င္းက ေျပာပါတယ္။ ဒီကေန႔ ေဆြးေႏြးပဲြကို တက္လာတဲ့ သံတမန္ေတြ ထဲမွာေတာ့ ဖိလစ္ပိုင္ သံအမတ္ႀကီး၊ ၾသစေတ်းလ်သံ႐ံုးက သံအမတ္ႀကီး၊ ၿဗိတိသွ်သံ႐ံုးက သံမွဴးနဲ႔ အေမရိကန္သံ႐ံုးက ကိုယ္စားလွယ္တို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။

HIV-AIDS ေ၀ဒနာရွင္ေတြကို ကူညီဖို႔ ေဆြးေႏြး

RFA
2010-11-22

NLD လူငယ္ေတြ ဦးစီးေစာင့္ေရွာက္ ေနတဲ့ HIV-AIDS ေ၀ဒနာရွင္ ေတြကို အကူအညီ ေပးႏိုင္ဖို႔ အတြက္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္း ေတြကို ေမတၱာရပ္ခံတဲ့ အစည္းအေ၀း တခုကုိ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့တဲ့ တသီးပုဂၢလ အမတ္ေတြက ဒီကေန႔ မနက္ပိုင္းက ရန္ကုန္ျမိဳ႔ ေရႊဂံုတိုင္ ဒဂံုတာ၀ါမွာ ျပဳလုပ္ခဲ့သလို ဦးေက်ာ္သူ ဦးေဆာင္တဲ့ အႏုပညာရွင္ ေတြကလည္း အဲဒီ ေစာင့္ေရွာက္ေရး ေဂဟာမွာရွိတဲ့ AIDS ေ၀ဒနာရွင္ ေတြကိ္ု ဒီကေန႔ သြားေရာက္ လွဴဒါန္းခဲ့ၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ျပီးခဲ့တဲ့ေသာၾကာေန႔က တသီးပုဂၢလ အမတ္ေတြ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ခ်ိန္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္္ရဲ့ ပန္ၾကားခ်က္အရ အရင္ NGO လူမူေရးအဖြဲ႔ေတြမွာ လုပ္ကိုင္ဖူးသူ၊ တသီးပုဂၢလ အမတ္အျဖစ္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္သူေတြက ဒီကေန႔ အစည္းအေ၀း ေခၚယူခဲ့တာပါ။

အစည္းအေ၀းမွာ နုိင္ငံတကာ အကူအညီေပးသူေတြ၊ သံတမန္ေတြနဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြကို ဖိတ္ၾကားခဲ့ပါတယ္။ အစည္းအေဝးကို ဖိလစ္ပိုင္သံအမတ္ၾကီး၊ ျဗိတိသွ် သံရံုးက သံမွဴးနဲ႔ ၾသစေၾတလ် သံရံုး ဒုတိယ သံအမတ္တို႔ တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အစည္းအေ၀းတက္ခဲ့တဲ႔ NLD ဗဟိုေကာ္မတီ၀င္ ဦး၀င္းတင္က ခုလိုေျပာျပပါတယ္။

"အဓိကကေတာ့ အကုအညီေတြ ဘယ္လုိ ေပးႏုိင္ၾကမလဲ။ ေနာက္ျပီ HIV ဌာနကုိ ႏွင္တယ္ဆုိတာ ေဒၚစုသြားျပီး စကားေျပာျပီးတဲ့ေနာက္ ျဖစ္တယ္ဆုိေတာ့ ဒါဟာ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္တယ္လုိ ့ က်ေနာ္ေတာ့ ယူဆတယ္ ဆုိတဲ့ အခ်က္ေတြကုိ ေျပာၾကတယ္။ ေနာက္တခ်က္ ေျပာတာကေတာ့ ဒီ International Community ကေနျပီးေတာ့ ဒီလူနာေတြဟာ ဗမာျပည္ရဲ ့ အစိတ္အပုိင္း ေသးေသးေလးတခုဘဲ။ ရန္ကုန္ကုိ လာႏုိင္တဲ့ လူေလာက္ဘဲရွိတာ။ ဒါ့ထက္ပုိျပီး အမ်ားၾကီးရွိေနတယ္။ နယ္ေတြဖက္က်ေတာ့ အစုိးရကလဲ ေဆးကုေပးႏုိင္တာလဲ မရွိဘူး။ ေဆး၀ါ းေပးႏုိင္တာလဲ မရွိဘူး။ HIV ဟာက ဘယ္လုိ ျဖစ္မလဲဆုိရင္ ျဖဴျဖဴသင္းတုိ႔ရဲ႕ စင္တာကေတာ့ ရွိေနမွာဘဲ။ အဲေတာ့ ေနာင္ကုိ အကူအညီ ေပးခ်င္ရင္ ျဖဴျဖဴသင္းတုိ႔ကုိဘဲ တုိက္ရုိက္ဆက္သြယ္ျပီး ေပးႏုိင္ပါတယ္။ NLD ကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးပါတီမုိ႔ NLD ကတဆင့္ သြားစရာလည္း မလုိပါဘူးဆုိတဲ့ အခ်က္ေတြကုိ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။"

အစည္းအေ၀းကို ေဒါက္တာဘုန္း၀င္း၊ ေဒၚတင္ယုဇာ၊ ေဒၚယုဇာေမာ္ထြန္းစတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြက ကမကထျပဳ က်င္းပခဲ့တာပါ။ တခ်ိန္ထဲမွာပဲ ေတာင္ဒဂံု (၈) ရပ္ကြက္မွာရွိတဲ့ AIDS ေ၀ဒနာရွင္ေတြထားရာ ေဂဟာကို နာေရးကူညီမႈအသင္းက

NLD ဗဟုိ ေကာ္မတီဝင္ မျဖဴျဖဴသင္း ဦးစီးဖြင့္လွစ္ထားတဲ့ ဒီေဂဟာက AIDS ေ၀ဒနာရွင္ေတြကို အာဏာပိုင္ေတြက ေနရာေရြ႔ေျပာင္းခိုင္းခ်ိန္မွာ လူနာေတြကို ကရုဏာသက္တာေၾကာင့္ ခုလို သြားေရာက္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ လွဴတန္းသူမ်ားအဖြဲ႔မွာ ပါ၀င္တဲ့ အဆိုေတာ္ အနဂၢက ေျပာပါတယ္။

"ကုိေမာင္ စီစဥ္တယ္ေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တုိ ့ကလဲ လုိက္လွဴခ်င္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ ့ရယ္ ေနာက္ နာေရးကုညီမွဳ အသင္းက အသင္းသားေတြလည္း အကုန္လုံး သြားလွဴၾကတာပါ။"

အႏူပညာရွင္ေတြဟာ လူနာေတြကို မနက္စာ ဒန္ေပါက္ ေကၽြးၿပီး ေငြေၾကးနဲ႔ အသံုးအေဆာင္ေတြ လွဴဒါန္းခဲ့ၾကတာပါ။ ခုလို လာေရာက္ လွဴဒါန္းတာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေဂဟာ တာ၀န္ခံ မျဖဴျဖဴသင္းက-

"ဘာဘဲေျပာေျပာ အခုလုိ လူနာေတြ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာေပါ့ေနာ္။ ကုိေက်ာ္သူဦးေဆာင္ျပီး အႏုပညာရွင္ေတြ အဆုိေတာ္ေတြ ဒါရုိက္တာေတြ လာျပီးေတာ့ အားေပးတဲ့အတြက္ လူနာေတြလည္း ေပ်ာ္ရႊင္တာေပါ့။ ခြန္အား တခုေတာ့ ရတာေပါ့။ အဲဒီအတြက္ အကုန္လုံးကုိ ေက်းဇူးတင္တာေပါ့ေနာ္"

ဒီေဂဟာကို ျပီးခဲ့ဲတဲ့ ဗုဒၵဟူးေန႔က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သြားေရာက္အားေပးစကား ေျပာၾကားျပီးတဲ့ေနာက္ လူနာေတြကို လာမဲ့ နို၀င္ဘာလ ၂၅ရက္ေန႔ ေနာက္ဆံုးထားျပီး ထြက္ခြာဘို႔ ရပ္ကြက္အာဏာပိုင္ေတြက ေျပာထားပါတယ္။

ဒီကေန႔ သြားေရာက္လွဴဒါန္းတဲ့ ရုပ္ရွင္သရုပ္ေဆာင္ ကိုေက်ာ္သူနဲ႔ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခ်က္ကို နားဆင္ပါ။
ကိုေက်ာ္သူႏွင့္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခ်က္။
အသံဖိုင္ယူရန္

ေျပာင္းေရႊ႕လွ်င္ အခက္အခဲရွိဟု HIV/AIDS ေဝဒနာရွင္မ်ားေျပာ

စိုင္းဇြမ္ဆိုင္း Monday, 22 Nov ဧရာ၀တီ

အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(NLD) လူမႈအေထာက္အကူျပဳအဖြဲ႔မွ ရန္ကုန္တိုင္း ေတာင္ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေစာင့္ေရွာက္ ထားသည့္ HIV/AIDS ေဝဒနာရွင္မ်ားက အာဏာပိုင္မ်ားက ၎တို႔ကို အဓမၼေရႊ႕ေျပာင္းခိုင္းလွ်င္လည္း ေျပာင္းမည္ မဟုတ္ ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာဆိုသည္။

အာဏာပိုင္မ်ားက အဓမၼေျပာင္းေရႊ႕ခိုင္းေနေသာ္လည္း မျဖဴျဖဴသင္းႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရွိပါက ေျပာင္းေရႊ႕ရမည္ ဟု မထင္ေၾကာင္း ေဝဒနာရွင္ တဦးျဖစ္သူ မဝင္းဝင္းႏိုင္က ေျပာသည္။

“အစတုန္းက အစ္မ(မျဖဴျဖဴသင္း) တေယာက္ပဲ က်မတို႔အတြက္ရွိတယ္၊ က်မတို႔ဆီကို အေမစု လာၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္း ဆိုရင္ အေမစုပါ က်မတို႔အတြက္ ရွိေနၿပီလို႔ စိတ္ထဲမွာ ခံစားရတယ္။ အစ္မ နဲ႔ အေမစုတို႔ ရွိေနသေရြ႕ေတာ့ က်မတို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ရမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ စိတ္ထဲမွာ ထင္မိတယ္။ ေျပာင္းခိုင္းမယ္ဆိုရင္လည္း က်မတို႔ ေျပာင္းေပးမွာ မဟုတ္ဘူး”ဟု ၎က ေျပာဆိုသည္။

အျခားေဝဒနာရွင္တဦးျဖစ္သူ ကိုစူပါ ကလည္း သက္ဆိုင္ရာမွ ေရႊ႕ေျပာင္းခိုင္းထားသည့္ သာေကတ ေဆး႐ံုသို႔ ေရာက္ဖူး ေၾကာင္း၊ ယင္း ေဆး႐ံုသို႔ ေဝဒနာရွင္မ်ား ေျပာင္းေရႊ႕ရပါက အခက္အခဲမ်ား ႀကံဳရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

“အဲဒီမွာ လူနာက ၆ ေယာက္ပဲရွိတယ္၊ ေသာက္ေရေတာင္မွ အဆင္မေျပဘူးဆိုတာ ေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ လူနာ တေယာက္ကို တရက္ ဆန္ ႏို႔ဆီဘူး ႏွစ္ဘူးနဲ႔ အသား တဆယ္သား ေပးတယ္၊ ဆီ၊ ဆား၊ ၾကက္သြန္၊ ေသာက္ေရ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ဝယ္ရတယ္၊ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ေတြ ေျပာင္းေရႊ႕ရရင္လည္း အဆင္ေျပမွာမဟုတ္ဘူး”ဟု ကိုစူပါက ဆိုသည္။

NLD ဗဟိုေကာ္မတီဝင္ မျဖဴျဖဴသင္း ဦးစီးၿပီး ေစာင့္ေရွာက္ထားသည့္ HIV/AIDS ေဝဒနာရွင္မ်ားကို ယခုလ ၁၇ ရက္ေန႔၌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သြားေရာက္ေတြ႔ဆံု အားေပးခဲ့ၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ အာဏာပိုင္မ်ားက ဆက္လက္ေနထိုင္ခြင့္ရွိ သည့္ ဧည့္စာရင္းထုတ္ေပးရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့သည္။

“အေမစု လာလို႔ က်မတို႔ကို ေရႊ႕ခိုင္းတယ္လို႔ မထင္ဘူး၊ အစတည္းက ဒီအသိုက္အၿမံဳကို ေရႊ႕ပစ္ခ်င္တဲ့ဆႏၵ လူႀကီးေတြမွာ ရွိတယ္၊ အေမစုလာတာကို အေၾကာင္းျပၿပီး ေရႊ႕ခိုင္းတယ္လို႔ က်မ ထင္ပါတယ္”ဟု မဝင္းဝင္းႏိုင္ က ေျပာသည္။

ေဝဒနာရွင္မ်ားကို ေရႊ႕ေျပာင္းခိုင္းသည့္ ကိစၥသည္ မလုပ္သင့္၊ မလုပ္ထိုက္သည့္ ကိစၥျဖစ္ေၾကာင္း ေဂဟာတည္ရွိရာ ရပ္ ကြက္ လူထုကလည္း ေဝဒနာရွင္မ်ား ေျပာင္းေရႊ႕ၿပီး အခက္အခဲ ျဖစ္မည္ကို စိုးရိမ္ေနၾကေၾကာင္း နာေရးကူညီမႈအသင္း (ရန္ကုန္) ၏ ဥကၠ႒ျဖစ္သူ ဦးေက်ာ္သူက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

နာေရးကူညီမႈအသင္း (ရန္ကုန္) မွ အဖြဲ႔ဝင္မ်ား၊ အဆိုေတာ္မ်ားျဖစ္သည့္ အနဂၢ၊ က်ားေပါက္၊ သံသာဝင္း၊ ဒါ႐ိုက္တာ မင္းထင္ကိုကိုၾကီး ႏွင့္ စာေရးဆရာမ သန္းျမင့္ေအာင္တို႔က ေတာင္ဒဂံုေဂဟာရွိ ေဝဒနာရွင္မ်ားအတြက္ ဒံေပါက္၊ ေရခဲမုန္႔၊ နာေရးကူညီမႈ တံဆိပ္ပါ တီရွပ္မ်ား၊ အဝတ္အထည္မ်ား၊ ေငြ ႏွင့္ ဘုရား ဆင္းတုေတာ္တဆူကို သြားေရာက္ လႉဒါန္းခဲ့သည္ ဟုလည္း သိရွိရသည္။

“ေဝဒနာရွင္ေတြကိုယ္တိုင္က သူတို႔ကို ေျပာင္းေရႊ႕ဖို႔ ဖိအားေပးခံေနရတယ္ဆိုတာ ေျပာပါတယ္၊ ဒီထက္ ပိုေကာင္းတဲ့ ေနရာ ရွိရင္ေတာင္မွ သူတို႔ေတြ မသြားဘူးဆိုတာ က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႔ကို ေျပာပါတယ္၊ တကယ္လို႔ သူတို႔ေတြ ေျပာင္းေရႊ႕ရၿပီး လိုအပ္တဲ့အကူအညီကို အေျခအေနနဲ႔ အခ်ိန္အခါလိုက္ၿပီး ကူညီသြားဖို႔ စိတ္ကူးထားပါတယ္”ဟု အနဂၢက ေျပာသည္။

“လူနာေတြ အားလံုးက သူတို႔ မေသခင္စပ္ၾကားမွာ သူတို႔ စိတ္ခ်မ္းခ်မ္းသာသာနဲ႔ ေနသြားခ်င္တယ္၊ ဆိုေတာ့ ဒီေျပာင္းေရႊ႕ တဲ့ ကိစၥကို လူသား တေယာက္ရဲ႕ စိတ္ဓာတ္၊ လူစိတ္နဲ႔ ဆံုးျဖတ္ဖို႔ ေကာင္းတယ္”ဟု ဦးေက်ာ္သူက ေျပာသည္။

အဆိုေတာ္ အနဂၢ က လူမႈေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ယခင္တည္းက ေဆာင္ရြက္ခဲ့ဖူးေၾကာင္း၊ နာဂစ္မုန္တိုင္း အၿပီးတြင္လည္း လူမႈေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ဖူးေၾကာင္း၊ HIV/AIDS ေဝဒနာရွင္မ်ား အဓမၼ ေျပာင္းေရႊ႕ခံရၿပီး အေရးေပၚ အကူ အညီလိုအပ္လွ်င္ ေပးရန္ အဆင္သင့္ရွိေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။

မဝင္းဝင္းႏိုင္က“မေျပာင္းခ်င္ဘူးဆိုတာက က်မတို႔လူနာေတြအတြက္ ဒီမွာ အရမ္း အဆင္ေျပတယ္။ ပို စိတ္ခ်မ္းသာတယ္။ လူနာေတြကလည္း တေယာက္နဲ႔ တေယာက္အရမ္း စည္းလံုးမႈရွိတယ္။ အစ္မ တို႔နဲ႔ ေနရတာ တအား ေႏြးေထြးတယ္”ဟု ေျပာသည္။

ရန္ကုန္တိုင္း က်န္းမာေရးဦးစီးဌာနမွ ဆရာဝန္ႀကီးမ်ားက ေဝဒနာရွင္မ်ား လက္ရွိေနထိုင္လ်က္ရွိေသာ ေနရာတြင္ လူနာ အေရအတြက္ မ်ားလြန္းသျဖင့္ တီဘီကဲ့သို႔ ကူးစက္ေရာဂါမ်ား ျပန္႔ပြားရန္လြယ္ကူေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ လက္ရွိ ေဝဒနာရွင္ တခ်ိဳ႕ကို သာေကတေဆး႐ံုသို႔ လႊဲေျပာင္းေပးရန္ ေဂဟာတာဝန္ရွိသူမ်ားကို ၿပီးခဲ့သည့္ စေနေန႔က ေျပာဆိုခဲ့သည္။

“က်မတို႔က HIV/AIDS ေတာင္ျဖစ္ေနၿပီပဲ၊ ဒီ တီဘီ ေလာက္ေတာ့ မမႈေတာ့ဘူး၊ ဒီမွာရွိတဲ့ တီဘီ ေဝဒနာရွင္ေတြလည္း စည္းကမ္းရွိတယ္၊ သူတို႔ေသာက္ရမယ့္ေဆးကို ပံုမွန္ေသာက္ေနၾကလို႔ သူတို႔နဲ႔ ေနရဲတယ္”ဟုလည္း မဝင္းဝင္းႏိုင္က ဆို သည္။

ကိုစူပါကလည္း ေတာင္ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေဂဟာတြင္ ေနမေကာင္းသူ ေဝဒနာရွင္မ်ား၊ ART ေဆးေသာက္ေနရသူမ်ား၊ ေဆး႐ံုမွ ဆင္းလာၿပီး စိတ္ခ်ရသည့္ အေျခအေနမရွိေသးသူမ်ား ရွိေနေသာေၾကာင့္ ေဝဒနာရွင္မ်ားကို ၎တို႔ ေနထိုင္ရာေဒသမ်ား သို႔ ျပန္လႊတ္မည္ ဆိုလွ်င္ မ်ားစြာအခက္အခဲ ျဖစ္ၾကရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။

HIV/AIDS ေဝဒနာရွင္မ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္သည့္ လုပ္ငန္းကို NLD လူမႈအေထာက္အကူျပဳ အဖြဲ႔က ရန္ကုန္တိုင္း အတြင္း ေဂဟာ ၃ ခုကို ၂၀၀၂ ခုႏွစ္မွ စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ေက်ာက္ပန္းေတာင္း၊ ေအာင္လံ၊ ေတာင္တြင္းႀကီး၊ စသည့္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားမွ ေဝဒနာရွင္မ်ား အမ်ားဆံုး ျဖစ္ၾကေၾကာင္း၊ ေတာင္ဒဂံု ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေဂဟာတြင္ ေနထုိင္သူ ၈၀ ေက်ာ္ ရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ေဝဒနာရွင္မ်ားအား ေျပာင္းေရႊ႕ၿပီး ေဂဟာဖ်က္မည္ဆိုသည့္ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကူညီရန္ ၿဗီတိသွ် သံအရာရွိ၊ ဖိလစ္ပိုင္ သံအမတ္၊ ၾသစေၾတးလ် ဒု သံအမတ္ တို႔ႏွင့္ ယေန႔ေတြ႔ဆံုၿပီး ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္ဟု NLD ေခါင္းေဆာင္ တဦးျဖစ္သူ ဦးဝင္းတင္ က ဧရာဝတီ သို႔ ေျပာသည္။

ေတာင္ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေဂဟာမွ ေဝဒနာရွင္မ်ားကို လက္ရွိေနရာတြင္ ႏိုဝင္ဘာလ ၂၅ ရက္ေန႔ေက်ာ္ၿပီး ေနထိုင္ပါက ဖမ္ဆီး မည္ဟု အာဏာပိုင္မ်ား က ယခုလ ၁၈ ရက္ေန႔တြင္ ၿခိမ္းေျခာက္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။

---------