VOA
By သားညႊန္႔ဦး စေန, 20 ႏိုဝင္ဘာ
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ အဖဲြ႔၀င္ မျဖဴျဖဴသင္း ဦးစီးေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ေတာင္ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းက HIV လူနာသည္မ်ား ေစာင့္ေရွာက္ေရး ေဂဟာမွာ လူနာေတြ ထားခြင့္မေပးေတာ့ဘူးလို႔ အာဏာပိုင္ေတြက ဖိအားေပး ေျပာဆိုၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီကေန႔မွာေတာ့ အဲဒီ တည္းခိုေဆာင္မွာ တာ၀န္ခံေဆာင္ရြက္ေနသူ အခ်ိဳ႕ကို အစိုးရက်န္းမာေရး ဦးစီးဌာနက ေခၚယူေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ လူနာေတြကို အစိုးရက စီစဥ္ထားတဲ့ ေစာင့္ေရွာက္ေရး ဌာနတခုကို လဲႊေျပာင္းေပးဖို႔ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က ေျပာဆိုေဆြးေႏြးတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အေၾကာင္းစံုကိုေတာ့ ကိုသားညြန္႔ဦးက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ကို ေဆးရံုကိုလာဖို႔ဆိုၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကို ကားနဲ႔လာေခၚသြားတယ္။”
ဘယ္ေဆးရံုလဲခင္ဗ်။ -
“ေတာင္ဒဂံုက ေဆးရံု၊ ေဆးရံုကိုသြားၿပီးေတာ့ က်ေနာ္က မယက ဥကၠ႒ပဲလား၊ က်န္းမာေရးဌာနကလူေတြနဲ႔ ဥကၠ႒နဲ႔က အရင္ ၂ ခါလာဖူးတယ္ဗ်။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္က တြဲေတြ႔ရမယ္ထင္လို႔ေပါ့ဗ်ာ။ သြားလိုက္ေတာ့ အဲဒီမွာ မယက ဥကၠ႒မရွိဘဲနဲ႔ ရန္ကုန္တုိင္း က်န္းမာေရးဦးစီးဌာနကေပါ့ဗ်ာ။ အႀကီးဆံုး တိုင္းက်န္းမာေရးမႉး ဆရာႀကီး ဦးလွျမင့္ တေယာက္ ေတြ႔တယ္ဗ်ာ။ ေနာက္ NLD က ေဒါက္တာမ်ိဳးသန္႔၊ ေ၀ဘာဂီ ေဆးရံုအုပ္ ဦးခင္ေအာင္ေစာ၊ တိုင္းရင္းဒုဦးစီးမႉး ေဒၚစႏၵာ၀င္း၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တီဘီ တိုက္ဖ်က္ေရးဦးစီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမႉး ေဒါက္တာ ျမျမ၀င္းနဲ႔ ေဒါက္တာ ေဒၚတင္မိမိခိုင္ တို႔ ၆ ေယာက္ ေတြ႔တယ္ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔ ဘက္ကေတာ့ က်ေနာ္ရယ္။ မျဖဴညီမ မမာလာထြန္းရယ္၊ မဥမၼာရယ္၊ ကိုသိန္းျမင့္ထြန္းရယ္ ၄ ေယာက္ေပါ့။ သူတို႔ကေျပာတာကေတာ့ ယဥ္ယဥ္ေက်းေက်းပါပဲ။ ဒါေပမဲ့လို႔ မယက ကေျပာသလိုပါပဲ။ အရပ္ထဲမွာ complaint ေတြ ရွိေနတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳးႀကီးေနတာ မေကာင္းဘူး။ တီဘီေတြဘာေတြဆုိလည္း အျပန္အလွန္ ကူးစက္တတ္တယ္ေပါ့။ သူတို႔ဆီမွာလည္း ဒီလို္မ်ိဳးလုပ္ထားတာ တခုရွိတယ္။ အဲဒီကို ပို႔ေစခ်င္ တယ္ေပါ့။”
ဘယ္ေနရာကို ပို႔ေစခ်င္တာလဲ သူတို႔က။ -
“သာေကတ က (၇) ရပ္ကြက္ေပါ့ေနာ္။ သာေကတ အ၀ိုင္းနားေလးမွာရွိတဲ့ က်ေနာ္တို႔ထားတဲ့ဟာ တခု၊ ဒါေပမဲ့ သူတို႔ဘက္ကသာတာက ဆရာ၀န္ေတြဘာေတြ ရွိတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ ဆရာ၀န္ေတြဘာေတြ ရွိတယ္၊ လိုအပ္တဲ့ ေဆး၀ါးကုသမႈ ခ်က္ခ်င္း ေပးႏိုင္တယ္၊ ေနာက္ၿပီး အေရးေပၚလိုအပ္တယ္ဆိုလဲ ေ၀ဘာဂီတို႔ မဂၤလာဒံုတို႔ကို တင္ႏိုင္တယ္ေပါ့ဗ်ာ။”
အဲဒီေတာ့ ကိုရာဇာတို႔ ဘယ္လိုစဥ္းစားလဲ။ လူနာေတြကို သူတို႔ဆီကုိပဲ လႊဲမလား။ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ။ -
“ဒီေန႔ တပါတည္း ျပန္ေျပာလိုက္တာရွိပါတယ္။ အဲဒါကဘာလဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ သေဘာဆႏၵနဲ႔ လူနာေတြကို အတင္းအက်ပ္ ေျပာင္းေရႊ႕လို႔မရဘူး။ က်ေနာ္တို႔ လူနာေတြရဲ႕ သေဘာဆႏၵကိုလည္း ေမးရဦးမယ္။ က်ေနာ္တို႔လည္း နားလည္ပါတယ္လို႔ ထုိက္သင့္သေလာက္။ က်ေနာ္တို႔လဲ လုပ္လာတာ ၈ ႏွစ္ ေက်ာ္ေနၿပီဆိုေတာ့။ ဒီလို ေရာဂါကူးစက္မႈေတြ၊ အျပန္အလွန္ကူးစက္မႈ ေရာဂါကိစၥေတြ က်ေနာ္တို႔လည္း နားလည္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔လဲ အတတ္ႏုိင္ဆံုး အေဆာက္အဦးေတြ တိုးခ်ဲ႕ဖို႔လည္း ႀကိဳးစားေနတယ္။ အဲဒါေတြလုပ္ၿပီးရင္ က်ေနာ္တုိ႔ သီးသီးျခားျခားေလး ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ပါ့မယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္ လာၾကည့္မယ္။ က်ေနာ္ တရက္လာၾကည့္ၿပီးေတာ့ ဘယ္လိုလုပ္ရင္ေကာင္းမလဲ စဥ္းစားဦးမယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဒီလိုပဲ ေျပာထားတယ္။”
ဟုတ္ကဲ့။ လိုက္ၾကည့္မယ္ဆိုတာက အဲဒီ တည္းခိုေဆာင္ကို ကိုရာဇာတို႔က သြားၾကည့္မယ္ေပါ့။ -
“ဒီလိုဗ်ာ။ ဒါက တတိယအႀကိမ္ေတြ႔တာ။ ဒီဆရာ၀န္အုပ္စုနဲ႔ က်ေနာ္နဲ႔က။ ေတြ႔ၿပီးေတာ့ အဲဒီလိုပဲ သူတို႔ဆီကို ပို႔လို႔ရပါတယ္။ ကုလို႔ရပါတယ္။ ႏွစ္တိုင္းပဲလာေျပာတယ္။ ေျပာေတာ့ က်ေနာ္ သြားပို႔တယ္။ တေယာက္ သြားပို႔ေသးတယ္။ သြားပို႔တဲ့ဟာကို အဲဒီတုန္းက အေစာင့္တေယာက္က က်ေနာ္တုိ႔ကို ေမာင္းထုတ္တယ္ဗ် က်ေနာ္တို႔ကို။ အဲဒါ အဲဒီအေျခအေနကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ ေျပာျပလိုက္တယ္ေလ။ ေျပာျပလိုက္ေတာ့ သူတို႔က မဟုတ္ပါဘူး၊ မျပဳပါဘူး ဆိုၿပီးေတာ့ ေျပာတာပဲ။ ဒါေပမဲ့ တခါတရံက်ေတာ့ သူတို႔က ေအာက္မွာ တကယ္ ျဖစ္ေနတာေတြကို သိခ်င္မွသိတာဗ်။ အဲဒီလိုမ်ိဳးကလည္း ရွိတယ္။”
လူနာေတြရဲ႕ သေဘာထားကေရာ ဘယ္လိုရွိလဲခင္ဗ်။ -
“လူနာေတြ အကုန္လံုးကို က်ေနာ္ ေမးၾကည့္တယ္။ သူတို႔က က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ကင္းလြတ္ၿပီးေတာ့ မေနခ်င္ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ပဲ ေနမယ္ေျပာတယ္။ ဖမ္းခ်င္လည္း ဖမ္းပါေစတဲ့။ မတတ္ႏိုင္ဘူးတဲ့။ ဒီမွာေနရာတာ အဆင္ေျပတယ္ေပါ့ေလ။”
ဟိုေနရာမွာက်ေတာ့ ဆရာ၀န္လည္း ရွိမယ္၊ ေဆး၀ါးလည္း ႏိုင္တဲ့သေဘာ ပိုမရွိႏိုင္ဘူးလားခင္ဗ်။ -
“အဲဒါက ေျပာလို႔ရွိရင္ ဒီမွာျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥက အျခား အျခားေသာ facilities ဆိုတာထက္ ေမတၱာတရား ငတ္မြတ္မႈရဲ႕ ျပႆနာပဲဗ်။ အဲဒါပဲ။ လူေတြကို တကယ္တမ္း ေမတၱာတရားေပးႏုိင္တာက မျဖဴလို႔ပဲ သူတို႔ယံုတယ္။ မျဖဴျဖဴသင္း လို႔ပဲ သူတို႔သိထားတယ္။ သူတို႔နဲ႔ေတြ႔တဲ့သူေတြက လူေတြ အမ်ားႀကီး ေတြ႔ရတာကိုး။ မျဖဴ တေယာက္တည္းနဲ႔ ေတြ႔ရတာမဟုတ္ဘူး။ ေဆးရံုသြားေတြ႔ရတယ္။ ေဆးခန္းေတြ သြားရတယ္။ counseling ေတြ၀င္ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔ရင္ထဲမွာ မွတ္မွတ္သားသား ရွိေနတာက မျဖဴျဖဴသင္းပဲဗ်။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔ သူတို႔က ဒီမွာေနရတာ ပိုအဆင္ေျပတယ္လို႔ သတ္မွတ္တာေပါ့။”
ဒီကေန႔ ကိုရာဇာ က်န္းမာေရး ဦးစီးဌာနကလူေတြနဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခါမွာေရာ တျခား အာဏာပိုင္ေတြဘက္က ကမ္းလွမ္းတာကို မလုပ္ရင္ တခုခုလုပ္မယ္ဆိုတဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္တဲ့သေဘာမ်ိဳးေရာ ေဆာင္လား။ -
“အဲဒီလုိေတာ့ မေျပာဘူးေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမဲ့ က်န္းဦးစီးကလူ ေျပာတဲ့အထဲမွာေတာ့ အရပ္က complaint ဆိုတဲ့ကိစၥကဗ်ာ အရပ္ထဲနဲ႔ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ အဆင္မေျပေအာင္ သူတို႔ လုပ္ခ်င္ရင္ လုပ္လာႏိုင္တာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ယဥ္ေက်းပါတယ္။ ဒီေန ဆရာ၀န္ႀကီးေတြ၊ ဆရာမႀကီးေတြက။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီလို ေခၚေျပာတဲ့အတြက္လည္း က်ေနာ္ ေက်နပ္ပါတယ္။”
တာ၀န္ခံတဦးျဖစ္တဲ့ ကိုရာဇာကို ကိုသားညႊန္႔ဦး ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့တာပါ။ NLD ကဖြင့္လွစ္ထားတဲ့ အဲဒီ ေစာင့္ေရွာက္ေရးေဂဟာမွာ HIV လူနာသည္ ၈၀ ေက်ာ္ရိွေနတာပါ။ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ႏို၀င္ဘာလ ၁၇ ရက္ေန႕တုန္းက အဲဒီေဂဟာကို သြားေရာက္ၿပီး လူနာေတြကို ေတြ႔ဆံုအားေပးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာပဲ ဒီလူနာေတြကို တျခားေနရာေတြကို ေျပာင္းေရႊ႕ရမယ္ဆိုၿပီး ဖိအားေပးမႈေတြ လုပ္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment